هدیه‌ی خداوند به زوج‌های جوان

(ملاط بین دو آجر ۱ )

«مودّت» و «رحمت» قیمتی ترین هدایایی می باشند که از جانب خداوند بزرگ در آغاز زندگی مشترک به زن و شوهر اهدا می گردد.

اگر دو آجر را روی هم بگذاریم، از نظر ماکروسکوپی انطباق دارند ولی در نگاه میکروسکوپی، اینها روی هم قرار نمی گیرند. از نظر میکروسکوپی، خلل و فرج هایی وجود دارد که بین این دو، فاصله ایجاد می کند. حال با این خلل و فرج ها چه کنیم؟

برای رفع این اشکال، ملاطی بین این دو آجر قرار داده می گردد تا این ملاط، فضاهای خالی را پر کند و این دو آجر را به بهترین نحو، کنار هم قرار دهد.

در ازدواج چه؟ آیا با وجود تشابه های ظاهری می توان تفاوت های پنهان را نادیده گرفت؟ با آن ها چه باید کرد؟ ملاطی که انطباق و آرامش این دو را سبب می گردد، کدام است؟ هر چه در انتخاب همسر دقیق و تیزبین باشیم، بالاخره مواردی از چشم ما دور خواهد ماند و بعدها تفاوت هایی را در زندگی ملاحظه خواهیم کرد .

خداوند متعال در پاسخ به این سوال می فرماید: «و جعل بینکم موده و رحمه»؛^[۱] یعنی «مودّت» و «رحمت» را قرار دادیم تا ضامن آرامش شما باشند. خداوند با دو هدیه ی ارزشمند «مودّت» و «رحمت»، پایداری زندگی مشترک همسران را از همان آغاز ضمانت می کند.

خداوند اساس خلقت را محبت قرار داده است. یکی از پایه های اساسی دین نیز محبت و دوستی است. آن چنانکه امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: «آیا دین غیر از حب است و حب غیر از دین است.» ^[۲] جایگاه محبت در زندگی زناشویی نیز از دید آیات و روایات پنهان نمانده است، در هیچ جای قرآن نمی بینیم که دو کلمه «مودّت» و «رحمت» با هم در ارتباط دو نفر به کار رفته باشد؛ مگر در امر ازدواج.

این دو هدیه، حکم دو کلیه انسان را دارد که وجود هر کدام لازم و ضروری است، اما در صورت مختل شدن یکی، دیگری می تواند وجود انسان را از مرگ و نیستی حفظ کند و حتی بدن را به شرایط عادی باز گرداند. اگر یک فرد بزرگی در اول ازدواج به ما هدیه ای بدهد، تا پایان زندگی آن را با توجه و دقت بسیار نگهداری می کنیم. «مودّت» و «رحمت» نیز قیمتی ترین هدایایی می باشند که از جانب خداوند بزرگ در آغاز زندگی مشترک به زن و شوهر اهدا می گردد، که البته به سبب اهمیت ارزش این دو و اهمیت شخصی که آن ها را اهدا کرده است، باید تا پایان زندگی از آن ها به دقت محافظت کنیم. اساساً بسیاری از ظرافت ها و ریزه کاری های ازدواج مربوط به محافظت از این دو هدیه ی ارزشمند است. حال سوال این است که مودت و رحمت یعنی چه؟ چطور می توانیم از این دو هدیه خدا استفاده کنیم؟

«مودّت» و «رحمت» ویژگی هایی دارند که کارکرد هر کدام را از دیگری متمایز می کند.

در زبان عربی به علاقه ای که ویژگی های زیر را داشته باشند «مودّت» گویند:

۱- علاقه ای که دو طرفه باشد.

۲- علاقه ای که آشکارا ابراز شود. در «محبت» لزومی ندارد دوست داشتن ابراز شود، اما در «مودّت» حتماً باید دیگری را از علاقه و محبت خود آگاه کنیم. لذا در روایت آمده است: این سخن مرد به زنش که «دوستت دارم» هرگز از دل زن خارج نمی رود. ^[۳] بعضی از روی تکبر و بعضی بی توجه و غافل از این که لذیذیرین غذای روحی زن شنیدن این جمله است، علاقه ی خود را اظهار نمی کنند، با این فرض که همسرم می داند که دوستش دارم.

زن و شوهر باید هنر ابراز محبت را داشته باشند؛ هر چند که شیوه ابراز این دوستی به شناخت همسران از یکدیگر و میزان خلاقیت آن ها بستگی بسیاری دارد. البته گفتن و بر زبان آوردن جملات محبت آمیز بر زن تأثیر بیشتری دارد و به او انرژی مضاعف می دهد.

زن هنگامی که از کارهای خانه و بازی گوشی و بهانه گیری های بچه ها خسته و دلتنگ می گردد، تنها با شنیدن چند جمله ی عاشقانه از سوی همسر، چنان اثر می پذیرد که این اثر تا زمان بسیاری وی را شاد و سرحال نگاه می دارد. در حالی که آقایان بیشتر به دیدن رفتار محبت آمیز نیاز دارند. لذا در روایات، شیوه ابراز علاقه زن به مرد، با طنازی کردن و معاشقه و نهایتاً جنبه هایی که در رفتار زن نمایان است، بیان می گردد.

متأسفانه گاهی هم همسران در ابراز نکردن محبت و عشق خود، از همدیگر اثر می پذیرند و پیروی می کنند، چون یکی ابراز نمی کند آن دیگری هم از او تبعیت می کند. غافل از این که، این کار آغاز ویران کردن پایه های زندگی مشترک شان است، زن و شوهر باید بدانند، کاری اگر خوب است باید انجام داد و نباید منتظر معامله به مثل بود. البته گاهی هم طرف ابراز عشق می کند، همسرش زبان او را نمی داند^[۴] و یا روش و زمان مناسبی را انتخاب نکرده است.

۳- علاقه ای که همراه با احساس مسئولیت باشد؛ در غیر این صورت این دوستی مودّت نیست. به همین سبب به بسیاری از دوستی های قبل از ازدواج، که در آن مسئولیتی وجود ندارد و معلوم نیست که طرفین تا چه میزان حاضر به فداکاری برای یکدیگر می باشند، واژه «هوس» اطلاق می گردد.پر واضح است که اگر کسی ، شخصی را دوست داشته باشد، در مورد امورات شخص مورد نظر، احساس مسئولیت می کند، چرا که او را از خود جدا نمی بیند.

پی‌نوشت‌ها:

[۱] – روم/۲۱

[۲] – بحارالانوار، ج۶۵، ص۶۲

[۳] – الکافی، ج۵، ص ۵۴۹

[۴] – آیینه ازدواج و روابط همسران، سیدضیاء الدین صدری، ص ۳۶۲

زینب عشقی

بخش خانواده ایرانی تبیان

با نگاهی به کتاب سر دلبران نوشته دکتر محمدحسین بانکی

مطالب مرتبط:

میانبری به قلب همسر

نوع عشقتان را تعیین کنید!

به شیوه دلخواه همسرتان محبت کنید!