مور در فیلم‌هایش به انتقاد از جهانی‌سازی، شرکت‌های بزرگ، حق مالکیت سلاح، بیل کلینتون و جرج دبلیو بوش، جنگ عراق، سیستم خدمات درمانی آمریکا و کاپیتالیسم پرداخته است.
مور در شهر فلینت در ایالت میشیگان متولد شد. مادر وی منشی و پدرش کارگر خط تولید در کارخانه اتومبیل‌سازی بود. در آن زمان شهر فلینت میزبان بسیاری از کارخانه‌های جنرال موتورز بود و پدر و پدربزرگ مور در این کارخانه‌ها کار می‌کردند. عموی وی نیز موسس اتحادیه کارگری صنعت اتومبیل بود.
مور کاتولیک است اما اظهار کرده است که با آموزه‌های کلیسا درباره موضوعاتی نظیر سقط جنین و ازدواج همجنس‌بازان با هم مخالف است.
هرچند مور به علت فعالیتهای سیاسی لیبرالش شناخته شده است، عنوان فعال سیاسی را برای خود مناسب نمی‌بیند، چراکه به اعتقاد وی چنین عنوانی برای یک شهروند معتقد به دموکراسی زائد است. وی می‌گوید: “من، شما و همه افراد جامعه باید فعال سیاسی باشیم. اگر ما در صحنه سیاست فعال نباشیم، دیگر دموکراسی بر جامعه حاکم نخواهد بود.” جان فلر از خبرگزاری آسوشیتد پرس معتقد است مور به دلیل تفکرات “چپگرای مردمی افراطی‌اش” و نوشته هایش نظیر روزنامه سوشیالیست وورکر، مشهور شده است که موجب شده است تا لقب توماس پین جدید را به وی بدهند.
مور یکی از مهمانان اصلی همایش ملی دموکراتها و همچنین همایش ملی جمهوریخواهان در سال ۲۰۰۴ بود که بیانگر نفوذ و اثرگذاری بالای وی در عرصه سیاسی است. جان مککین، سناتور جمهوریخواه با انتقاد از مور عنوان کرده بود که وی فردی “فیلم‌سازی دورو” است و واکنش مور در میان خنده‌های حاضرین در جلسه تنها تکان دادن دستش و نشان دادن علامت بازنده به مککین بود.
 |
| واکنش مور به اظهارات مک کین نشان دادن علامت بازنده به وی بود. |
مایکل مور در سپتامبر و اکتبر ۲۰۰۴ در تور “اسلکر آپرایزینگ” خود که منجر به ساخت فیلمی به همین نام شد، به دانشگاه‌ها و مراکز علمی ایالت‌های تاثیرگذار در نتیجه انتخابات سفر کرد. در این تور به دانشجویانی که متعهد شده بودند رای دهند، غذا و لباس مجانی داده میشد. یکی از دانشگاه‌هایی که وی در این تور از آن بازدید کرد، دانشکده دولتی یوتا بود. جدال‌ها حول حق وی برای سخنرانی، منجر به شکل‌گیری بحث‌ها و مناظراتی در رسانه‌ها شد. حوادث اتفاق افتاده در یوتا در فیلم مستند “این ایالت تقسیم شده” به تصویر کشیده شده است.
مور علیرغم حمایت از رالف نیدر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۰، در سال ۲۰۰۴ وی را تحت فشار قرار داد تا جهت تقسیم نشدن آرا جناح چپ، در انتخابات شرکت نکند. مور در جریان یک مصاحبه تلویزیونی به همراه بیل ماهر در برابر نیدر زانو زدند و از وی درخواست کردند که از رقابت کنار بکشد.
مور در سال ۲۰۰۴ با دادن لقب “فراری” به جرج بوش در جریان معرفی وسلی کلارک، ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا، در مناظره دموکراتها در نیو‌‌همشایر، در کانون توجه‌ها قرار گرفت. با توجه به اینکه کلارک در مناظره وست پوینت پیروز شده بود، مور به جمعیت حاضر در سالن گفت: من میدانم در چه فکری هستید. من میخواهم این مناظره را بین کلارک و جرج دبلیو بوش مشاهده کنم. مناظره یک ژنرال با یک فراری. مور اشاره کرد گواه ادعایش برای فراری بودن بوش، گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها از جمله بوستون گلوب است که طبق آنها شواهد مستحکمی وجود دارند که اثبات می‌کنند بوش زمانی که برای کار در کمپین سنای ایالات متحده بین ماههای می تا نوامبر ۱۹۷۲، از هوستون با آلاباما رفت، هیچگونه خدمت نظامی انجام نداده است.
مور در ۲۱ آوریل ۲۰۰۸ با انتشار مقاله‌ای هزار و ۱۰۰ کلمه‌ای بر روی سایت خود، حمایت خود را از سناتور اوباما اعلام کرد. این مستندساز جنجال برانگیز هالیوود همچنین در این مقاله با به کار گرفتن کلماتی طعنه‌آمیز، هیلاری کلینتون و همچنین دولت بوش را به مسخره گرفت. وی در انتقاد از کلینتون نوشت: طی دو ماه گذشته کلینتون کارهای کرده و حرف‌هایی زده که انسان را به انزجار می‌کشاند، او تمام تلاش خود را برای بدنامی اوباما کرده است، همانند یک دیوانه، همانند شخصی که در آتش حماقت و تعصب خود میسوزد. مور همچنین در انتقاد از دولت بوش افزود: بوش و کابینه‌اش زیان‌های جبران ناپذیری به مردم ما و حتی به سراسر جهان وارد کرده‌‌اند. وی نوشت: من جمع کثیری از آمریکایی‌‌ها را دوست دارم، آنها طی این هشت سال همانند کسی شده‌اند که از کتک زیاد تنش بی‌حس شده است و این همان دلیلی است که باعث میشود که من در روز انتخابات به جمع میلیونها شهروند آمریکایی بپیوندم.
من همانند بوکسوری که در راند دوازدهم با جسمی خونین و مالین و چشمی که از ورم و کتک باز نمی‌شود در این روز در صحنه حضور خواهم یافت تا آنچه را که اتفاق می‌افتد، از نزدیک ببینم. مور که پیش از این نیز همواره طرفدار حزب دموکرات و منتقد سیاست‌های جمهوریخواهان بوده است، در پایان متذکر شد: من از حزب دموکرات هم ناامید شده‌ام، آنها علی‌رغام اعتراض عموم مردم، نتوانستند به جنگ پایان دهند.
مور یکی حامیان فعال جنبش وال استریت است. وی در ۲۶ سپتامبر۲۰۱۱ با در دست داشتن پوسترهای “وال استریت را اشغال کنید”، برای معترضین سخنرانی کرد. وی همچنین در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۱ در جریان تظاهرات اشغال اوکلند شرکت کرد تا حمایت خود را اعلام کند.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| تصاویری از حضور مایکل مور در جنبش وال استریت |
لیست فیلمها
این فیلم که مور شهرت خود را با ساخت این فیلم به دست آورد، مستندی است درباره وقایعی که در شهر فلینت در ایالت میشیگان پس از بسته شدن کارخانه جنرال موتورز و انتقال آن به مکزیک به دلیل نیروی کار ارزانتر در آنجا، اتفاق افتاد. مور از آن زمان به بعد به منتقدی علیه دیدگاه نئولیبرال درباره جهانی شدن مشهور شد. منظور از روجر در این فیلم روجر اسمیت، مدیرعامل و رئیس پیشین جنرال موتورز است.
- حیوانات خانگی یا گوشت های خوراکی
بازگشت به فلینت (۱۹۹۲) (فیلم تلویزیونی): این فیلم یک مستند کوتاه ۲۳ دقیقه ای است که در شبکه PBS پخش شد. این فیلم بر اساس فیلم بلند روجر و من ساخته شد. نام فیلم برگرفته از روندا بریتون یکی از ساکنان شهر فلینت است که در هر دو فیلم سال ۱۹۸۹ و سال ۱۹۹۲ حضور داشت و خرگوشها را به عنوان حیوان خانگی یا به عنوان تامین کنندگان گوشت، خرید و فروش میکرد.
- گوشت بیکن کانادایی (۱۹۹۵)
در سال ۱۹۹۵ مور فیلمی طنزآمیز ساخت. وی در این فیلم رئیس جمهوری ساختگی در ایالات متحده را نشان میداد که برای کسب شهرت جنگی دروغین را با کانادا طراحی میکرد. این فیلم تنها فیلم غیر مستند مور است. در این فیلم چندین دشمن احتمالی ایالات متحده برای مبارزه انتخاباتی بزرگ بعدی آمریکا بین رئیس جمهور و اعضای کابینه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. اظهارات رئیس جمهور مبنی بر صدور فرمان جنگ علیه کانادا به اندازه اعلام جنگ علیه تروریسم بین الملل مضحک است. در این فیلم مشاور نظامی رئیس جمهور سریعا این نظریه را رد کرده و استدلال می کند هیچکس به دسته ای از مردم که در کنار ماشین های اجاره ای منفجر شده، رانندگی می کنند، اهمیت نمی دهد.
این فیلم مستند درباره تور وی برای معرفی کتابش با عنوان “اندازه این را کاهش بده: تهدیدات پراکنده از سوی آمریکایی های غیرمسلح” است که در آن به انتقاد از بیکاری گسترده کارگران می پردازد. یکی از مواردی که وی بدان میپردازد، موضوع انتقال صنایع کفش سازی نایک به اندونزی است.
- و صلح برای همه (۱۹۹۸) فیلم تلویزیونی
- اعداد شانس (۲۰۰۰)- به عنوان بازیگر
- بولینگ برای کولومبین (۲۰۰۲)
وی در این فیلم به کاوش درباره فرهنگ خشونت و استفاده از تفنگ در ایالات متحده می پردازد که از کشتار دبیرستان کولومبین در سال ۱۹۹۹ الهام گرفته است. این فیلم در جشنواره فیلم کن در سال ۲۰۰۲ جایزه برد و جایزه بهترین فیلم خارجی جشنواره سزار فرانسه را به خود اختصاص داد. در ایالات متحده و در سال ۲۰۰۲ نیز جایزه آکادمی آوارد در بخش فیلم مستند به این فیلم اهدا شد. این فیلم همچنین از لحاظ تجاری نیز موفقیت چشمگیری حاصل کرد و به پرفروشترین مستند تا آن زمان مبدل گشت که البته دو سال بعد جای خود را به فیلم فارنهایت ۱۱/۹ داد.
- فارنهایت ۱۱/۹ (۲۰۰۴)
این فیلم به بررسی ایالات متحده پس از حوادث ۱۱ سپتامبر میپردازد. در این فیلم به پیشینه دولت بوش و روابط منتسب بین خانواده جرج بوش و اسامه بن لادن میپردازد. فارنهایت در سال ۲۰۰۴ بهترین جایزه جشنواره کن را به خود اختصاص داد. این فیلم اولین فیلم مستند بود که موفق به کسب این جایزه شد. وی تمایل داشت این فیلم توسط میلیونها نفر در سرتاسر جهان در تلویزیونها مشاهده شود و به همین دلیل این فیلم را در بخش مستند معرفی نکرد. چرا که طبق قوانین اسکار پخش مستندها در تلویزیون طی ۹ ماهی که مستند اکران میشود، ممنوع است. فارنهایت برای بخش بهترین فیلم نامزد نشد، و به نظر می رسید مور با ترجیح دادن مخاطبان بیشتر به مجسمه اسکار، به نوعی به آکادمی اسکار دهن کجی کرده بود. عنوان کتاب از کتاب کلاسیک فارنهایت ۴۵۱ الهام گرفته است. بر اساس این کتاب که درباره آینده کشورهای دیکتاتوری است، کاغذ در دمای ۴۵۱ درجه فارنهایت شروع به آتش گرفتن میکند. زیرنویس فیلم این موضوع را آشکارتر میکند. در ابتدای زیرنویس آمده است: “دمایی که در آن آزادی میسوزد”. این فیلم با فروش ۲۰۰ میلیون دلار در سرتاسر جهان، پرفروشترین فیلم مستند تاریخ است. مور در فوریه ۲۰۱۱ تهیه کنندگان این فیلم را به دلیل عدم پداخت ۲٫۷ میلیون دلار از سود حاصل از فروش فیلم به وی، آن دو را متهم کرد و عنوان کرد آنها با استفاده از حقههای رایج در هالیوود، پول وی را بالا کشیده اند.
 |
| پوستر فیلم فارنهایت ۹/۱۱ |
این فیلم درباره سیستم بهداشتی آمریکا است و تاکید آن بر صنایع دارویی و در جریان فیلم ۴ شرکت بزرگ داروسازی را زیر ذره بین قرار داده است. چهار شرکت پی فایزر (Pfizer)، الی لیلی، آسترازنکا (AstraZeneca) و گلکسواسمیت کلاین که از این موضوع ناراضی بودند، به مشتریان خود دستور دادند که با مور مصاحبه نکنند. بر اساس اظهارات مور در وبسایت شخصی خود “مسیرهایی که اغلب ما را متحیر می کنند و به ایده های جدید منجر می شوند و ما را به چالش می کشند تا در افرادی که کارمان را با آنها شروع کرده ایم، تجدیدنظر کنیم، باعث تاخیرهای کوچکی شده اند. این فیلم زمانی که مشخص شد مور با ماموران نجات در حادثه ۱۱ سپتامبر که از بیماری مزمن رنج میبردند، به کوبا رفته تا بخشهایی از فیلم را در آنجا فیلمبرداری کند، بحث هایی را برانگیخت. ایالات متحده قصد داشت با وارد کردن اتهاماتی مبنی بر نقض قوانین کار و تجارت، از انجام شدن این سفر جلوگیری کند، اما موفق نشد.
 |
| پوستر فیلم سیکو |
- کاپیتان مایک در سرتاسر آمریکا (۲۰۰۷)
وی در این فیلم به بررسی جریانات سیاسی در دانشگاه های ایالات متحده می پردازد. وی در سفر خود که در ماههای پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ اتفاق افتاد، به ۶۰ کالج و دانشگاه سفر کرد.
- خیزش تنبل (اسلکر آپرایزینگ) (۲۰۰۸)
- کاپیتالیسم: یک داستان عاشقانه (۲۰۰۹)
مور در این فیلم به بررسی بحرانهای بحرانهای مالی و اقتصادی ایالات متحده در اواخر دهه ۲۰۰۰ و انتقال دولت از جرج بوش به اوباما، می پردازد. مور در جریان مصاحبه مطبوعاتی معرفی کتاب گفت: “دموکراسی یک ورزش تماشاگرپسند نیست، بلکه یک اتفاق مشارکتی است. اگر ما در آن شرکت نکنیم، دیگر دموکراسی نیست. بنابراین اوباما بر اساس کرده های خود پیشرفت و یا پسرفت نمی کند و آنچه در موفقیت وی تاثیرگذار است میزان حمایتی است که از وی می شود.”
اظهارنظر درباره فیلم ۳۰۰
وی در مصاحبه ای درباره فیلم توهین آمیز ۳۰۰ گفته است: “به خاطر وجود فیلم سازان نادان در هالیوود متاسفم، هر چند توقع دیگری از [کمپانی] «برادران وارنر» ندارم. وی تصریح کرد: گرچه وجود انواع تفکرات در هالیوود را لازم می دانم، اما تنها می توانم بگویم متاسفم به خاطر وجود فیلمسازان و کمپانی هایی چون «برادران وارنر»، که بدون استناد به تاریخ و تنها از روی عصبانیت اقدام به تهیه فیلم های تاریخی علیه کشورهای صاحب هویت می کنند.
کارگردان «بولینگ برای کلمباین» افزود: بر خلاف بیشتر مردم آمریکا که از تاریخ ایران مطلع نیستند، من به دلیل مخالفت دولت جرج بوش با ایران، سعی کرده ام حداقلی از تاریخ این کشور را بدانم.این مستندساز به سازندگان ۳۰۰ توصیه کرد، پیش از ساخت هر اثری، بدون غضب و موضع گیری های بچه گانه، تاریخ واقعی کشورها را منعکس کنند.
وی در واکنش به این مطلب که «کمپانی برادران وارنر در بیانیه ای، فیلم ۳۰۰ را افسانه دانسته است»، گفت: اگر تعریفی که از ماجرای فیلم کردید درست باشد، این اظهارنظر، گناه و اشتباه [کمپانی] «برادران وارنر» را بزرگتر می کند، چرا که ساخت فیلمی خلاف واقع آن هم به شیوه ای اغراق آمیز در مورد یک کشور بر اساس داستانی افسانه ای، رفتاری به شدت غیر حرفه ای است، این اظهارنظر برای من آمریکایی هم پذیرفتنی نیست.
مایکل مور گفت: من به عنوان یک آمریکایی به جای سازندگان ۳۰۰ و مشخصاً برادران وارنر، از مردم ایران عذرخواهی می کنم. ایرانیان باور کنند که همه آمریکایی ها مثل بوش، چنی و سازندگان فیلم ۳۰۰ نیستند. وی گفت: سلام مرا به همه ایرانیان برسانید.
این مستند ساز مشهور آمریکایی، سال گذشته نیزدر مورد ایران گفته بود: با این که خیلی دوست دارم ایران را ببینم، اما تا به حال نتوانستم به ایران بیایم. گرچه به خاطر فیلم «بولینگ برای کلمباین» یک قطعه فرش زیبا از سوی «فستیوال فجر» برایم ارسال شده که در مقابل درب داخلی منزلم انداخته ام. هر کسی هم به خانه ام می آید از زیبایی این فرش تعریف و تمجید می کند و البته به او می گویم، این فرش حاصل دسترنج مردمانی است که به گفته ی یک احمق روانی، این روزها جزء کشورهای «محور شرارت» است.
اظهارنظر جنجالی علیه جرج بوش در هنگام دریافت جایره اسکار
مور در سال ۲۰۰۲ برای فیلم بولینگ برای کلمباین کاندیدای کسب جایزه اسکار شد. هنگامی که مجری برنامه نام وی را از پشت تریبون خواند و از او درخواست کرد که برای دریافت جایزه و سخنرانی به روی سن بیاید، همه از مور انتظار داشتند تشکرهای معمول از همکاران و دوستان را انجام دهد. اما مور پس از چند کلمه کوتاه در مورد همکارنش، جرج بوش، رئیس جمهور وقت ایالات متحده را خطاب قرار داد و انتقادهای سختی از وی کرد. متن دقیق سخنان وی به این صورت است:
We like non-fiction and we live in fictitious times. We live in the time where we have fictitious election results that elects a fictitious president. We live in a time where we have a man sending us to war for fictitious reasons. Whether it’s the fictition of duct tape or fictition of orange alerts we are against this war, Mr. Bush
ننگ بر تو ای جرج بوش، شرم بر تو”
مسئولان برگزاری مراسم با بالا بردن صدای موسیقی در سالن اجازه ادامه صحبت را به مور ندادند و وی با همین جملات سخنرانی خود را به پایان رساند. علاوه بر این، این اتفاق باعث شد تا مراسم اسکار از سال ۲۰۰۲ به بعد، با ۱۰ ثانیه تاخیر پخش شود نا امکان سانسور کردن صحبت های اینچنینی فراهم شود.
برای شنیدن سخنرانی مور در مراسم اسکار سال ۲۰۰۲ به ویدئوی زیر مراجعه کنید:
|
|
| سخنرانی جنجالی مور در مراسم اسکار علیه جرج بوش |
منابع:
Schultz, Emily (2005). Michael Moore: a biorgraphy. ECW Press. pp.7–۸٫
Primeau, François. American Dissident, Lulu Press, 2007.
Hardy, David T.; Clarke, Jason (2005). Michael Moore Is a Big Fat Stupid White Man. HarperCollins. p.114.
“The truth about no lies”. In Jesse Lerner. F is for phony: fake documentary and truth’s undoing. Alexandra Juhasz. University of Minnesota Press. p.194.
Inqlings | Michael Moore takes on Glaxo. Michael Klein, 30 September 2005. Archive accessed 2006-07-09.
Drug Firms are on the Defense as Filmmaker Michael Moore Plans to Dissect Their Industry. Original Article— Elaine Dutka, L.A. Times, December 22, 2004. Archive accessed 2006-08-09.
Sicko to have unofficial premiere at Democratic fundraiser May 26, 2007. URL accessed 2007-10-14.
Unmoored from Reality. John Fund’s Political Diary, 21 March 2003. URL accessed 2006-08-29.
Minneapolis Star Tribune. South Florida Sun-Sentinel. 4 July 2007. Retrieved 2007–۰۷–۰۶٫ “Moore rejects the label “political activist”; as a citizen of a democracy, Moore insists, such a description is redundant.”
www.capitalismalovestory.com
O. Scott (23 May 2004). “‘Fahrenheit 9/11’ Wins Top Prize at Cannes”. The New York Times.
Brian Whitaker (19 August 2004). “Saudis buy ads to counter Fahrenheit 9/11”.
Williamson, Marianne (September 18, 2007). “Filmmaker Michael Moore’s Spirituality”. O: The Oprah Magazine. Retrieved September 16, 2010
Elliott, David (2007-06-29). “Moral outrage, humor make up Michael Moore’s one-two punch”. SignOnSanDiego. Retrieved 2007-06-30.
“‘I am the balance’, says Moore”. Minneapolis Star Tribune. South Florida Sun-Sentinel. 4 July 2007. Retrieved 2007–۰۷–۰۶٫ “Moore rejects the label “political activist”; as a citizen of a democracy, Moore insists, such a description is redundant.”
Porton, Richard. “Weapon of mass instruction Michael Moore’s Fahrenheit 9/11.” Cineaste (22 September 2004). Retrieved 15 May 2009; see also Davy, Michael. Michael Moore’s Fahrenheit 9/11. Socialist Worker. 10 July 2004. Retrieved 2009-05-15.
BarackObama.ir