جام جم آنلاین: تیتوس بورکهارت، مورخ هنر و انسانشناس فرهنگی از بزرگترین کارشناسان صور مقدس تمدنهای سنتیای بود که هریک از ادیان بزرگ عالم را احاطه کردهاند.
کتاب «مبانی هنر مسیحی» را وی به رشته تحریر درآورده است. در این اثر مجموعه مقالات بورکهارت در باب هنر مقدس مسیحی، همراه با تصاویری از سراسر تاریخ مسیحیت در تک تک صفحات آن، از منابع مختلف گردهم آمده است.
این تصاویر به توضیحات و تبیینهای خردمندانه وی شور و حیات میبخشد و بهخواننده یاری میرساند تا نهتنها به فهم آن برسد، بلکه به تجربه زیبایی عالم مسیحیت سنتی ـ که قسمت اعظم آن به تاریخ پیوسته است ـ نائل شود.
این کتاب را امیر نصری ترجمه کرده و به همت انتشارات حکمت در سال ۹۰ به چاپ رسیده است. خواننده همراه کتاب به سفری تاریخی میرود که ظهور هنر مقدس مسیحی از نسخههای مذهب انجیل را در بردارد.
مقالات بورکهارت، شکوفایی تمدن و هنر مقدس مسیحی را ازجمله معماری، شمایلنگاری و اصناف هنرها و صنایع تا نیمه هزاره دوم مسیحی ترسیم میکند. مشخصه تبحر بورکهارت، تحقیق موشکافانه در متون مورخان و شخصیتهای طراز اول تاریخ مسیحیت است.
این کتاب نشان میدهد فرهنگ و معنویت به شکل جداییناپذیری به هم مرتبطاند، زیرا فرهنگ ظاهری هرجامعهای، ترجمان اجتماعی و هنری دین اصلی آن جامعه است. نویسنده برای ترسیم این رابطه یادآور میشود که در ۱۵۰۰ سال نخست تاریخ مسیحیت هر فردی که چیزی میساخت، ازجمله همه اعضای یک صنف صنعتگر عملا خالق یک اثر هنری بود.
در خلال این دوران، اصطلاحات «هنرها» و «صنایع» تا حدی در هم آمیخته بودند و هنر نتیجه صنعتگری استادانه بود. اصلا اغراق نیست که بگوییم هر انسان یک هنرمند بود.
کتاب مبانی هنر مسیحی مکملی برای دو کتاب دیگر بورکهارت در باب هنر و تمدن مسیحی، یعنی سیئنا، شهر مریم عذرا و شارتر و پیدایی کاتدرال است.
اولی درباره یکی از بهترین نمونههای حفظ شده یک شهر سنتی مسیحی است و دومی درباره کلیسای کاتدرال گوتیک به عنوان آخرین ثمره درخت یک سنت باستانی.
این سه کتاب در کنار یکدیگر بیانگر توانایی منحصربهفرد بورکهارت برای برقراری ارتباط با ذات عالم مسیحی است، چنانچه این حس را القا میکند که گویی در آن دوران زندگی میکردهایم.
مریم لبافزادی – جامجم
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version