گردآوری شده توسط گروه سیاسی ممتاز نیوز:
مهمترین ارتفاعات منطقه پنجوین عبارتند از: سون، سور کوه و کانی مانگا که دهانه شیلر را تشکیل میدهند. ارتفاع دیگر منطقه، زله است که به شهر پنجوین مشرف میباشد. این شهر در طول جنگ به منطقهای نظامی تبدیل شد و خالی از سکنه شد. دشمن با آگاهی از قصد رزمندگان برای حمله به این شهر، بخش عمدهای از آن را منهدم کرد.
بر اساس طرح مانور، عملیات در دو مرحله، از دو محور بانه و مریوان آغاز میشد. اهداف مرحله اول از محور بانه، تأمین ارتفاعات لری، گرمک و کنگرک، و از محور مریوان، ارتفاعات زله، مارو و خلوزه بود.
در مرحله دوم، نیز میبایست ارتفاعات سورن و کانی مانگا تصرف شود و با تکمیل هدفهای واسط عملیات، ارتفاع سورن به سور کوه وصل شده و هدف اصلی تحقق یابد. برای انجام این مانور، هشت لشکر و دو تیپ پیاده از سپاه و یک لشکر پیاده از ارتش مأمور شدند.
در مرحله اول، ۲۲ گردان از سپاه و سه گردان از نیروی زمینی ارتش، و در مرحله دوم، هفت گردان از سپاه و یک گردان از نیروی زمینی ارتش و در مرحله سوم، تنها ۲۵ گردان از سپاه وارد عمل شدند.
عملیات در ۲۷ مهر ۱۳۶۲ (حدود دو ماه و نیم پس از عملیات والفجر ۲ و ۳) آغاز شد. در مرحله اول عملیات، به دلیل سرعت عمل فوقالعاده، نیروها ارتفاعات لری، گرمک، کنگرک در محور بانه و مارو، خلوزه ۱، بلاله، سربلاله، تخم مرغی، سه درختی، پادگان گرمک، شهرک هرگنه و تپه شهدا در محور مریوان، آزاد شد.
مرحله دوم، دو روز پس از مرحله اول، آغاز شد و طی آن، ارتفاعات خلوزه ۲، کلو، هفت توانا، ارتفاعات اطراف پنجوین، یال شرقی ارتفاع زله، ارتفاعات ۱۶۷۲ شرق سنگ معدن در محور مریوان و شاخ نالشکینه در محور بانه، تصرف شد و نیروهای خودی به طور کامل بر شهر پنجوین تسلط یافتند، اما به دلیل عدم سقوط کامل ارتفاع زله، تصرف کامل شهر میسر نشد.
اگر چه عملیات “والفجر۴ ” بایستی در دو مرحله انجام میشد ولی برای کامل کردن هدفها، حدود سیزده روز بعد یعنی در ۱۲ آبان ۱۳۶۲، مرحله سوم این عملیات نیز انجام شد و طی آن، ارتفاعات استراتژیک شیخ گزنشین، شاخ تاجر از کانی مانگا به دست رزمندگان اسلام افتاد و در منطقه غرب ارتفاع کانی مانگا و چوارتا نیز نیروها دست به پیشروی زدند.
حماسه بزرگ جبهه شمالی
دشت وسیع و دره “شیلر” میان شهر مرزی “بانه” و “مریوان” با فرورفتگی خاصی که از خاک عراق به داخل ایران دارد، در گذشته و در تاریخ جنگ تحمیلی منطقه مهمی به شمار میرود.
بلندیهای “سورن”، “سورکوه” و “کانی مانگا” در دهانه این دشت قرار دارند. عملیات “والفجر۴” در سه مرحله با هدف وصل این بلندیها به یکدیگر درخط خودی، از روز۲۷ مهر ماه۱۳۶۲ به مدت سی و سه روز در منطقه جبهه شمالی سلیمانیه و پنجوین انجام شد.
حمله ساعت۲۴ و با رمز “یاالله یاالله یاالله” در منطقهای به وسعت صدها کیلومتر مربع آغاز شد. نیروها از دو محور بانه و بلندیهای “لری”، “گرمک”، “کنگرک” و در محور مریوان و بلندیهای پنجوین به نام “زله”، “مارو” و “خلوزه” به پیشروی پرداختند.در مرحله دوم پس از گذشت دو روز از مرحله نخست، بلندیهای سورن و کانیمانگا و چندین نقطه دیگر آزاد شد، اما بر اثر پاتکهای دشمن روی قلههای کانیمانگا، برخی از مناطق دست به دست شد و نهایتا در اشغال دشمن باقیماند.
مرحله سوم عملیات روز۲ آبان ماه۱۳۶۲ به اجرا درآمد. سپاه پاسداران تنها با۲۵ گردان وارد عمل شد و در مجموع۱۰۰۰ کیلومتر مربع شامل۳۰۰ کیلومتر از اراضیایران و۷۰۰ کیلومتر از اراضی عراق آزاد شد و معابر نفوذی گروهکهای ضدانقلاب به داخل ایران در دره شیلر مسدود گردید.
این عملیات را ۸ لشکر و ۲ تیپ از سپاه پاسداران و ۱ لشکر پیاده از ارتش به انجام رساندند. فرآیند این عملیات، تصرف پیشرفتگی دشت شیلر، شهر و پادگان پنجوین و گرمک عراق و تسلط بر۱۳ شهر و روستای عراق، همراه با۱۹۰۰۰ تن کشته و زخمی و اسیر و نابودی دهها گردان کماندویی و مخصوص و گروهان دشمن بود.
دستاورد دیگر این عملیات خارج ساختن شهر مریوان از زیر دید و تیر دشمن و فراهمسازی مقدمات عملیات آتی در استان سلیمانیه عراق بود. همچنین با انجام این حمله ۲۰۰ تن از رزمندگان اسلام از اسارت افراد ضد انقلاب بیرون آمدند.
تلفات دشمن
ارتش عراق در طول این عملیات ۱۰ فروند هواپیما، یک فروند چرخبال، بیش از۹۰ دستگاه تانک و نفربر زرهی،۲۰۰ دستگاه خودرو و انبوهی از سلاح و مهمات خود را از دست داد و۵ دستگاه تانک و نفربر،۱۰ دستگاه لودر و بولدوزر،۲۰۰ دستگاه خودرو سبک و سنگین،۲۰ قبضه سلاح ضدهوایی سام۷ ، مقداری وسایل مخابراتی، مهمات و سلاحهای سبک و سنگین از دشمن به غنیمت نیروهای ایرانی درآمد.
در این عملیات سردار شهید “علی رضائیان” فرمانده قرارگاه مقدم حمزه سیدالشهدا در منطقه به شهادت رسید.
گزارش خلاصه عملیات
زمان اجرا : ۶۲/۷/۲۷
مدت اجرا : ۳۳ روز
مکان اجرا : منطقه شمالی شهر پنجوین عراق در جبهه شمالی جنگ
رمز عملیات : یا الله … یا الله … یا الله
تلفات دشمن : ۱۹۰۰۰ نفر کشته ، زخمی و اسیر
ارگانهای عملکننده : سپاه و ارتش
اهداف عملیات : آزاد سازی بخشی از میهن اسلامی و ارتفاعات مهم منطقه ، تصرف پیشرفتگی دشت شیلر ، مسدود ساختن راه ورود گروهکهای ضد انقلاب که از طریق دشت شیلر انجام میشد ، تصرف پادگان پنجوین و گرمک عراق و خارج ساختن مریوان از زیر دید و تیر دشمن
انتهای پیام/
باشگاه خبرنگاران
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com