وعده محققان برای تولید واکسن ایدز

ابتلا به این بیماری پس از زمان اوج اپیدمی این بیماری درسال ۱۹۹۷ کاهش یافته است و پیشرفتهای صورت گرفته در پیشگیری از این بیماری موجب شده است نرخ ابتلا به ایدز کاهش یابد اما هنوز هم ۳۴ میلیون نفر در سراسر دنیا به ویروس HIV مبتلا هستند به طوریکه ۲٫۷ میلیون نفر تنها در سال ۲۰۱۰ به این بیماری مبتلا شده اند اما کارشناسان اظهار می دارند که یک واکسن هنوز هم بهترین امید برای ریشه کن کردن ایدز محسوب می شود.

گروه های مختلفی طی سه دهه گذشته روی تهیه واکسن ایدز کار کرده اند اما تا پیش از آنکه RV144 در آزمایشهای بالینی سال ۲۰۰۹ در تایلند بارقه هایی از امید را نشان داد هیچ کدام از تلاشها موفقیت آمیز نبود.

آزمایش ترکیب دو واکسن چندین شکست بزرگ به دنبال داشت که در آن میان می توان به نشست خبری اشاره کرد که طی آن مارگارت هکلر وزیر وقت بهداشت و خدمات درمانی آمریکا در سال ۱۹۸۴ اعلام کرده بود که دانشمندان ظرف دو سال می توانند واکسن ایدز تولید کنند، این درحالی است که رشته تلاشهای ناموفق تا سال ۲۰۰۷ نیز ادامه داشت. در این سال واکسنی به نام Merck) MRK.N) تولید شد که به نظر می رسد افراد را نسبت به این بیماری آسیب پذیرتر کرده است.

سرهنگ نلسون مایکل مدیر برنامه تحقیقات نظامی HIV آمریکا در موسسه نظامی تحقیقاتی والتر رید که آزمایشهای واکسن تایلندی RV144 را انجام داده است، اظهار داشت: این واکسن نتایج خیره کننده ای داشت.

در تحقیقات ابتدایی برای ساخت این واکسن تایلندی، از واکسن ALVAC شرکت فرانسوی ” Sanofi” با واکسن AIDSVAX  استفاده شد. هر ۲ واکسن در آزمایشهای جداگانه خود شکست خوردند و محققان به شدت اعتقاد داشتند که آزمایش تایلند شکست خواهد خورد. حتی در این میان ۲۲ نفر از دانشمندان مقاله ای در مجله Science منتشر کرده و آن را هدر دادن بودجه خواندند.

پس از آن نتیجه خیره کننده از راه رسید. نتایج این آزمایش نشان می داد که ترکیب این دو واکسن عفونتهای HIV را تا ۳۱٫۲ درصد کاهش داده اند. اما هنوز براساس نظر دانشمندان این نتایج به قدر کافی بزرگ نبود که بتوان از آن به عنوان یک تأثیر مثبت یاد کرد اما تأثیر آن روی محققان بسیار قابل توجه بود.

تحلیلهای بعدی از این آزمایش امسال در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شده و سرنخهایی را درباره چرایی پاسخ برخی از داوطلبان ارائه می کند.

این تحقیقات به ریاست دکتر بارتون هینز از دانشگاه دوک در دورهام، کارولینای جنوبی و رئیس جدید مرکز ایمن شناسی واکنس HIV AIDS  و همچنین دانشمندان موسسه والتر رید و ۲۵ نهاد دیگر انجام شده است. این تحقیق نشان می دهد که داوطلبان زن و مردی که از این واکسن استفاده کردند پادتنهایی در یک منطقه مشخص از لایه خارجی ویروس تولید کرده اند که نشان می دهد این منطقه نیازمند آن است که مورد هدف واکسن قرار بگیرد.

آزمایشهای جدید قرار است با واکسنی از شرکت Sanofi و واکسنی از شرکت Novartis به صورت ترکیبی انجام شود.

سرهنگ نلسون ماندل اظهار داشت: تلاشهای بسیاری برای تأمین امنیت مشارکت کنندگان در تحقیقات جدید و فراهم کردن بودجه برای آنها صورت گرفته است که این تلاشها شامل جلب حمایت کشورهای میزبان و متقاعد کردن دو شرکت که از واکسنهای آنها استفاده شده اما در اصل به عنوان رقیب کار می کنند صورت گرفته است.

وی افزود: ما با سرعت ممکن کار می کنیم و انتظار داریم مطالعات گسترده موثر در سال ۲۰۱۶ آغاز شود.

امید کارشناسان به این است که این تحقیقات ۵۰ درصد موفق باشند، سطحی که طراحان مدلهای ریاضیاتی اظهار می دارند می تواند تأثیر موثر بر این بیماری واگیردار داشته باشد.

براساس اظهارات کارشناسان ممکن است مجوز نخستین واکسن تا سال ۲۰۱۹ صادر شود.