پایان عملیات نجات نقش برجسته‌های کاخ شورای تخت‌جمشید

سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فارس گفت: فاز اول عملیات نجات‌بخشی نقش‌ برجسته‌های کاخ شورای تخت‌جمشید، پایان یافت.

به گزارش ممتاز (BanaNews.ir) «قدرت‌الله تاجبخش» امروز دوشنبه در خبری اظهار کرد: مرمت کاخ شورای تخت جمشید با هدف حفظ نقوش برجسته کاخ که دچار آسیب جدی بر اثر نفوذ آب از قسمت ایوان شمالی کاخ بود در فاز اول پایان یافت که بر اساس طرح مرمت، عملیات استحکام بخشی بلوک‌های سنگی و نقوش برجسته انجام شده است.

وی با اشاره به طرح‌های مختلفی برای ساماندهی مجموعه‌ی جهانی تخت جمشید به اجرای طرح نشانه‌گذاری حریم تخت جمشید، بازنگری حرایم تخت جمشید و پاسارگاد ، دفع آب‌های سطحی و حفاری باستان‌شناسی آبراهه‌های انتهایی صفه، گیت ورودی تخت جمشید در سال ۹۱ تاکنون اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون نیز با مرمت کاخ شورا شاهد بهبود وضعیت این مجموعه‌ی جهانی هستیم.

به گزارش ایسنا،«شهرام رهبر»، مسوول حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید نیز در تشریح این عملیات مرمتی گفت: با پایان مرحله‌ی حفاری پشت پلکان شمالی کاخ مرکزی تخت جمشید و اجرای طرح مرمتی، نقوش برجسته این کاخ از گزند آسیب در امان می‌ماند.

وی با اشاره به موفقیت‌آمیز بودن طرح مرمتی نقوش برجسته کاخ مرکزی تخت جمشید، اظهار کرد: طرح مرمتی کاخ مرکزی تخت جمشید که پس از انجام مطالعات و پژوهش هم‌چنین بررسی‌های میدانی و کارشناسی که در پایگاه میراث جهانی تخت جمشید آغاز شده بود در دو فاز اجرا شد.

مسوول حفاظت و مرمت پایگاه جهانی تخت جمشید، از مهم‌ترین اهداف این طرح مرمتی را حفظ نقوش برجسته کاخ مرکزی دانست و بر اساس مطالعات اولیه، تخریب بیش از حد این نقوش برجسته را حاصل نفوذ آب در ایوان شمالی کاخ برشمرد.

رهبر هم‌چنین در تشریح نتایج بدست آمده از مطالعات و بررسی‌های میدانی گفت: آب‌های ناشی از بارندگی در ایوان شمالی کاخ مرکزی(کاخ شورا) ضمن نفوذ در خاک، املاح داخل آن را در خود حل کرده و به دورن بلوک‌های سنگی منتقل ‌می‌کنند و متعاقباً این املاح که شامل مواد مختلفی مانند سدیم، فسفات، کلرور و… است به همراه آب در سطح بلوک‌های سنگی منقوش باقی‌مانده و آسیب‌های شیمیایی و فیزیکی را به همراه دارد.

وی افزود: طرح مرمتی اجرا شده در خصوص کاخ مرکزی، شامل فاز اول با هدف استحکام‌بخشی بلوک‌های سنگی و نقوش برجسته هم‌چنین قراردادن بلوک‌های سنگی که از محور اصلی خارج شده بودند، با موفقیت انجام شد و فاز دوم شامل ایجاد کانال دفع رطوبت پشت کاخ شورا، پوشش روی کانال – نمک‌زدایی- و استحکام‌بخشی نقوش است که مرحله‌ی ابتدایی این فاز که ایجاد کانال دفع رطوبت است با مجوز رسمی از پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی اجرا شد.

مسوول حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید هم‌چنین با اشاره به منحصر به فرد بودن نحوه‌ی سکوسازی و زیرسازی کاخ‌های هخامنشی اظهار کرد: در کاوش‌های اخیر، نحوه‌ی پی‌سازی کاخ‌های تخت جمشید به خوبی پدیدار شد و همین امر سبب شد بنابر تصویب شورای فنی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در طرح نهایی مرمت این کاخ، ضمن دفع رطوبت در پلکان‌های این کاخ، پوشش کانال ایجاد شده به‌گونه‌ای باشد که نحوه‌ی مهندسی معماران هخامنشی در پی‌سازی کاخ‌های تخت جمشید قابل رؤیت باشد.

رهبر عملیات نجات‌بخشی نقوش برجسته پلکان شمالی کاخ شورا را در قالب طرح مرمتی یاد شده، از اقدامات بسیار مهم و مناسب کارشناسان پایگاه میراث جهانی پارسه- پاسارگاد برشمرد و افزود: عملیات پایش نقوش برجسته‌ای که در معرض آسیب‌های ناشی از املاح مضر بوده‌اند به مدت شش ماه به‌طول انجامید و بر اساس ملاحظات فنی و پس از اجرای کانال دفع رطوبت، همه‌ی شوره‌های موجود بر روی نقوش از میان رفته و این آثار در وضعیت بسیار مناسبی قرار دارد.

وی خاطر نشان کرد: موفقیت این طرح مرهون نگاه ویژه‌ای در حوزه‌ی حفاظت و مرمت است که این رویکرد، از سوی معاونت حفظ و احیاء میراث فرهنگی استان، پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی، کاوشگران و مرمت‌کاران این حوزه به روشی اصولی اجرا شد.

مسوول حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با بیان این مطلب که در طرح نهایی مرمت و حفاظت کاخ مرکزی تخت جمشید از چندین مشاور با تخصص معماری، مهندس سازه و کارشناس مرمت جهت طراحی یک پوشش کانال دفع رطوبت چند منظوره استفاده شده است، افزود: این طرح به تایید شورای فنی رسیده و هم‌اکنون در حال اجراست.

رهبر اظهار امیدواری کرد با اجرای این طرح پژوهشگران و بازدیدکنندگان خاص بتوانند به‌طور واقع با نحوه‌ی سکوسازی و پی‌سازی کاخ‌های تخت جمشید آشنا شوند.

براساس این گزارش، پلکان شمالی کاخ شورا(کاخ مرکزی) به همراه پلکان شرقی کاخ آپادانا در سال‌های ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ توسط ارنست هرتسفلد از زیر خاک خارج آورده شد. نقوش این دو مکان را از زیباترین و سالم‌ترین نقوش برجسته‌ی تخت جمشید در هنگام کاوش، می‌دانند.