پرونده ۱۵ماهه رونمایی کارت اعتباری کارگران

به گزارش خبرنگار مهر، دو سالی می شود که شورای عالی اشتغال طرح واگذاری کارت اعتباری خرید ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی را برای حمایت از رونق فروش تولیدات داخلی و همچنین تقویت قدرت خرید و معیشت خانوار کارگری، تصویب کرده است.

بر پایه این مصوبه، قرار بود در چند مرحله گروه هایی از اقشار مختلف جامعه از جمله کارگران کارت هایی را از شبکه بانکی کشور دریافت کنند که در قالب آن بتوانند به صورت اعتباری کالای کاملا ایرانی خریداری کرده و در اقساط بلندمدت ۲ تا ۳ ساله مبلغ ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را با درصد سود پایین و تقریبا به صورت قرض الحسنه بازپرداخت کنند.

در ابتدا مسئولان مختلفی از دولت به ویژه مقامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیرامون مزایا و ویژگی های مصوبه شورای عالی اشتغال صحبت کردند و با اعلام حمایت کامل از این اقدام شورای عالی اشتغال درصدد اجرای آن برآمدند.

ناپخته بودن مصوبه و عدم انجام کارهای کارشناسی مورد نیاز در این طرح، همچنین آماده نبودن شبکه بانکی کشور در تامین مالی طرح حمایتی از کارگران و مهم تر روشن نبودن نحوه ارائه تضامین مورد نیاز بانکها باعث شد تا برخی ابهامات و نگرانی ها در زمینه اجرای طرح حمایت از قدرت خرید کارگران به وجود آید.

به صورت کلی، قرار بود در فاز اول واگذاری کارت های اعتباری خرید تعداد ۱۰۰ هزار کارت تامین اعتبار، آماده و واگذار شود اما در واپسین روزهای سال گذشته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد این تعداد را از طریق حمایت بانک های زیرمجموعه اش به ۲۳۰ هزار کارت افزایش داده است.

در این زمینه و پیرامون نتایج اجرای مصوبه واگذاری کارت های اعتباری خرید به کارگران و همچنین تاثیرگذاری آن در بهبود فروش محصولات و تولیدات بنگاه های داخلی با اولیاء علی بیگی رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور گفتگویی انجام داده ایم که در زیر می آید.

*سوال: سرانجام واگذاری کارت های اعتباری خرید به کارگران چه شد؟

– پاسخ: در هفته کارگر سال ۹۰ (اردیبهشت ماه هر سال) از سوی معاون اول رئیس جمهور، کارت اعتباری خرید ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی کارگران رونمایی شد که در آن زمان هدف از واگذاری تقویت قدرت خرید کارگران و رونق تولیدات داخلی عنوان شده بود.

* آخرین آماری که در مورد واگذاری کارت های اعتباری خرید ارائه شد مربوط به اسفندماه ۹۰ است، آیا ثابت ماندن واگذاری ها به معنای توقف اجرای مصوبه و شکست آن است؟

– نمایندگان کارگری قبل از واگذاری کارت های اعتباری چندین بار پیگیری هایی را در وزارت تعاون، کار و رفاه انجام داده بودند که البته در نهایت در اسفندماه ۹۰ اعلام شد ۲۳۰ هزار کارت اعتباری واگذاری خواهد شد. در این خصوص استناد ما به آمارهایی است که وزارتخانه اعلام کرد از محل منابع بانک توسعه تعاون، رفاه کارگران، قرض الحسنه و صندوق مهر امام رضا (ع) تامین و واگذار کرده است.

* هم اکنون تعداد کارگرانی که در بنگاه ها و واحدهای مختلف کشور به صورت رسمی و شناخته شده فعالیت می کنند به مراتب بسیار بیشتر از ۲۳۰ هزار واگذاری است و آمارها نشان دهنده فعالیت حدود ۱۰ میلیون کارگر مشمول قانون کار در کشور است؛ آیا روند واگذاری ها از سرعت مناسب و کافی برخوردار است؟

– قرار است در سال جاری نیز از محل منابع بانک های یاد شده و همچنین حمایت شبکه بانکی کشور واگذاری ها هم افزایش و هم سرعت یابد. با این حال پیگیری های ما چندان دورنمای روشنی از فراگیر شدن این مصوبه به دست نمی دهد.

* یکی از انتقادات جامعه کارگری به این طرح ناپخته بودن و عدم انجام کار کارشناسی دقیق بوده است؛ مشخصا چه نقایص و موانعی در مسیر اجرای این مصوبه وجود دارد؟

– بهتر بود قبل از ایجاد حق برای مشمولان قانون کار و کارگران کشور، نحوه تامین اعتبار طرح به صورت دقیق با شبکه بانکی کشور کارشناسی و نهایی می شد. همچنین وقتی زمینه های اجرای چنین طرحی وجود ندارد چرا با بیان آن برای جامعه کارگری ایجاد حق می شود؟ این موانع و ضعف ها باعث بی اعتمادی جامعه کارگری به تصمیمات و برنامه های حمایتی دولت می شود. اگر می توانستند قبل از اجرا و علنی کردن طرح، موانع و نقایص کار را شناسایی و برطرف می کردند؛ قطعا امروز درصد قابل توجهی از جامعه کارگری می توانست از مزایای آن بهره مند شود.

* ۱۵ ماه از زمان رونمایی کارت های اعتباری خرید کارگران توسط معاون اول رئیس جمهور می گذرد؛ آیا واگذاری ۲۳۰ هزار کارت در این مدت با وجود چند میلیون کارگر مشمول، قابل قبول است؟

– این طرح توسط معاون اول رئیس جمهور رونمایی شد، اما اگر امروز موانعی است که نشان می دهد نمی توان به این شویه ادامه داد و موانعی بر سر راه است، بیایند عذرخواهی کنند و بگویند اجرای آن امکانپذیر نیست. در غیر اینصورت بیایند و به کارگران گزارش بدهند که روند پیشرفت کار چگونه است و چه زمانی می توانند واگذاری به دیگر گروه ها را ادامه دهند.

* آیا این طرح می تواند به بهبود واقعی قدرت خرید جامعه کارگری و تقویت تولیدات داخلی منجر شود؟

– این سوالی است که قبل از اجرا و تصویب آن باید از سوی طراحان پاسخ گفته می شد و در مورد آن بحث صورت می گرفت. اما امروز که ۱۵ ماه از زمان رونمایی آن می گذرد، دیگر زمان مناسبی برای پاسخ دادن به این سوال نیست.

* آینده کارت های اعتباری کارگری را چطور می بینید؟ 

– متاسفانه امروز باید بیایند و بگویند که چرا مصوبه شورای عالی اشتغال اجرا نشده است و به چه دلیل موانعی بر سر راه عملیاتی شدن آن وجود دارد.

* آیا دست به دست شدن متولی اجرای مصوبه شورای عالی اشتغال از وزارت تعاون، کار و رفاه به صنعت، معدن و تجارت در سال گذشته، تغییری در بهبود روند واگذاری ها داشته است؟

– همه این کارها چه اخذ مجوز و موافقت بانک ها و بانک مرکزی و هم اینکه تغییر دستگاه متولی و مجری واگذاری کارت های اعتباری خرید باید قبل از اعلام رسمی کار صورت می گرفت. با این حال واگذاری پروژه به وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز تاثیری در بهبود کارها نداشته است چرا که امروز وزارت کار می گوید آنچه که در این پروژه مربوط به ما بوده است انجام شد و مابقی کارها تا واگذاری باید از سوی وزارت صنعت انجام شود اما ما می گوییم برای نیروی کار متقاضی دریافت حمایت تفاوتی ندارد که چه دستگاهی می خواهد متولی اجرای کار باشد، بلکه می خواهند بدانند آیا می توانند از این امکان برخوردار شوند و یا خیر؟ کارگران مسئول پیدا کردن مقصر نیستند.