جام جم آنلاین: تصویری از یک ماهی پرنده یکی از صدها تصویری است که در حال حاضر و به لطف آکادمی ملی علوم سلطنتی انگلستان به صورت آنلاین قابل جستجو است. این تصویر حکاکی شده روی چوب در کتاب تاریخچه ماهی‌ها که در سال ۱۶۸۶ توسط جان رای و فرانسیس ویلوگبی در انجمن سلطنتی انگلستان تالیف شده دیده می‌شود.
هم‌اکنون بسیاری این کتاب را به فراموشی سپرده‌اند اما باید گفت این کتاب در زمان خود، پیشگام و بسیار جدید و جالب بود.
متاسفانه چاپ این کتاب مانع از انتشار دیگر کتاب‌های مهم نیوتن مانند اصول ریاضی فلسفه طبیعی شد. وجود حکاکی‌های فراوان داخل کتاب و قیمت بسیار بالای تدوین آن باعث ورشکسته شدن رییس انجمن سلطنتی جوان شد که در آن زمان تنها ۲۶ سال سن داشت. کمبود بودجه و پول نقد موجب لغو تعهدات انجمن سلطنتی به نیوتن در خصوص پرداخت هزینه انتشار شاهکارش شد.
خوشبختانه نیوتن و علم، مغلوب این ناملایمتی روزگار نشدند و کتاب نیوتن، نظر ادموند هالِی اخترشناس را به خود جلب کرد.
در آن زمان، هالی منشی انجمن سلطنتی بود و عمدتا نام هالِی به دلیل محاسبه مدار ستاره دنباله‌دار که متضمن نام او بود، بیشتر در ذهن‌ها مانده است.
هالی با این پروژه به شکل شخصی برخورد کرد و با هزینه خودش اجازه انتشار این کتاب را در سال ۱۶۸۷ داد. کتاب نیوتن شامل سه قانون مربوط به حرکت بود که به همراه قانون جاذبه عمومی قادر به تشریح مدار سیارات است.
در واقع کتاب نیوتن هنوز هم به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار علمی تمام دوره‌هاست که علم ریاضیات و فیزیک را پوشش می‌دهد.
به نظر جاناتان اشمور، بسیار عجیب است که با توجه به جوان بودن انقلاب علمی در آن زمان، انجمن سلطنتی به دلیل انتشار کتابی در مورد ماهی‌ها از انتشار کتاب مهم نیوتن صرف‌نظر کرده است.
اگرچه در نهایت کتاب نیوتن به شهرت و شکوهی ماندگار رسید، اما اشمور معتقد است شاید برای بازدیدکنندگان منابع آنلاین تصویری کالج سلطنتی، اقدام تصمیم‌گیران آن زمان انجمن سلطنتی و این‌که چرا تحت تاثیر تصاویر خیره‌کننده ویلوگبی از تاریخ طبیعی ماهی‌واره‌ها اقدام به چنین کاری کرده‌اند، بیشتر قابل درک باشد.
برای نخستین بار است که انجمن سلطنتی است به انتشار کتابخانه تصویری آنلاین از منابع خود زده است. این کتابخانه تصویری همچنین شامل نقوشی از موجودات میکروسکوپیک است که توسط روبرت هوک در قرن ۱۷ حکاکی شده است.
یعضی از این تصاویر به طور مستقیم و حین نگاه کردن از روی میکروسکوپ حک شده‌اند. در این مجموعه، تصاویر زیادی از سفرهای دریایی کاپیتان جیمز کوک به تاهیتی (بزرگ‌ترین جزیره در مجمع الجزایر پولینزی فرانسه)، پرتره دانشمندان مختلف انجمن سلطنتی و حتی کاریکاتور‌های سیاسی ـ تاریخی چهره‌های علمی وجود دارد.
سایت livescience – مترجم: آتنا حسن‌آبادی
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version