جام جم آنلاین: این روزها بیشتر از هر زمان دیگری حساسیت و آلرژی سراغ افراد میآید که اغلب علائمش با علائم سرماخوردگی مشابه است، اما نکته مهم این است که حساسیت را با سرماخوردگی اشتباه نگیریم تا درمان درست آن انجام شود.
در ایران حدود ۱۸ میلیون نفر فصل بهار را با سردرد، آبریزش و خارش بینی پشت سر میگذارند.
به این منظور شاید بهتر باشد حساسیت فصل بهار را بیشتر بشناسیم. آلرژی یا حساسیت، واکنشی است که دستگاه ایمنی بدن به هر نوع ماده خارجی مانند گرد و غبار، گرده گلها و… نشان میدهد.
به گفته پزشکان، آلرژی یکی از مهمترین اثرات جانبی سیستم ایمنی بدن است که در بعضی شرایط ظاهر میشود. آلرژی در واقع نوعی اختلال در دستگاه ایمنی بدن و پاسخ شدید دستگاه ایمنی در مقابل برخی آنتیژنهاست.
هیستامین، آنتیبادی موجود در بدن در واکنش به مواد حساسیتزا را ترشح کرده و سبب بروز علائمیمانند تورم، قرمزی، خارش چشمها، گرفتگی و آبریزش بینی میشود.
دکتر صادق حسنی، متخصص آسم و آلرژی در این زمینه میگوید: در فصل بهار گردهافشانی درختان و گلها باعث آبریزش بینی، اختلالات تنفسی به شکل خسخس، بثورات پوستی مثل کهیر، خارش و اگزمای مخاطی به صورت تورم و التهاب میشود.
به گفته او این بیماری در فصل بهار به تبیونجه معروف است و در چنین شرایطی مبتلایان به آلرژی برای حل این مشکل اغلب به داروهای کاهنده عوارض حساسیت یا آنتیهیستامینها پناه میبرند.
این پزشک با اشاره به بیتوجهی برخی افراد به پیشگیری از این گونه حساسیتهای فصلی ادامه میدهد: برخی بیماران به تصور ابتلا به سرماخوردگیهای مکرر از تشخیص و پیشگیری ازاین نوع حساسیتها پرهیز میکنند، در حالی که با پرهیز از تماس با گرده گیاهان میتوان ابتلا به این نوع آلرژیها راکاهش داد.
گردههای گیاهان صبحها و غروبها به سطح زمین نزدیکترند؛ به همین علت افراد مبتلا به حساسیتهای فصلی در این مواقع نباید در معرض گردهها قرار گیرند.
از عوامل حساسیت دوری کنید
زمان شروع و خاتمه آلرژی در مناطق گرم، گردهافشانی درختان در اوایل بهار صورت میگیرد و در این مناطق فصل آلرژیها، ابتدای بهار آغاز میشود که بسته به مکان زندگی شما و خصوصیات آب و هوای منطقه و نوع گیاهان محیط، ممکن است در پاییز همزمان با گردهافشانی بعضی گیاهان باز هم علائم آلرژی بروز کند.
در بعضی مناطق، بویژه در جاهایی که قارچ میروید، پراکندگی گردهها در فصل تابستان سبب بروز واکنشهای آلرژیک میشود و معمولا تا پایان دوره گردهافشانی، علائم آلرژی ادامه مییابد.
عطسه، آبریزش بینی، سوزش و خارش گلو، ریزش اشک از چشمها و بعضی علائم سرماخوردگی مثل سردرد از نشانههای بروز آلرژی است بنابراین اگرعلائم بیماری درست مشابه این علائم هستند و هر سال در یک زمان مشخص بروز میکنند و پس از مدتی به سرماخوردگی عفونی منجر میشوند، میتوان گفت فرد به آلرژی فصلی مبتلاست.
دکتر ابراهیم رزمپا، متخصص گوش، حلق و بینی با بیان اینکه در موارد آلرژی، افراد قبل از درمان باید مطمئن شوند که علائم بارز، مربوط به آلرژی فصلی است، به ایسنا میگوید: بیماریهای مرتبط با آلرژیهای فصلی شامل رینیت آلرژیک با علائم التهاب مخاط بینی و حلق، کونژکتیویت آلرژیک با علائم قرمزی، سوزش و خارش چشمها و آسم آلرژیک همراه با علائم تنگینفس و گرفتگی راههای تنفسی و تنفس صدادار بروز میکند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه میدهد: متخصصان آلرژی از آزمایشهای ساده بدون عارضه برای یافتن عامل آلرژیزا استفاده میکنند.
این متخصص گوش، حلق و بینی با اشاره به اینکه اصل اول درمان آلرژی با اجتناب از آن حاصل میشود، معتقد است: وقتی به کمک تجربه یا آزمایشهای پزشکی، عامل حساسیتزا در محیط شناسایی شد، پیدا کردن راههایی برای دوری از آن، فرد را در درمان کامل یاری میکند.
به گفته او معمولا زمانی که گردهها به مقدار زیاد در هوا پراکنده میشوند، دوری از آنها کار دشواری است، ولی چند اصل مهم وجود دارد که رعایت آنها به تخفیف علائم کمک میکند به طور مثال در تمام شرایط در و پنجرههای خانه و اتومبیل افرادی که دچار آلرژی هستند باید بسته باشد و اگر در محیطی قرار گرفتهاند که احتمال نفوذ گردهها در لابهلای موها و لباسها وجود دارد، قبل از رفتن به رختخواب حمام و لباسهای خود را عوض کنند و همچنین از نگهداری حیوانات خانگی دوری کنند.
در صورتی که با وجود رعایت همه شرایط دوری کامل از مواد آلرژیزا غیرممکن باشد میتوان از دارو درمانی استفاده کرد که در این زمینه انتخاب نوع و مقدار داروی مناسب تنها به عهده پزشک متخصص است.
غذای مخصوص حساسیت
هیچ غذایی نیست که آلرژی فصلی را درمان کند، اما برخی غذاها هستند که این آلرژی را تشدید میکنند. حداکثر کمکی که به یک فرد آلرژیک میتوانید بکنید این است که او را از خوردن عسل، ادویه، مغزهای حساسیتزا (مثل گردو، بادام، فندق، بادام زمینی و…) و غذاهایی که بوی تندی دارند، منع کنید.
در عین حال برخی مواد غذایی هستند که با بالا بردن توان ایمنی بدن، عوارض آلرژی را کم میکنند. در میان این غذاها پیاز و سیر، ویتامینهای گروه C،B و K، مواد آنتیاکسیدان مثل سیب، کلم بروکلی و گلکلم هم به چشم میخورد.
چند نکته در خصوص حساسیت
زمانی که افراد در فضاهای بستهای مانند خودروها قرار دارند باید شیشهها را به طور کامل بالا بیاورند تا کمتر در معرض گردهها قرار گیرند.
مبتلایان به حساسیت فصلی با شروع گردهافشانی گلها و گیاهان علائم خود را نشان میدهند. در این حالت نگهداری گلدانهای کوچک در فضای منزل، پر پرندگان خانگی و نگهداری حیواناتی مانند جوجه، اردک، گربه، سگ و… آلرژی را شدت میدهد.
جالب است بدانید حساسیت فصلی فقط مخصوص فصل بهار نیست، بلکه در تابستان و پاییز با خوردن بعضی از میوهها نظیر هندوانه، خربزه، انگور، گوجهفرنگی، توتفرنگی و… ممکن است آلرژی ظاهر شود.
گردهها گلها و درختان وقتی وارد ریه میشود ممکن است منجر به بیماری آسم شود که در این حالت بیمار باید تحت نظر پزشک مداوا شود.
مریم روزبهانی
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version