زهرا خدایی
حدود یک سال پیش برهان‌الدین ربانی در جریان یک حمله انتحاری که در منزل وی واقع در خیابان دهم منطقه وزیر خان اکبر شهر کامل انجام شد، به شهادت رسید و عده‌ای نیز زخمی شدند. برهان الدین ربانی یک شخصیت مهم در افغانستان محسوب می شد و ترور وی با ترورهای دیگر مجاهدین از جمله ترور ژنرال داود داود و احمد کرزی متفاوت بود و به همین دلیل ضرورت شناسائی عوامل این ترور بطور جدی احساس می شد. رحمت الله نبیل، سرپرست وقت اداره امنیت ملی افغانستان نیز گفته بود نیروهای امنیتی، فردی را در ارتباط با ترور برهان الدین ربانی دستگیر کرده که اعترافات او دولت افغانستان را به یافتن حقایق در این زمینه کمک می‌کند. امروز در حالی که یک سال از ترور رئیس شورای صلح افغانستان می گذرد هنوز عامل یا عاملان این ترور مشخص نشده و مسائل پشت صحنه این اتفاق کماکان در پرده ابهام است.
اتهام به طالبان
با توجه افزایش خشونت و ترور توسط گروه طالبان، در ابتدا ترور استاد ربانی به این گروه نسبت داده شد. تلاش مقامات و رسانه های غربی نیز از اولین ساعت این حادثه این بود که طالبان رامقصر جلوه دهند. اولین خبر را خبرگزاری رویترز بر همین مبنی منتشر نمود.اما متعاقبا طالبان با صدور بیانیه ای با امضای ذبیح الله مجاهد سخنگوی خود خبر رویترز را تکذیب و اتهام دخالت طالبان در این ترور را رد و اعلام کرد که طالبان در این ترور نقشی نداشته اند.
انگشت اشاره به سوی پاکستان
از ساعات اولیه انتشار خبر ترور، اغلب مقام ها و رسانه های کابل، اسلام آباد را مسئول مرگ ربانی دانستند و در مراسم تشییع پیکر استاد ربانی نیز، گروه عمده ای از مردم، تحت تاثیر فضای ایجاد شده، شعارهای تندی علیه پاکستان دادند.این اتفاق موجب سردی مناسبات افغانستان و پاکستان شد و روابط دوکشور رو به تیرگی نهاد. دولت پاکستان اتهامات مطرح شده افغانستان مبنی بر نقش داشتن سازمان های اطلاعاتی پاکستان در ترور ربانی را تکذیب کرد. وزارت امورخارجه پاکستان در اطلاعیه ای اعلام کرد: پروفسور برهان الدین ربانی دوستی با‌ارزش و مورد احترام برای کشور پاکستان بوده و وی به مدت طولانی در پاکستان زندگی کرده و در این کشور دوستان فراوانی دارد بنابراین دلیلی ندارد که ترور وی توسط پاکستان انجام شده باشد.
سید یوسف رضا گیلانی نخست وزیر پاکستان نیز آمادگی کشورش را به منظور تحقیقات در زمینه این حادثه تروریستی بیان کرد و دیری نگذشت که با موافقت افغانستان، تشکیل یک گروه حقیقت یاب با عضویت مأمورین دوکشور رقم خورد و از تیرگی مناسبات کابل و اسلام آباد کاست. اما این گروه حقیقت یاب نیز ظرف یک سال گذشته نتوانسته است عوامل ترور ربانی را مشخص سازد.
نقش آمریکا
از آن جا که حفظ امنیت در کابل به نیروهای بومی افغانی واگذار نشده و رسماً کشورهای غربی به خصوص آمریکایی ها مسئول حفظ امنیت پایتخت هستند، بسیاری از کارشناسان معتقدند نیروهای حفاظت محل سکونت برهان الدین ربانی در این حادثه تروریستی دست داشته اند و یا نسبت به انجام وظیفه خود قصور کرده اند. این کارشناسان معتقدند در اینکه نیروهای حفاظت که مسئولیت آنها برعهده آمریکایی هاست در این حادثه قصور کرده اند، تردیدی نیست و این وضعیت می تواند دخالت مستقیم یا غیر مستقیم نیروهای خارجی و بخصوص آمریکا را در این ترور به اذهان متبادر نماید. به نظر می رسد چنانچه نتایج تحقیقات به تائید نقش آمریکا در این ترور بیانجامد، می تواند در بهبود مناسبات کابل – اسلام آباد و نتیجه بخش بودن مذاکرات دولت با طالبان و بالاخره هموار شدن مسیر صلح کمک نماید.
۲۶۳۵۱
دانلود
خبرآنلاین