کسانی که بو نمی فهمند

کاهش حس بویایی می تواند جزئی و یا کامل باشد، هر چند که نداشتن حس بویایی به طور کامل، بسیار کم است. کاهش حس بویایی بر اساس سبب ایجادکننده آن می تواند موقتی یا دائمی باشد.

کاهش یا فقدان حس بویایی لزوماً خطری ندارد، ولی می تواند گاهی اوقات نشان‌دهنده یک بیماری خطرناک باشد.

داشتن حس بویایی برای احساس طعم غذاها لازم است. کاهش یا فقدان حس بویایی منجر به بی علاقگی به غذا خوردن و در نتیجه کاهش وزن، سوء تغذیه و حتی افسردگی می گردد.

علل

سرماخوردگی سبب رایج کاهش موقتی حس بویایی است.

 وجود هر نوع گرفتگی و انسداد در راه بینی مثل پولیپ بینی نیز سبب کاهش حس بویایی می گردد.

پیری و تومور مغزی سبب فقدان حس بویایی برای همیشه می گردد.

علل کاهش یا فقدان حس بویایی به سه گروه تقسیم می شوند:

الف) مشکلات مربوط به دیواره داخلی بینی

مشکل دائمی یا موقتی لایه داخلی بینی و یا تخریب غشاهای مخاطی آن سبب کاهش حس بویایی می گردد. بیماری های زیر سبب بروز این مشکلات می شوند:

– سینوزیت حاد

– سرماخوردگی

– آلرژی بینی

– آنفلوانزا

– ورم غشای داخلی بینی در اثر گرفتگی بینی یا عطسه که مربوط به مواد آلرژی زا نیست.

این مشکلات از علل شایع کاهش یا فقدان حس بویایی می باشند.

ب) گرفتگی راه بینی

بسته شدن مسیر عبور هوا در بینی توسط یک مانع، سبب کاهش حس بویایی می گردد.این مانع ها عبارتند از:

– بد شکلی استخوان داخل بینی

– پولیپ بینی

– تومورها

کاهش یا فقدان حس بویایی در اثر سرماخوردگی، آلرژی و یا سینوزیت، معمولا بعد از چند روز برطرف می گردد. اگر این طور نشد، به پزشک مراجعه کنید

ج) آسیب مغز یا اعصاب

سیستم بویایی دارای گیرنده هایی در لایه مخاطی بینی است که اطلاعات بویایی را از طریق اعصاب به مغز فرستد. اگر هر یک از بخش های این مسیر عصبی بویایی آسیب ببیند و یا از بین برود، دچار کاهش یا فقدان حس بویایی می شوید. بیماری ها و شرایط زیر سبب این مشکل می شوند:

– پیر شدن 

– بیماری آلزایمر

– آنوریسم مغزی

– جراحی مغز

– تومور مغزی

– دیابت

– تماس با مواد شیمیایی مثل بعضی حشره کش ها و حلال ها

– اختلالات هورمونی

– بیماری هانتینگتون

– سندرم کالمن (بیضه ها نمی توانند اسپرم تولید کنند)

– سندرم کلاین فلتر (عارضه ای است که در آن مردان دارای یک کروموزوم X اضافی در بیشتر سلول های خود می باشند)

– بیماری روانی کورساکوف (یک نوع بیماری مغزی در اثر کمبود ویتامین ب۱)

– سوء تغذیه

– داروها مثل بعضی داروهای فشار خون بالا

– بیماری ام اس (MS)

– بیماری پاژه استخوان ( بیماری استخوانی که گاهی در استخوان صورت بروز می کند)

– بیماری پارکینسون

– بیماری پیک (یک نوع زوال عقلی)

– پرتودرمانی یا رادیوتراپی

– جراحی پلاستیک بینی

– اسکیزوفونی

– سندرم شوگرن (یک نوع بیماری التهابی که سبب خشکی دهان و چشم ها می گردد)

– آسیب و ضربه مغزی

– کمبود روی

چه موقع نزد پزشک برویم؟

۱- کاهش یا فقدان حس بویایی در اثر سرماخوردگی، آلرژی و یا سینوزیت، معمولا بعد از چند روز برطرف می گردد. اگر این طور نشد، به پزشک مراجعه کنید تا سبب آن را پیدا کند.

۲- کاهش حس بویایی بسته به سبب ایجادکننده آن، گاهی اوقات درمان می گردد؛ به طور مثال موقع ابتلا به یک عفونت باکتریی، پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز می کند و یا موقع گرفتگی مسیر عبور هوا در بینی، آن مانع را بر می دارد مثل جراحی پولیپ بینی.

۳- در سایر موارد، کاهش حس بویایی دائمی است، خصوصاً اگر سن شما بیشتر از ۶۰ سال باشد، بیشتر احتمال دارد دچار کاهش یا فقدان حس بویایی برای همیشه شوید.

نیره ولدخانی

بخش سلامت ممتاز

مطالب مرتبط:

از دست دادن حس بویایی

بویی احساس نمی کنم

حساسیت یا آلرژِی بینی

علائم و درمان پولیپ بینی چیست؟

رابطه ی درد و حس بویایی