کنارآمدن با طلاق

فروردین ۱۴۰۳
ممتاز نیوز:‌ آیا والدین شما از هم جدا شده اند؟ بدانید که شما تنها نیستید؛این روزها متاسفانه این امر شوم رواج یافته ، و تعداد بسیاری از ازدواج ها به طلاق منجر می گردد.اما کنار آمدن با جدایی سخت و دردناک است.این موضوع گروهی از خویشاوندان را مانند پدر ، مادر ، عمه ، خاله ، عمو ، دایی ، پدر بزرگ ها و مادربزرگها را در گیر می سازد.

چرا والدین طلاق می گیرند؟

دو سبب اصلی وجود دارد:

۱- آنها نمی توانند به همراهی با یکدیگر ادامه دهند.

۲- آنها فکر می کنند به یک دیگر هیچ گونه  احساس و دلبستگی ندارند.

اگر والدین شما از هم جدا شده اند ، بدانید که آنها پس از جنگ و جدال بسیار  و با سختی این کار را انجام داده اند.با آنکه معمولا بیشتر زوج ها ، گهگاه با هم جروبحث می کنند،اما جروبحث مستمر و نزاع دائمی برای کودکان بسیار آزار دهنده است.

اگر والدین شما هیچ احساسی نسبت به هم ندارند،بدانید که چیزی جز اجبار آنها را کنار هم نگه نمی دارد.هر زوجی لحظات تلخ و شیرین دارد، اماگاهی شرایطی هم است که نمی توانند دیگر تحمل کنند.و این امر برای آنها هم بسیار سخت است.

آیا والدینم بخاطر من جدا شده اند؟

معمولا عامل جدایی والدین، هیچگاه بچه ها نیستند.بلکه این امر به مشکلات بین آنها بر می گردد.

آیا من می توانم والدینم را به سر زندگی مشترکشان بر گردانم؟

این معمولا فکر خوبی نیست.تلاش برای آشتی دادن آنها ممکن است شما را به میان دعواهای آنها بکشاند و سبب صدمه دیدن شما گردد.سعی کنید خود را از دعواهای آن دو دور نگه داشته و از هر گونه جانبداری اجتناب کنیدو بگذارید آنها به مشکل خودشان رسیدگی کنند.

معنی قیمومیت و سرپرستی (حضانت) جیست؟

اگر شما زیر ۱۸ سال سن دارید،از نظر قانونی صغیر به حساب می آیید و لازم است که یکی از والدین ، قانونا مسئولیت شما را بر عهده گیرد. این یعنی حضانت.در این حالت شما با کسی که حضانت شما را دارد ، زندگی خواهید کرد.

چه کسی حضانت مرا بر عهده خواهد داشت؟

براساس قوانین جمهوری اسلامی، حضانت فرزندان با پدر است. مگر آنکه پسر زیر دو سال و دختر زیر ۷ سال باشد.البته پاسخ دقیق تراین پرسش ها به شرح زیر است:

 حضانت یعنی نگاهداری و مراقبت جسمی ، روحی ، مادی و معنوی اطفال و تعلیم و تربیت آنها که به سبب ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی ایران هم حق و هم تکلیف والدین است . یعنی این که والدین حق دارند حضانت و سرپرستی کودک خود را به عهده گیرند و قانون جز در موارد استثنایی نمی تواند آنها را از این حق محروم کند و از سوی دیگر آنها مکلف می باشند تا زمانی که زنده می باشند و توانایی دارند ، نگهداری و تربیت فرزند خویش را به عهده گیرند . در حضانت آنچه از همه مهمتر است مصلحت کودک است و به این ترتیب قانون ابتدا مصالح او را در نظر می گیرد و سپس حق پدر و مادر برای نگهداری کودکشان را . در این صورت حتی اگر مصلحت طفل ایجاب کند که پیش هیچکدام از پدر و مادرش نباشد ، دادگاه رأی می دهد که کودک به شخص ثالثی سپرده شود .

حضانت با کیست ؟

اگر چه قانون مدنی مصوب ۱۳۱۴ ماده ۱۱۶۹ بیان می کرد حضانت فرزند پسر تا ۲ سالگی و دختر تا ۷ سالگی به مادر سپرده شده و پس از انقضای این مدت حضانت با پدر است ؛ اما با اصلاحیه مصوب سال ۸۲ که به تصویب مجمع تشخیص مصلحت رسید ، برای حضانت و نگهداری طفل که پدر و مادر او از یکدیگر جدا شده اند ، مادر تا ۷ سالگی ( پسر یا دختر فرقی ندارد ) اولویت دارد و پس از آن با پدر است البته این تبصره هم به اصلاحیه افزوده شده است که پس از ۷ سالگی هم در صورتی که میان پدر و مادر دربارهٔ حضانت اختلاف باشد ، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک و به تشخیص دادگاه است .

مسافرت تا اطلاع ثانوی با اطلاع پدر است

طلاق ، تنها رابطه زن و شوهری را از میان می برد ؛ اما رابطه پدر و فرزندی یا مادر و فرزندی را از بین نمی برد . این ارتباطی دایمی و ابدی است و بنابراین هیچ کس نمی تواند پدر یا مادر را از ملاقات با فرزندش منع کند . به این جهت است که طبق قانون نمی توان بدون اجازه طرف مقابل ، فرزند را از کشور خارج کرد و حتی از شهری به شهر دیگر برد ، مگر این که مصلحت طفل ایجاب کند و دادگاه اجازه بدهد . البته برای سفرهای زیارتی ، هرچند پدر ناراضی باشد ، دادگاه اجازه خواهد داد . طبق قانون ، محل نگهداری طفل آخرین محل اقامت پیش از طلاق است .

طبق تبصره ۱ ماده ۱۴ قانون حمایت خانواده ۱۳۵۳ ، « پدر یا مادر یا کسانی که حضانت طفل به آنها واگذار شده ، نمی توانند طفل را به شهرستانی غیر از محل اقامت مقرر بین طرفین یا غیر از محل اقامت قبل از وقوع طلاق یا به خارج از کشور بدون رضایت والدین بفرستند ؛ مگر در صورت ضرورت با کسب اجازه از دادگاه » .

تکلیفی برای پدر و مادر

به سبب ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی ، پدر و مادر در مدتی که حضانت طفل به عهده آنهاست ، حق ندارند از نگاهداری او امتناع کنند، اما در صورت امتناع ، قاضی دادگاه به تقاضای قیم یا آشنایان طفل و حتی اشخاص دیگر با تقاضای دادستان والدین طفل را مجبور به نگاهداری او می کند ؛ اما در صورتی که اجبار آنها به این کار ممکن یا مؤثر نباشد ، حضانت را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد ، به خرج مادر تأمین کند .

زمان ملاقات

طبق ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی ، « هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نیست ، حق ملاقات طفل خود را دارد . تعیین زمان و مکان ملاقات و سیر جزئیات مربوط به آن در صورت اختلاف بین ابوین با محکمه است » .

بنا به این ماده ، هرکدام از والدین این حق را دارند که در فواصل معین با کودک خود ملاقات کنند و حتی فاسد بودن مادر یا پدر هم سبب نمی شود از ملاقات وی با فرزندش جلوگیری شود . در صورتی که میان پدر و مادر دربارهٔ مدت ملاقات و نحوه آن توافق شده باشد ، طبق همان توافق عمل می گردد . اما در هر صورت توافق نشدن ، دادگاه در حکم خود مدت ملاقات و نحوه آن را برای کسی که حق حضانت ندارد ، معین می کند . معمولاً دادگاه ها یک روز یا دو روز از آخر هفته را به این امر اختصاص می دهند و گفته می گردد ملاقات بیش از این با شخصی که حضانت را به عهده ندارد ، سبب اختلال در حضانت و دوگانگی در تربیت کودک می گردد . اما سلب کلی حق ملاقات از پدر یا مادری که حضانت به عهده او نیست برخلاف صراحت ماده قانون مدنی است و دادگاه نمی تواند حکم به آن بدهد . با این حال اگر ملاقات با پدر یا مادری که حضانت به عهده او نیست واقعاً برای مصالح کودک مضر باشد ، دادگاه می تواند مواعد ملاقات را طولانی تر کند و به طور مثالً به جای هفته ای یک بار ، ماهی یک بار یا هر شش ماه یک بار تعیین کند یا ملاقات با حضور اشخاص ثالث باشد .

البته زمانی که ملاقات خوف جانی برای فرزند داشته باشد و پدر یا مادر حالت خطرناک روانی داشته باشند ، برای جلوگیری از صدمه به فرزند ، می توان با حکم دادگاه مانع از دیدار یکی از والدین که دچار چنین مشکلی می باشند ، شد .

اگر برای ملاقات مخالفت شد

در صورتی که پدر یا مادری که دارای حق حضانت است ، از ملاقات طرف دیگر (که طبق دستور دادگاه دارای حق ملاقات است ) ممانعت کرد ، برای اجرای دستور دادگاه به نیروی انتظامی سپرده می گردد و عنداللزوم می توان از ضمانت اجرایی ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی اسلامی استفاده کرد که به سبب آن ، « اگر کسی از دادن طفلی که به او سپرده شده است ، در موقع مطالبه اشخاصی که قانوناً حق مطالبه دارند ، امتناع کند ، به مجازات از ۳ تا ۶ ماه حبس یا به جزای نقدی از یک میلیون ریال و ۵۰۰ هزار تا ۳ میلیون ریال محکوم خواهد شد » .

حضانت تا کی ؟

از نظر قانون مدنی ایران زمان بلوغ برای دختر ۹ سال و برای پسر ۱۵ سال تمام قمری است . با رسیدن طفل به سن بلوغ ، او از حضانت خارج می گردد و خودشان می توانند انتخاب کنند به این ترتیب ، دختران پس از ۹ سالگی و پسران پس از ۱۵ سالگی می توانند خودشان زندگی با هر کدام از والدین را انتخاب کنند . اما پس از رسیدن به سن بلوغ ، حتی اگر فرزندان نزد مادرشان باشند و نتوانند استقلال مالی داشته باشند ، پدر موظف به پرداخت نفقه آنها است .

نفقه کودک به عهده چه کسی است ؟

طبق ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی ، نفقه اولاد به عهده پدر است و چه این پدر حضانت را به عهده داشته باشد یا این که حضانت بر عهده مادر یا شخص دیگری باشد ، پرداخت نفقه فرزند که به طور عمده شامل مسکن ، لباس ، خوراک و نیازهای درمانی است به عهده پدر است که در صورت اجتناب از پرداخت ( با وجود داشتن استطاعت مالی ) طبق ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی جرم بوده و در صورت شکایت ذی نفع دادگاه او را به حبس از ۳ ماه و یک روز تا ۵ ماه محکوم می کند . طبق همین ماده ( ۱۱۹۹ ) در صورت فوت پدر یا عدم توانایی او در پرداخت مخارج زندگی فرزندش ، این تکلیف به عهده پدر بزرگ و جد یا دیگر اجداد پدری است . در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم توانایی آنها به پرداخت مخارج زندگی فرزند ، تکلیف پرداخت نفقه به عهده مادر قرار می گیرد . هرگاه مادر هم فوت یا قادر به پرداخت مخارج مذکور برای فرزندش نباشد . این تکلیف به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری فرزند قرار می گیرد .

پرداخت نفقه فرزند فقط تا رسیدن به سن رشد نیست ، بلکه پس از آن هم طبق ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی ، اگر فرزند منبع مالی نداشت و نتوانست معیشت خود را فراهم کند ، پدر و نیز دیگر اشخاص یاد شده ( در صورت داشتن توانایی مالی ) ملزم به تأمین مخارج فرزند کبیر می باشند .

آیا فرزند حق انتخاب زندگی در کناریکی از والدین را دارد؟

از نظر قانون مدنی زمان بلوغ برای دختر ۹ سال و برای پسر ۱۵ سال تمام قمری است. با رسیدن طفل به سن بلوغ، او از حضانت خارج می گردد و حق انتخاب دارد، البته پس از رسیدن به سن بلوغ، اگر فرزند نزد مادر خود باشد، اما استقلال مالی نداشته باشد، پدر موظف به پرداخت نفقه اوست.

چنانچه پدر و مادر براساس توافقی که برای طرفین لازم الاجراست برای حضانت فرزند تا زمان معینی توافق کنند، مادامی که مادر ازدواج نکرده، این توافق برای طرفین لازم الاجراست و تا زمانی که فرزند از دادگاه تأییدیه رشد می گیرد، باقی می ماند.

طبق ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی، نفقه اولاد حتی اگر حضانت برعهده مادر یا شخص دیگری باشد، به عهده پدر است. برهمین اساس، پدر وظیفه پرداخت نفقه دختر را تا زمانی که ازدواج نکرده و نفقه پسر را تا ۱۸ سالگی و تا زمانی که تحصیل می کند برعهده دارد که در صورت اجتناب از پرداخت نفقه با وجود استطاعت مالی به حبس از سه تا پنج ماه محکوم می گردد.

در صورت فوت پدر و یا نداشتن توانایی مالی او در پرداخت مخارج زندگی، این تکلیف به عهده پدر بزرگ یا دیگر اجداد پدری و سپس به عهده مادر و اجداد مادری است.

اگر قبل از پایان مدت حضانت کودک، مادر با فرد دیگری ازدواج کند، حق حضانت فرزند از او سلب شده و به پدر واگذار می گردد، ولی در صورتی که پدر در هر زمانی ازدواج کند، حق حضانت از او سلب نمی شود.

کنارآمدن با طلاق: غلبه بر احساسات منفی

احساس غمگینی، عصبانیت، افسردگی و یا اضطراب کودکان از عواقب شایع جدایی والدین است.معمولا این ناراحتی ها در اوایل شدیدتر اند. اما با گذشت زمان، کم کم کاهش می یابند ؛ گرچه هر از چندی چون آتش زیر خاکستر ، زبانه می کشند و جان کودکان را آزار می دهند.

سعی کنید با گفتگو و درد دل با دوستان صمیمی خود کمی از بار این مشکل را سبک کنید، بویژه اگر دوست شما هم دچار این مشکل باشد، همدیگر را بهتر درک می کنید.

گاهی به ملاقات یک مشاور بروید تا از کمک های او بهره مند شوید.در گروه های حامی حاضر شوید و مشکلات خود را با هم به اشتراک بگذارید و با هم به هم کمک کنید.
منبع:‌ مجله پزشکی مادر

health Rss :salamatnews.com
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.