خبرگزاری آریا-عباس عبدی، عضو ارشد جریان اصلاحات که روزگاری از رهبران تسخیرکننده لانه جاسوسی و از دانشجویان خط امام بوده و در کارنامه کاری خود عضویت در شورای سردبیری روزنامه های سلام و صبح امروز را نیز دارد معتقد است حضور اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم مستلزم مقدماتی است و بر این باور است که اصلاحات خودرویی نیست که بتوان هر روز برای آن راننده‌ای تعیین کرد .گفتگوی خبرگزاری آریا با عباس عبدی را در ادامه بخوانید:
****
* شرایط برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری برای اصلاح‌طلبان فراهم نیست
* اصلاحات خودرویی نیست که بتوان هر روز برای آن راننده‌ای تعیین کرد
* وضعیت کارگزاران در سال ۹۱ لزوماً مطابق آنچه در سال ۷۵ بود، نیست، به‌ویژه از نظر رابطه‌شان با آقای هاشمی
* آقای عبدی به عنوان اولین سوال بفرمایید آیا فکر می کنید شرایط ورود به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم برای اصلاح طلبان فراهم است؟
اگر انتخابات قرار بود در همین روزها انجام شود، پاسخم منفی بود. یعنی شرایط برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری برای اصلاح‌طلبان فراهم نیست. دلیل اصلی آن وجود تنش و ستیز میان طرفین است. در حالی که انتخابات شیوه و قاعده رقابت است و نه ستیز. در حال حاضر اصلاح‌طلبان بخشی از مشکلات و مسایل حکومت هستند و تا وقتی که آنان به بخشی از راه حل تبدیل نشوند، اجازه حضور در انتخابات را نخواهند یافت. تغییر این فضا مستلزم دو تحول عمده در میان اصلاح‌طلبان و نیز در ساختار قدرت است. ساختار قدرت باید به این نتیجه برسد که مسایل و مشکلات عدیده‌ای در اداره امور کشور دارد. مشکلاتی که با ادامه روند موجود بیشتر و پیچیده‌تر هم خواهد شد و باید برای آنها راه‌حلی اندیشه کند. اصلاح‌طلبان هم باید به نحوی رفتار کنند که نه‌تنها خود را در جایگاه بزرگترین این چالش‌ها نشان ندهند، بلکه خود را تبدیل به راه‌حل این مشکلات نمایند. در چنین صورتی می‌توان به حضور آنان در انتخابات ریاست جمهوری امیدوار بود. البته این حضور مستلزم مقدماتی است و به قول معروف الزام به شی الزام به تبعات آن نیز هست. این الزام به تبعات برای هر دو طرف ضروری است.
* از نظر شما امکان عدم حضور جدی اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم همچون انتخابات مجلس نهم وجود دارد؟
در این جامعه هر چیزی امکان‌پذیر است. ولی من به صفت یک شهروند و علاقه‌ای که به سرنوشت کشور خود دارم، امیدوارم که عقلانیت لازم در طرفین ماجرا برای تحقق آنچه که در پاسخ پیشین گفته‌ام فراهم شود.
* نظر شما درباره دو گزینه مطرح شده یعنی آقای خاتمی و آقای عبدالله نوری برای رهبری اصلاحات چیست؟ و شما کدام گزینه را برای اصلاح طلبان مفیدتر می دانید؟
این گزینه‌ها بر ساخته مخالفان اصلاحات است. اصلاحات خودرویی نیست که بتوان هر روز برای آن راننده‌ای تعیین کرد. اصلاحات شامل همین افراد و بسیاری دیگر هستند. این دو نفر و یا حتی افراد دیگر غیرقابل جمع نیستند که بگوییم یا این یا آن. در نتیجه خواهم گفت هم این و هم آن. در این میان مسأله مهمتر از افراد هم وجود دارد. باید دید که افراد چه ایده و راهکار قابل دفاعی دارند و آیا اراده لازم را برای پیش بردن این اراده دارند یا خیر؟
* برخی از اصلاح طلبان این روزها درباره ضرورت تشکیل اتاق فکر برای این جریان سخن به میان می آورند. از نظر شما این نظریه تا چه اندازه می تواند در حل مشکلات این طیف موثر باشد؟
من تعبیرات خودم را دارم. عرصه سیاست، تلاقی فکر و عمل است. شاید از تعبیر اتاق فکر برداشت‌های نادرستی شود، لذا تعبیر ایده و اراده را مطرح می‌کنم که هر دو در ذیل یک واقعیت شکل می‌گیرند. اصلاح‌طلبان باید ایده روشنی که متضمن تحقق آنچه که در پاسخ به پرسش اول گفتم باشد؛ ارایه کنند. این ایده همزمان باید از سوی اراده‌ای بیان شود که از سوی اصلاح‌طلبان، مورد وثوق و اطمینان و اعتماد باشد و حکومت هم آن را به طور عملی به رسمیت بشناسد. وقتی که این ایده و اراده تحقق یافت، ادامه راه چندان دشوار نخواهد بود.
* ائتلاف بین اصولگرایان و اصلاح طلبان از جمله مقولاتی است که از سوی برخی از معتدلین هر دو طیف مطرح می شود آیا شما به عنوان یک اصلاح طلب اعتقادی به این ائتلاف دارید؟ و فکر می کنید این دو رقیب سنتی می توانند در آینده ای نه چندان دور با یکدیگر ائتلاف و اتحادی برقرار کنند؟
ائتلاف مفهوم و ارزش و روش مطلوبی برای جامعه ایران است، ولی در شرایط کنونی معلوم نیست که ائتلاف این دو جناح علیه چه جناحی باید صورت بگیرد؟ مگر جناح سومی که برتر از این دو باشد در عرصه انتخابات حضور دارد؟
* ناطق نوری یکی از گزینه هایی است که برخی معتقدند می تواند زمینه ساز ائتلاف میان اصولگرایان و اصلاح طلبان باشد لذا توافق بر سر این نامزد را ممکن می دانند، شما به عنوان یک صاحبنظر و فعال سیاسی فکر می کنید اصلاح طلبان از این گزینه در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم حمایت کنند؟
فکر نمی‌کنم چنین شود، اگرچه آقای ناطق فرد محترمی هستند، ولی همان‌طور که گفتم جناح سومی برای ضروری شدن شکل‌گیری این ائتلاف وجود ندارد، مگر آنکه قضیه طور دیگری مطرح شود. به این صورت که بگویند نامزدهای اصلاحات را تأیید نمی‌کنیم و شما هم اجباراً به حمایت از یکی از نامزدهای جناح غالب تمکین کنید. در این صورت دو حالت رخ می‌دهد، یا اینکه اصلاحات در موضع فعلی خود که رعایت فاصله با حکومت است قرار دارد، بنابر این امکان نخواهد داشت که چنین حمایتی را انجام دهد. یا آنکه اصلاح‌طلبان خود را به بخشی از راه‌حل تبدیل کرده‌اند که در این صورت باید نامزدشان هم تأیید صلاحیت شود، نه آنکه چنین تغییری را به قیمت حمایت از یکی از نامزدهای حکومت بپذیرند! در نتیجه به نظر من چنین اتفاقی رخ نخواهد داد.
*در طیف کارگزاران و اصلاح طلبان گزینه هایی برای کاندیداتوری مطرح می شوند به عقیده شما این دو طیف در انتخابات ریاست جمهوری با یکدیگر کنار خواهند
آمد ؟
هر دو در ذیل یک مجموعه فعالیت خواهند کرد.
*نقش آقای هاشمی رفسنجانی برای وحدت بین کارگزاران و اصلاح طلبان را چگونه می بینید و به عقیده شما گزینه کدام یک مورد تأئید شخص آقای هاشمی خواهد بود؟
گمان نمی‌کنم که تضادی میان آنان باشد که نیازمند وحدت از سوی دیگران باشد. وضعیت کارگزاران در سال ۹۱ لزوماً مطابق آنچه در سال ۷۵ بود، نیست، به‌ویژه از نظر رابطه‌شان با آقای هاشمی.
* آیا احتمال نامزدی سید محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری آتی وجود دارد؟
همان طور که گفتم در ایران امر غیرمحتمل نداریم. در نتیجه هر احتمالی را که شما بپرسید، خواهم گفت محتمل است. در نتیجه، نه این سؤال و نه پاسخ من کمکی به گشودن هیچ گرهی نمی‌کند.
* اقبال عمومی اصلاح طلبان را نسبت به شخصی چون سید محمد خاتمی در برابر گزینه های دیگر این طیف چگونه می بینید؟
بستگی به شرایط پیش‌رو خواهد داشت. پاسخ دادن به این‌گونه پرسش‌ها که دورتر از فضای واقعاً موجود است، خیلی انتزاعی و ذهنی و سلیقه‌ای خواهد بود.
** گفتگو : زهره دیانی
خبرگزاری آریا