یادداشت/ سنت‌زدایی تلویزیون

تلویزیون رسانه‌ای است تاثیر‌گذار که در جهان از مقبولیت خاصی برخوردار است. این رسانه مهم با تولید و پخش برنامه‌ها و مجموعه فیلم‌ها، علاوه بر اطلاع‌رسانی و سرگرمی، نقش بسیار مهمی در ثبات فرهنگی یک ملت دارد. اکثر مردم جهان، بخشی از اوقات فراغت خود را پای گیرنده‌های تلویزیون می‌گذرانند. تلویزیون آن قدر تاثیرگذار است که می‌تواند، حتی بعضی از عادات و رسوم مردم را کمرنگ کرده و یا از بین ببرد.

آن‌سان که مردم به تلویزیون اعتماد دارند به دیگر رسانه‌ها ندارند. برای همین تلویزیون آینه‌ای است که مردم شمایلی از خود و زندگی‌شان را در آن به نظاره می‌نشینند. در کشور اسلامی ما نیز حدود نیم قرن است که تلویزیون به خانه‌های مردم راه یافته است. در سال‌هایی نه چندان دور تلویزیون سعی داشت با پخش برنامه‌ها و مجموعه‌های داستانی، سنن اسلامی و ملی را حفظ و پر رنگ‌تر کند. مطمئناً طرز زندگی ایرانیان با مردم کشورهای دیگر، به خصوص آمریکا و اروپا بسیار متفاوت است. از دیرباز ایرانیان سنت‌های اسلامی و ملی خود را حفظ کرده و با آن زندگی می‌کنند. متاسفانه چند سالی است تلویزیون ایران تغییر رویه داده و به نوعی زندگی مردم فرنگ را تبلیغ می‌کند. در اکثر مجموعه‌های پخش شده در سال‌های اخیر، کمتر فیلمی را می‌بینیم که سنت‌های اسلامی و ملی در آن رعایت شده باشد. اکثر ایرانیان اصیل عادت داشته و دارند سفره‌های خود را روی زمین پهن کرده و همه خانواده دور هم نشسته و می‌نشینند. در حال حاضر یک نوع از خود بیگانگی در صداوسیما دیده می‌شود، به طوری که اکثر فیلم‌های پخش شده، از سرمایه‌دار گرفته تا کارمند و کارگر پشت میز غذا می‌خورند! معلوم نیست هدف مسوولان صداوسیما از این کار چیست. آنان مروج فرهنگ اسلامی- ایرانی می باشند یا فرهنگ بیگانه؟! چرا باید مسوولان تلویزیون جمهوری اسلامی ایران چنین رویه‌ای را در دستور کار خود قرار دهند؟ چه اهدافی پشت این قضیه وجود دارد؟ چرا در صداوسیما نشر فرهنگ‌های اصیل اسلامی ایرانی به حداقل رسیده است؟

ما ایرانی هستیم و می خواهیم ایرانی زندگی کنیم، چرا مسوولان صداوسیما می‌خواهند ما را از راهی که یادگار اجداد ماست دور کنند؟ چرا باید داستان‌ها دکورهای مجموعه‌های ایرانی، برداشتی از دکورها و داستان‌های غربی باشد؟ در دهه ۶۰ با این که تعداد برنامه‌ها و مجموعه‌ها بسیار محدود بود، اما سنت‌های اسلامی و ایرانی همواره در اکثر آنها حفظ می‌شد. وقتی مسوولان صداوسیما دست نویسندگان و کارگردانان را باز می‌گذارند تا از مجموعه‌های خارجی کپی ناشیانه‌ای را تولید کنند، باید هم چنین اتفاقات ناخوشایندی رخ دهد. تلویزیون کدام کشور پیشرفته آمریکایی، اروپایی، آسیایی و حتی آفریقایی در صدد زدودن سنت و فرهنگ مردم خود است که ما دست به این کار می‌زنیم؟

یکی از دلایل مهمی که تعداد مخاطبان صداوسیما را کم کرده است، همین موضوع است. کشور با فرهنگ و تاریخی ایران، آن قدر قصه ناگفته در سینه خود دارد که تا ابد می‌تواند سوژه فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیون ایران باشد. با این اوصاف چرا باید دنبال الگوهای غربی باشیم؟ آسیبی که صداوسیما به فرهنگ‌ها و سنن اسلامی ـ ایرانی در سال‌ها اخیر زده غیر قابل جبران است.

بسیاری از نسل تازه ما که تحت تاثیر تلویزیون قرار دارند به خاطر عملکرد نامناسب صداوسیما با فرهنگ اصیل ایرانی بیگانه‌اند. صداوسیما برای این که کار از این هم بدتر و خطرناک‌تر نشده، بهتر است هر چه سریع‌تر تغییر رویه دهد و مروج فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی باشد تا مبلغ فرهنگ بیگانه.

سید رضا اورنگ/