یادداشت / نوید دورانی تازه

در بخش سودای سیمرغ فرهاد توحیدی، محمد داوودی،مجتبی راعی،محسن شاه ابراهیمی،پرویز شهبازی، کیانوش عیاری، فرامرز قریبیان وهوشنگ گلمکانی به عنوان اعضای هیئت داوران برگزیده شده اند. محمدعلی باشه‌آهنگر، عزیزاله حمیدنژاد، ابوالحسن داوودی، پیمان قاسم‌خانی و اکبر نبوی هم فیلم های بخش نگاه نو را قضاوت خواهند کرد.
در وهله اول نگاهی به ترکیب اعضای هیئت داوران امیدوار کننده است.حضور یک منتقد سینما در این ترکیب نشان از بازگشت اعتمادی دارد که در دوره مدیریت قبلی سینمای کشور از منتقدان و نویسندگان سینما دریغ داشته شده بود.به نظر می رسد حضور یک منتقد سینما در ترکیب هیئت های داوری جشنواره های گوناگون لازم است.چرا که به ارتقاء سطح کیفی انتخاب ها و گشوده شدن منظری نو به موضوع قضاوت کیفیت هنری آثار منجر می گردد.
از سوی دیگر فیلمسازانی چون کیانوش عیاری ، پرویز شهبازی و مجتبی راعی هم در هیئت داوران حضور دارند.فیلمسازانی از رویکرد های گوناگون موجود در سپهر سینمایی کشور که هریک به نوعی ، تفکر و سلیقه ای را نمایندگی می کنند.حضور یک فیلمنامه نویس چون فرهاد توحیدی هم می تواند به کنترل کیفی فیلمنامه های آثا موجود بینجامد.حضور یک بازیگر هم از اولویت های یک هیئت داوری می تواند باشد.
در مجموع نگاهی به ترکیب این هیئت داوری دلگرم کننده است و می تواند خیال علاقمندان جدی سینما را راحت کند که دیگر در داوری فیلم های بخش مسابقه جشنواره فجر از رویکرد ها و تعیین مسیر های سیاسی خبری نیست و فیلم ها صرفا بر مبنای اصول و قواعد سینمایی داوری می شوند.نگاه سیاسی و هدایت شده هیئت های داوری در دوره های پیشین همواره محل بحث و اعتراض بوده است.تا جایی که در چند دوره اخیر تقریبا هیچ یک از دلبستگان واقعی سینمای کشور از نتیجه نهایی و شیوه توزیع و اهدای سیمرغ های بلورین راضی نبودند و جوایز اهدا شده را تابع سیاست ها و ملاحظاتی غیر سینمایی می دانستند.
اما ترکیب کنونی جملگی از چهره های شناخته شده و معتبر و خوش نام سینمای کشورند و پیشینه ذهنی قبلی از عملکرد آنان شائبه هرگونه سیاسی کاری را از میان می برد و این نشانه ورود سینمای کشور و جشنواره فجر ( به عنوان ویترین این سینما) به دورانی تازه است.دورانی که در آن ارزش های سینمایی و هنری در اولویت اول قضاوت قرار می گیرد.این رویه می تواند اعتبار از کف رفته سیمرغ های بلورین جشنواره فجر را بازگرداند و اعتماد را به سینماگران و دیگر دلبستگان سینمای ایران تزریق کند.
اما متاسفانه باز هم یک خطای استراتژیک در این ترکیب صورت گرفته است.اشتباهی که در دوره های قبل نیز رخ می داد و هر چه نوشتیم و گفتیم که این رویه نادرست است ، گوش کسی بدهکار نبود.در همه جشنواره های معتبر جهانی تعداد اعضای هیئت داوران فرد (۵ یا ۷ نفر) بود.اما باز هم تعداد هیئت داوران جشنواره فجر زوج( ۸ نفر) است.این رویه مرسوم و منطقی نیست.بر فرض اگر چهار نفر از اعضای هیئت بخواهند سیمرغ بلورین بهترین فیلم را به فیلم مشخصی اهدا کنند و چهار نفر دیگر فیلمی متفاوت را مدنظر داشته باشند ، تکلیف چه خواهد بود؟
امید است حال که رویکردی منطقی و منطبق بر واقعیت های جاری و داخل حوزه سینما بر گزینش اعضای هیئت داوران حاکم شده ، این نقیصه هم برطرف شود و هیئت داوران چه به لحاظ ماهوی و چه از منظر شکلی مطابق با استاندارد های جهانی همسو باشد.

مازیار فکری ارشاد/