۴ هزار شاگرد مکتب جعفری فرهنگ شیعه را گسترش دادند
روزنامه ایران:حـجــت‌الاسلام والـمسـلمین محمد‌مهدی صفایی، کارشناس دینی و مدیر گروه فقه و سیره رادیو معارف در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایران درباره این که چرا امام صادق(ع) را مؤسس مکتب جعفری می‌نامیم، گفت: برای نامیدن امام صادق(ع) با عنوان مؤسس مذهب جعفری باید به سه محور اساسی توجه کنیم، اول اشاره به این مسئله که در میان اهل بیت(ع) طولانی‌ترین زمان امامت متعلق به امام صادق(ع) است به‌طور تقریبی زمان امامت ایشان سه برابر سایر امامان است. این موضوع سبب شده تا ایشان فرصت مناسب وکافی برای تبیین مکتب شیعه داشته باشند. دومین نکته شکوفایی دانش در عصر امام صادق(ع) است. به دلیل آسایش نسبی که در زمان امام(ع) وجود داشت و این نکته که حکومت بنی‌عباس حکومت جدیدی بود و بین حاکمان خود، اختلافاتی داشت و همین مسئله سبب شده بود تا از امامان غافل شوند و این فرصت بستر امنی را برای امام(ع) ایجاد کرده بود تا مبانی دین را در عرصه اهل بیت(ع)گسترش دهند.
مدیر گروه فقه و سیره رادیو معارف درباره شاگردان مکتب امام صادق(ع) و تأثیر این شاگردان در ترویج مذهب جعفری توضیح داد: بیشترین کرسی‌های آزاداندیشی (مناظرات علمی) در عرصه فقه و کلام در عصر امام صادق(ع) مشاهده می‌شود که بین امام و شاگردانشان و امام با دیگران صورت گرفته است.ایشان مناظره را به عنوان یک علم به شاگردانشان آموزش می‌دادند، اگر یکی از شاگردان مسیر جدلی را انتخاب می‌کرد امام(ع) تذکر می‌دادند که این مناظره جدلی است و گر چه طرف مقابل مغلوب می‌شود اما نتیجه مثبت برای طرف دیگر به دنبال نخواهد داشت و اینچنین ایشان روش صحیح مناظره را گسترش می‌دادند. تلاشهای امام صادق(ع) در جهت تربیت شاگردان مکتب شیعه و ترویج مفاهیم زندگی اهل بیت(ع) مهمترین رکنی است که ایشان را به نام مؤسس مذهب جعفری بشناسیم.
حجت‌الاسلام صفایی درباره تعداد شاگردان امام صادق(ع) گفت: امام صادق(ع) ۴۰۰۰ شاگرد در مکتب خود تربیت نموده‌اند از میان این شاگردان بر اساس کتب تاریخی معتبر ۵۰۰ نفر آنها ایرانی بوده‌اند که باعث نشر فرهنگ شیعه در ایران شده‌اند. از جمله جابر بن حیان، حماد بن ابی سلیمان که عنوان دانشمند فقیه و مجتهد را داشته است. داود بن ابی هند سرخسی که در عرصه تفسیر قرآن متبحر بود. محمد بن اسحاق از موالی ایرانی از شاگردان امام صادق(ع) بوده‌اند. شاگردان امام صادق(ع) را فقط شیعیان نمی‌شناسند بلکه برخی از ائمه اهل سنت نیز از شاگردان امام صادق(ع) هستند. مانند ابو حنیفه که خود بیان می‌کند اگر دوسال در خدمت امام صادق نبودم هلاک می‌شدم و اکنون حرفی برای گفتن نداشتم.
حجت‌الاسلام صفایی در پاسخ به این سؤال که شاگردان امام صادق(ع) چه نقشی در ترویج فرهنگ اهل بیت(ع) داشتند،عنوان کرد:در بررسی زندگی این شاگردان،چه شاگردان عرب، چه شاگردان ایرانی یا دیگر کشورها در فرهنگ اهل بیت(ع) به این نکته مهم دست می‌یابیم که این شاگردان در نشر فرهنگ اهل بیت(ع)به مناطق خودشان بیشترین تأثیر را داشته‌اند و در بلاد خود حوزه درس تأسیس کردند. برخی از شاگردان امام نیز، شاگردان با واسطه ایشان هستند که از طریق شاگردان دیگر امام تربیت شده‌اند و خودشان مستقیم با امام صادق(ع) در ارتباط
نبوده‌اند.
حجت‌الاسلام صفایی در توضیح این پرسش که بازخوانی زندگی و آرای اهل بیت(ع) در برآوردن نیازهای امروز بشر چقدر می‌تواند راهگشا باشد؟ و ما در زمینه نشر و ترویج سیره اهل بیت(ع) چقدر مؤثر و فعال عمل کرده‌ایم، گفت: برای نشر فرهنگ اهل بیت(ع) تا کنون تلاشهای فراوانی شده است اما همچنان نیاز‌هایی احساس می‌شود و مهمترین خلأ در این زمینه این است که اهل بیت(ع) را با توجه به زبان امروزی مردم خود معرفی نکرده‌ایم. شاید فقط مطالبی بیان شده‌اند که با مفاهیم امروزی جامعه ما ارتباط چندانی نداشته و جوانان ما فقط این مفاهیم را شنیده‌اند و درک نکرده‌اند.
این کارشناس دینی درمورد فعالیت فرقه‌های انحرافی در زمان امام صادق(ع) توضیح داد: یکی از مهمترین نکته‌های زندگی امام‌صادق(ع) بررسی فرقه‌های انحرافی زمان خودشان بوده است، همان گونه که در زمان امام صادق(ع)آرامش نسبی بر قرار بود تا ایشان به تربیت شاگردان و ترویج فرهنگ شیعه بپردازند به همان میزان هم فرصت مناسبی برای نحله‌ها و فرق مختلف بود تا از این آرامش نسبی استفاده کنند و عقاید خود را گسترش دهند، به همین علت یکی از مهمترین فعالیتهای امام صادق(ع) مبارزه با این فرقه‌ها بود.
پایان مطلب/
شبکه ایران