از سرقت تا کشفِ آثاری که موزه‌ای نبودند

سارق نیمه شب وارد سرای کاظمی می‌شود، بعد از چند باررفت‌وآمد سراغ دو ویترین می‌رود و بعد از تخلیه‌ی آن‌ها و چند دستگاه اداری از این سرای تاریخی، خارج می‌شود و سرانجام با آثار به دست آمده دستگیر می‌شود.

به گزارش ممتازنیوز به نقل از ایسنا، خانه موزه تهران قدیم یا همان سرای کاظمی معروف در همسایگی امامزاده یحیی، بهترین نشانی برای خانه‌ی تاریخی است که انتشار خبر سرقت از یکی از اتاق‌هایش که به عنوان موزه مردم‌شناسی معرفی شده، آن را به سر زبان‌ها انداخت.

نخست تصاویر نشان می‌دادند بخش زیادی از ویترین‌های موزه توسط سارق دستگیر شده، دزدیده شده است اما حالا متولیان موزه می‌گویند «فقط یک دوربین عکاسی قدیمی، یک قاشق و چنگال و یک چرخ‌ گوشت قدیمی از اموال عمارت را از ویترین‌ها دزدیدند و سارق چند ‌روز بعد از سرقت بازداشت شد.»

خطر از بیخِ گوشِ موزه و آثارش گذشت، اما احتمال وجودِ همین خطر برای تعداد زیادی از موزه‌ها به خصوص موزه‌های خصوصی و متعلق به دیگر دستگاه‌های دولتی یا حتی مجموعه‌داران خصوصی هنوز وجود دارد، خطری که می‌توان آن را امنیت و حفاظت از آثار تاریخی و موزه‌ای دانست.

محمدرضا کارگر – مدیر اداره کل موزه‌ها – می‌گوید: هر چند آثاری تاریخی در تعدادی ویترین در یکی از اتاق‌های سرای کاظمی به نمایش درآمده‌اند، اما این موزه هیچ مجوزی از اداره کل موزه‌ها ندارد و چون فاقد مجوز است از نظر این اداره کل، موزه محسوب نمی‌شود که استانداردهای آن را بررسی کنیم.

او با اشاره به دستگیری سارقِ سرای کاظمی، بیان می‌کند: آثار موزه‌ای امنیت درونی دارند، هیچ شیء موزه‌ایِ سرقت شده، قابل ارائه در هیچ جایی از ایران و جهان نیست، چون آن‌ها شناخته شده و مالکیت‌شان مشخص است، به همین دلیل نیز به راحتی ردیابی می‌شوند که به محض رویت در سطح هر کشوری در دنیا ضبط می‌شوند، در واقع سرقت این اشیا به درد کسی نمی‌خورد.

او با اشاره به این‌که شاید ۱۰۰ سال گذشته، امکانِ خرید و فرش آثار موزه‌ای در این شرایط وجود داشت، ادامه می‌دهد: از یک سو هر موزه از شرایط لازم برای حفاظت خود برخوردار است، از سوی دیگر اگر هر موزه‌ای در تامین امنیت و حفاظت خود مشکل داشته باشد، می‌توانیم مشکلات آن‌ها را برطرف کنیم.

فرشاد شهید زاده – مدیر بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران – نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با تاکید بر این‌که سرای کاظمی، اصلا مجوز موزه ندارد، می‌گوید: این عمارت قدیمی یک خانه‌ی تاریخی است، ما اصلا مجوزی برای ایجاد موزه در این بنای تاریخی نگرفته‌ایم چون این فضا موزه نیست. تعدادی دوربین در اختیار داشتیم که برای بهتر کردن فضای خالی برخی از اتاق‌های سرای کاظمی، ان‌ها را به همراه برخی از آثار اقوام ایرانی و بازی‌های قدیمی در ویترین‌ها نمایش دادیم.

او به لزوم گرفتن مجوز برای ایجاد هر نوع موزه‌ای در حوزه بافت تاریخی با از میراث فرهنگی تاکید می‌کند و ادامه می‌دهد: آن فضا را به عنوان سرای کاظمی می‌شناسیم، تعریف ما برای آن‌جا موزه نیست.

وی با بیان این‌که سارقِ سرای کاظمی چند روز گذشته توسط پلیس آگاهی دستگیر شده است، می‌گوید: آن سارق حرفه‌ای بوده و تا کنون بیش از ده‌ها مورد سرقت در شهرهای مختلف کشور انجام داده بود، اما هنوز اطلاعات بیشتری از نحوه‌ی سرقت توسط آگاهی به ما اعلام نشده است.

او با اشاره به این‌که متولیان بافت شهری منطقه ۱۲ تهران به دلیل دستور اداره آگاهی برای پیشبرد روند بررسی پرونده، موظف بودند تا اعلام آن مرکز، هیچ اطلاعاتی منتشر نکنند، بیان می‌کند: آثارِ سرقت شده از سرای کاظمی در حدِ سه میلیارد تومان نبوده است، آثار قدیمی بودند اما به عنوان آثار دارای ارزش و تاریخی نبوده‌اند. به جز آثار دو ویترین، اسکنر، پرینتر، تلفن، لپ تاپ و کامپیوتر را نیز به سرقت برده بودند.

شهیدزاده به تصاویر منتشر شده از تعداد زیادی ویترین خالی از سرای کاظمی اشاره می‌کند و می‌گوید: یک عکس از ویترین‌های خالی منتشر کرده‌اند، در حالی که سارق فقط دو ویترین را تخلیه کرده بود، دیگر ویترین‌ها را برای روند کار پلیس اگاهی و انگشت‌نگاری خودمان تخلیه کردیم، در حالی که با آن تصاویر اعلام کردند که موزه را جارو کرده‌اند.

وی با اشاره به وجود دوربین‌های قدیمی طبقه پایینِ سرای کاظمی بعد از سرقت، ادامه می‌دهد: قرار است بعد از پایان کارِ آگاهی، آثار را بار دیگر به ویترین‌ها برگردانیم.

مدیر بافت تاریخی و گردشگری منطقه ۱۲ تهران، با بیان این‌که سارق نیمه شب و از در پشت وارد مجموعه شده است، می‌افزاید: او به طور دائم و چند بار می‌رود و می‌آید، تا این که نهایتا در ساعتِ چهار یا پنج صبح، آن‌ها را از سرا به بیرون منتقل کرده است.

وی همچنین درباره‌ی چگونگی تخلیه‌ی ویترین‌ها، توضیح می‌دهد: یک جعبه کلید در واحد اداری قرار دارد که همه‌ی کلیدهای مجموعه در آن است تا در صورت بروز هر نوع مشکلی بتوانیم به آن‌ها دسترسی داشته باشیم.او به کلیدهای ویترین‌ها دسترسی پیدا می‌کند، کمدِ کلیدها را می‌شکند، ویترین‌ها را باز می‌کند و کار خود را انجام می‌دهد.

شهیدزاده همچنین به تعطیلی کنونی موزه به دلیل دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: براساس دستور ستاد کرونا در پنج شنبه گذشته، در طول هفته‌ی جاری، فعالیتِ خانه‌های تاریخی و موزه‌ها در شهر تهران به حالت تعلیق درآمده است.

انتهای پیام

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.