۰۵م آذر ،
بینا- طی ماه های اخیر، یکی از موضوعات جنجالی و مورد بحث در روابط تجاری ایران و ترکیه، موضع افزایش صادارت طلای ترکیه به ایران بوده که با افزایشی چشمگیر روبرو بوده است. اینک پس از گمانه زنی های بسیار، مقامات ترکیه به طور رسمی تأیید کرده اند که ایران در ازای فروش گاز طبیعی به این کشور، از آنکارا طلا خریداری می کند.
به گزارش «تابناک»، معاون اول وزیر ترکیه روز قبل جزئیات مهمی را دربارهٔ موضوع افزایش تجارت طلا میان ایران و ترکیه فاش و تأیید کرد که ایران بهای گاز صادراتی خود به ترکیه را در قالب طلا به کشور خود انتقال می دهد.
به نوشته روزنامه «حریت» ترکیه، «علی باباجان»، معاون اول وزیر ترکیه، شب قبل در جریان یک جلسه پارلمان این کشور تصریح کرد که ترکیه بهای گاز خریداری شده از ایران را به «لیره» در حساب های بانکی متعلق به ایران در این کشور ذخیره می کند و سپس ایران با خرید طلا از طریق این پول، در واقع وجه خود را به طلا دریافت می کند.
وی تحریم های غرب علیه سیستم بانکی ایران و عدم امکان انتقال وجه از طریق بانک را عامل اصلی این امر دانسته است.
باباجان در این رابطه گفته: «از آنجا که ایران نمی تواند وجه موردنظر را در قالب ارز خارجی به بانک های خود انتقال دهد، به وسیله لیره طلا خریداری کرده و سپس این طلا را به کشور خود منتقل می کند. من نمی دانم ایران چطور طلا را منتقل می کند؛ اما اساس این موضوع، همین است. صادارت طلا به ایران، در عمل به راهی برای پرداخت بهای گاز طبیعی خریداری شده از این کشور تبدیل شده است».
فروش طلای ترکیه به ایران در هفت ماهه اول سال جاری میلادی حدود ۶٫۲ میلیارد دلار بوده است. در ماه اوت و سپتامبر، امارات متحده عربی حدود ۳٫۱ میلیارد دلار طلا از ترکیه خریداری کرده که گفته می گردد این میزان نیز به ایران منتقل شده است.
باباجان در این رابطه افزوده تنها ارزش افزوده تجارت شمش طلا در درآمد ملی و شاخص های رشد این کشور منظور می گردد و اظهار داشته رشد اقتصادی بر پایه صادرات طلا استوار نیست. در همین زمینه، روزنامه حریت نیز به نقل از کارشناسان اقتصادی می نویسد از آنجا که طلای فروخته شده به ایران، خود عمدتاً وارداتی است، ارزش افزوده آن چیزی نزدیک به صفر است و تأثیری در اقتصاد ندارد.
با این حال، منتقدان دولت ترکیه ضمن انتقاد از این ماجرا، اظهار می دارند آنچه طی ماه های اخیر سبب کاهش کسری بودجه ترکیه شده، همین صادرات طلا به ایران بوده است. به نقل از این اشخاص، در صورت حذف صادرات طلا، حدود نیمی از ارزش کنونی صادرات این کشور کاهش می یابد و در حقیقت، این آمار رشد، واقعی نیست.
بر اساس این تحلیل ها، حدود ۸٫۵ میلیارد دلار، یعنی بالغ بر ۴۰ درصد رشد درآمدهای صادارتی و کاهش کسری بودجه، به واسطه صادرات طلا به ایران بوده است.
اما در طرف مقابل، باباجان کسری بودجه ترکیه را بیش از هر چیز به سبب وابستگی این کشور به واردات منابع انرژی دانسته و گفته: «اگر ما منابع کافی نفت و گاز داشتیم، کسری بودجه کنونی وجود نداشت».
به هر حال، آن گونه که از این داده های تازه برمی آید، به نظر می رسد سیاست «گاز طبیعی در برابر طلا»، در حال حاضر از سوی دو کشور به عنوان رویکردی سودرسان مورد توجه قرار می گیرد. از یک سو ایران با این کار می تواند تحریم ها را دور زده و از کاهش ارزش پول نیز جلوگیری کند و از سوی دیگر، ترکیه ضمن تأمین انرژی مورد نیاز، کسری بودجه خود را نیز بر طرف می کند.
به این ترتیب، همان گونه که تحلیلگران به طور مکرر بیان می کنند، روابط اقتصادی ایران و ترکیه در سطحی جدا از روابط سیاسی و فارغ از رقابت های منطقه ای آن ها جریان دارد و وجود منافع مشترک، به حفظ و ارتقای این روابط یاری می رساند.
RSS
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com