جام جم آنلاین: در حالی که پس از مدتها تناقضگویی، ماجرای قیمت مرغ تازه فروکش کرده، به نظر میرسد این بار پیاز و سیبزمینی است که اسیر بیتدبیریهای مسئولان شده و همزمان هم به مردم و هم به کشاورزان آسیب میرساند.
به گزارش خبرنگار ما، تب پیاز و سیبزمینی اول اشک کشاورزان و سپس اشک مردم را درآورده است، با این حال کسانی هم هستند که در این اشکریزان، لبخند بر لب دارند.
مشکل قیمت پیاز و سیبزمینی حدود یک ماهی هست که آغاز شده، چرا که در یک ماه گذشته همزمان با دور ریخته شدن حجم عظیمی از تولید کشاورزان داخلی و خریداری بخشی از دسترنج آنان به قیمتهایی بسیار پایین و باورنکردنی، قیمت این محصولات در خردهفروشیهای پایتخت و سایر نقاط کشور تا حد زیادی افزایش یافته است.
در این میان معلوم نیست مشکل از کجاست و چه عوامل یا افرادی دست به دست هم دادهاند تا بازار کشور را در این باره به حاشیه ببرند.
اشک پیاز
از حدود یک ماه پیش مشکل افزایش قیمت پیاز دامنگیر بازار شده است. به گفته اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران، پیاز تا یک ماه پیش سه کیلو حداکثر ۳۰۰ تومان قیمت داشت، اما هماکنون به هر کیلو حدود هزار تومان رسیده است. براساس آمار دفاتر (سازمان خوار بار ملل متحد) ایران از نظر تولید پیاز رتبه ششم را به خود اختصاص داده است و کشور سالانه دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن پیاز تولید میکند که البته از این میزان ۷۲۰ هزار تن آن مازاد بر مصرف است.
براساس برآورد اتحادیه، قیمت تمامشده تولید هر کیلو پیاز حدود ۳۰۰ تومان است، حال آنکه کشاورزان این پیاز را حداکثر به قیمت صد تومان و در بسیاری موارد کمتر از این رقم به واسطهها میفروشند و روشن است که این قیمت با بهای هزار تومانی پیاز در میوهفروشیها چقدر تفاوت دارد و چه کسانی بهره دسترنج کشاورزان را میبرند.
با این حال این تمام مشکل نیست، چرا که در بسیاری فصول سال، تولید پیاز آنقدر زیاد میشود که خریداری برای آن پیدا نمیشود و کشاورزان مجبورند محصول تولیدی خود را در مزرعه یا کنار رودخانهها یا بیابان رها کنند.
سیدرضا نورانی، رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران در گفتوگو با خبرنگار ما رقم پیازهای دور ریخته شده و مازاد بر مصرف تا یک ماه گذشته را حدود ۴۰۰۰ تن اعلام میکند و میگوید: چون تولید پیاز در یک فصل از حد مصرف بیشتر میشود و برنامهای مدون برای ذخیره یا صادرات آن وجود ندارد لذا در آن فصل کشاورز با ارزانفروشی بیش از حد یا دور ریختن محصولش بشدت ضرر میکند و فصل بعد سراغ کشت پیاز نمیرود لذا در فصل بعد عرضه پیاز به بازار کم شده، قیمتها بالا رفته و مردم ضرر میکنند.
این چرخه که در سیبزمینی هم وجود دارد، ناشی از بیتدبیری مسوولان برای عدم سرمایهگذاری در احداث انبارهای مخصوص، عدم ایجاد تسهیلات برای صادرات، عدم اطلاعرسانی و فعالیتهای ترویجی به کشاورزان برای رعایت الگوی کشت مناسب فصل، عدم حمایت مالی از کشاورزان و سرانجام وجود سیستم توزیع نامناسب و چرخه ناسالم و پرواسطه مزرعه تا مغازه است.
تکرار ماجرا در سیبزمینی
فائو میگوید ایران یازدهمین تولیدکننده سیبزمینی جهان است. ایران در فصول مختلف در مجموع پنج میلیون تن سیبزمینی تولید میکند که ۴۰۰ هزار تن آن مازاد بر مصرف کشور است.
با این حال حسن محمدی رییس اتحادیه سیبزمینیکاران اواسط مرداد جاری اعلام کرد: صد هزار تن سیبزمینی تولیدی کشور دور ریخته شده و باعث آلودگیها و مشکلات زیستمحیطی مختلف شده است.
به گفته نورانی، ۱۵ هزار تن سیبزمینی همدان، ۲۰ هزار تن سیبزمینی کردستان، ۷۰۰۰ تن سیبزمینی فارس، ۶۰۰۰ تن سیبزمینی اصفهان و بقیه آن سیبزمینی تولیدی در گرگان و سایر نقاط کشور دور ریخته شده است.
به گفته این مقام صنفی، تولید هر کیلو سیبزمینی ۶۰۰ تومان هزینه دارد، اما قیمت خرید آن از کشاورزان از نیمی از این رقم هم کمتر است. با این حال قیمت آن در بازار هر کیلو حدود ۸۰۰ تومان است.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران درباره وضع تولید و بازار سیبزمینی میگوید: مشکل در بازار سیبزمینی فعلا کمتر است و تمرکز اصلی روی بازار پیاز است، اما همین محصول هم اگر مدیریت نشود، بزودی نوبت رشد قیمت آن خواهد رسید.
وی افزود: تولید سیبزمینی و پیاز در کشور به طور دائمی و چهار فصل است. به طوری که از اسفند سال قبل محصول سیبزمینی استانهای جنوبی کشور کشت و در فروردین به بازار میآید و به همین ترتیب تا پایان سال به ترتیب محصول سیبزمینی سایر نقاط مانند گرگان، فارس، همدان، اردبیل، دماوند و … به بازار میآید لذا مدیریت تولید و بازار سیبزمینی و پیاز همیشگی است و غفلت از این مدیریت در فصل باعث مشکل در سایر فصول میشود.
نورانی اظهارداشت: نوع این مشکل هم طوری است که به طور فصلی هم به کشاورز و هم به مردم آسیب میرساند؛کشاورز از طریق ارزان فروختن یا نابود کردن محصولش و مصرفکننده از طریق گران خریدن مداوم این محصولات.
وی تصریح کرد: علت اصلی این امر نیز بیتدبیری است و راهحل آن در احداث سردخانه برای ذخیره کردن مازاد تولید در فصول پررونق و عرضه در فصول کمرونق است. از سوی دیگر باید کشاورزان را نسبت به بازار محصولی که میکارند، مطلع کرد.
نورانی گفت: اگر وضع به همین منوال ادامه یابد، ممکن است بسیاری از کشاورزان رغبت لازم را برای تولید پیاز و سیبزمینی از دست بدهند و تولید آنها در کشور دچار رکود شود، لذا برای جلوگیری از سکتههای قیمتی که در راه است، باید زودتر فکری کرد.
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version