جام جم آنلاین: مدتی است شاهد تغییر زمان پخش برنامه‌های خانواده محور تلویزیون هستیم که «سیمای خانواده» شبکه‌یک که به صورت شبانه پخش می‌شود و «زنده‌باد زندگی» شبکه دو نمونه‌هایی از آن هستند.
در گذشته برنامه‌های خانواده محور یا عمومی‌تر ـ که در قالب برنامه‌های ترکیبی تعریف می‌شد ـ بیشتر ظهرگاهی یا عصرگاهی بودند و برنامه‌های صبحگاهی نیز تعریف و روال ویژه خود را داشت.
ماهیت برنامه‌های ترکیبی شبانه مثل «پارک ملت» بیشتر موضوع‌محور بود و سویه سرگرم‌کنندگی آن پررنگ‌تر بود، اما در برنامه‌های خانواده شبانه وجوه آموزشی و اطلاع‌رسانی اولویت بیشتری داشته و انتقال مهارت‌های زندگی بویژه در حوزه خانواده به دغدغه اصلی آن بدل شده است.
مثلا درچند برنامه اخیر سیمای خانواده شبانه به نقد و بررسی سریال «راه طولانی» از منظر روان‌شناسی پرداخته شده و با تحلیل کارشناسان برنامه، آسیب‌هایی که خانواده امروز را تهدید میکند، مورد بررسی قرارگرفت.
در این برنامه از نظر بازیگران این سریال و البته دیدگاه‌های مردمی تلاش شده تا شناخت و آگاهی بیشتری درباره این سریال به مخاطب داده شود که در ضمن درک بهتر از این مجموعه به آگاهی و توانایی حل مساله در زندگی نیز دست یابند.
البته زمان پخش این برنامه چندان مناسب نیست و آنقدر دیر شروع می‌شود که بسیاری از بینندگان یا تماشای آن را از‌دست می‌دهند یا ممکن است اواسط پخش خوابشان ببرد.
در حالی که این ظرفیت زمانی می‌تواند با تنظیم و برنامه‌ریزی درست از روان‌شناسی زمان در جهت جذب بیشتر و بهتر مخاطب استفاده کند.
شبکه دو سیما نیز با تنوع بیشتری در بخش‌های مختلف برنامه «زنده‌باد زندگی» محوریت برنامه شبانگاهی‌‌اش را خانواده و مسائل آن قرار داده است که با اجرای جعفر خسروی نشاط و پویایی بیشتری هم پیدا کرده و در عین حال، رویکرد تحلیلی خود را به گونه‌ای طراحی کرده که به کسالت و خستگی مخاطب منجر نشود.
خلاقیت در طراحی صحنه و نورپردازی و به طور کلی اهتمام به زیبایی‌شناختی فرم در برنامه‌های خانوادگی شبانه را باید از امتیازات آن دانست که یک ضیافت با شکوه تلویزیونی را برای مخاطبان خود فراهم کرده است.
از جنبه رسانه‌ای اگر بخواهیم به این تغییر زمانی بنگریم باید تصمیم رسانه ملی برای راه‌اندازی برنامه‌های خانوادگی شبانه را کارشناسانه و منطقی بدانیم چون هنگام شب تقریبا همه اعضای خانواده دور هم جمع می‌شوند و تماشای یک برنامه خانوادگی در این زمان می‌تواند مفیدتر باشد و دامنه تاثیرگذاری آن بیشتر است.
در واقع تلویزیون با تهیه چنین برنامه‌هایی یک نوع شب‌نشینی رسانه‌ای ـ تلویزیونی فراهم میکند که همه اعضای خانواده را دور هم جمع میکند.
به نظر می‌رسد رسانه ملی فرصت طلایی و خوبی را برای صیانت از نهاد خانواده و ارزش‌های آن انتخاب کرده است که می‌تواند در تقویت و استحکام خانواده سالم ایرانی موثر باشد.
سید رضا صائمی – جام‌جم
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version