هادی احمدی:
حدود ۲۰ ماه از زمانی که سیدضیاءالدین ایمانی از سوی صادق محصولی ـ وزیر رفاه وقت ـ به عنوان مدیرعامل بانک رفاه کارگران معرفی شد، می‌گذرد. حالا دیگر نه صادق محصولی در دولت است و نه وزارتخانه‌ای به نامه رفاه وجود دارد. سازمان تامین اجتماعی هم با تغییرات جنجالی مدیریت روبرو شده است اما انگار برای بانک رفاه کارگران اوضاع به کام است. این بانک بالاخره پس از سال‌ها رسما از سیطره‌ی قانونی دولت و ساختار مالکیتی عجیبش که مالکی غیردولتی اما اساس‌نامه‌ای دولتی داشت بیرون آمد و بالاخره توانست سرمایه‌ی خود را که در نظام بانکی رتبه‌ی آخر را داشت افزایش بدهد.
ایمانی بالاخره پس از حدود یک سال و نیم اخیرا لب به سخن گشوده و از وضعیت بانک تحت مدیریتش می‌گوید. او در گفت‌وگو با خبرآنلاین اطلاعات جالبی درباره‌ی سر و کار داشتن گروه آریا با این بانک، وضعیت بدهی دولت و همچنین روند پیچیده‌ی خصوصی شدن این بانک می‌دهد و کمی هم از کار دشوار این بانک در پرداخت حقوق مستمری‌بگیران سخت‌گیر و وسواسی تامین اجتماعی می‌گوید.
• شما یکی از بانک‌‌هایی بودید که در تنزیل ال.سی‌های گروه آریا نقش داشتید. در حال حاضر روند پیگیری شما برای وصول ارقامی که برای اسناد جعلی تنزیل کرده بودید، به کجا رسیده است؟
بله. ۱٫۵ درصد از کل رقم ال.سی‌ها را بانک رفاه کارگران تنزیل کرده بود. در این زمینه دو پرونده وجود داشت. در اواخر سال ۸۹، کمیسیون اصل ۹۰ طی نامه‌ای اعلام کرد که شرکت‌های گروه آریا دارای مشکلاتی هستند و از بانک خواسته بود که پرداخت تسهیلات به شرکت‌های این گروه خودداری کند. حتی اعلام شد که این شرکت‌ها ۱۰ میلیارد تومان معوقه دارند. بانک رفاه کارگران پس از بررسی اعلام کرد که این گروه تسهیلاتی از بانک اخذ نکرده است و متعاقبا به شعب اعلام شد که به شرکت‌های گروه اریا تسهیلاتی ارائه نشود. موضوع دیگر تنزیل ال.سی‌ها بود که بانک رفاه به پشتوانه‌ی تضمین بانک صادرات تنزیل را انجام داد و در حال حاضر هم موضوع بازگشت منابع بانک در مراجع قضایی در حال پیگیری است.
• یکی از موضوعات جنجالی چند ماه اخیر برداشت بانک مرکزی از حساب بانک‌ها در شب عید به بهانه‌ی انحراف آنها از مصارف ارزی بود. مقدار پولی که بانک مرکزی از حساب بانک رفاه برداشت کرد چقدر بوده است؟ و به‌نظر شما این کار درست بود یا خیر؟
بانک مرکزی تصورش این بود که تعدادی از بانک‌ها ارز را در بازار آزاد فروختند اما ما اعلام کردیم که یک دلار هم خارج از ضوابط نفروخته‌ایم و اسناد و مدارک را به بانک مرکزی ارسال کردیم و در حال رایزنی هستیم تا ۱۵۰ میلیارد تومانی که از حساب ما برداشت شده برگردد.
• بانک رفاه طلبهایی هم از دولت داشت که بخشی از آن از محل طلب دولت از بانک برای پرداخت تسهیلات ارزی تهاتر شد. در حال حاضر میزان طلب شما از دولت چقدر است؟
دولت از محل حساب ذخیره ارزی منابعی را به عنوان تسهیلات به بانک‌ها داده بود تا بانک‌ها به عنوان عامل آن را به متقاضیان پرداخت کنند و وصول آن را هم بر عهده بگیرند. از سوی دیگر بانک هم طلبهایی از دولت داشت. بر اساس قانون بودجه تصمیم گرفته شد که طلب بانک‌ها از دولت، از طریق وصول تسهیلاتی که به عنوان بانک عامل پرداخت شده بود تهاتر شود که این کار در سال گذشته انجام شد و حالا بانک رفاه هیچ طلبی از دولت ندارد. رقم تسهیلاتی که بانک رفاه از محل حساب ذخیره ارزی به عنوان عامل پرداخت کرده بود ۲۵۰۰ میلیارد تومان بود که حدود همین میزان هم از دولت طلبکار بود و دولت رقم تسهیلات تبصره‌ای را تسویه کرده است.
• با توجه به وضعیت اقتصادی کشور آیا با مشکلاتی در وصول این مطالبات که آن را به جای طلب دولت تهاتر کنید، مواجه نبودید؟
مشکلاتی داشتیم. بسیاری از افراد تسهیلات ارزی‌شان را بر اساس نرخ ارز سنوات قبل گرفته بودند اما باید بر اساس نرخ روز ارز مرجع تسویه می‌کردند. ما این ارقام را بر اساس نرخ روز سال ۸۹ تبدیل به ریال کردیم، جرایم دیرکرد را بخشیدیم و بدهی‌های معوق را اقساطی کردیم تا امکان پرداخت آن آسان بشود.
• بحث‌های زیادی درباره خصوصی بودن و همچنین پروسه‌ی خصوصی شدن بانک رفاه کارگران با توجه به ترکیب سهامداران آن وجود داشته است. بالاخره شما خصوصی هستید یا دولتی؟
در راستای سیاست‌های اصل ۴۴، بانک از سال ۸۸ خصوصی اعلام شده است اما اکنون با تصویب افزایش سرمایه از چند هفته‌ی گذشته رسما به بانک‌های خصوصی ملحق شده‌ایم و تا پایان شهریورماه در بورس پذیره‌نویسی خواهیم داشت.
• چرا روند دولتی یا خصوصی بودن این بانک تا این اندازه دشوار بود و طی مراحل مختلفی انجام شد؟
بانک رفاه کارگران در سال ۱۳۳۸ در اجرای ماده ۳۹ قانون بودجه، از محل منابع سازمان تامین اجتماعی تاسیس شد اما در سال ۵۸ که لایحه‌ی ملی‌شدن بانک‌ها به تصویب رسید، به دلیل اینکه مالکیت این بانک متعلق به سازمان تامین اجتماعی بود پس از ادغام مشکلاتی به وجود آمد چون دولت مالک بانک شد. از آن سال به بعد صندوق تامین اجتماعی این موضوع را پیگیری کرد که بانک رفاه از ابتدا دولتی نبوده که ملی شده است و سرمایه‌ی این بانک متعلق به مردم است نه دولت.
در سال ۷۲ با پیگیری‌هایی که صندوق تامین اجتماعی انجام داد، دیوان عدالت اداری رای داد که بانک متعلق به تامین اجتماعی است اما این ماجرا تا سال ۸۸ که خصوصی‌شدن بانک‌ها و اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی مطرح شد، به طول انجامید.
• دولت و سازمان تامین اجتماعی هر کدام چقدر سهم در این بانک داشتند؟
در سال ۷۲ شورای عالی اداری سهام این بانک را متعلق به تامین اجتماعی دانست اما در روندهای اداری اجرای مصوبه با مشکل مواجه شد و در همان سال دارایی‌های بانک رفاه تجدید ارزیابی شد و طبق اقدامات صورت گرفته توسط شورای عالی اداری، ۵۴ درصد از سهام بانک متعلق به دولت و ۴۴ درصد متعلق به سازمان تامین اجتماعی تشخیص داده شد. از آن سال تاکنون هر سال سازمان تامین اجتماعی سهم خود را افزایش داده و به ۹۴ درصد رسانده و سهم دولت به شش درصد رسید که آن سهم هم بابت رد دیون دولت به تامین اجتماعی واگذار شد و در واقع ۱۰۰درصد سهام در اختیار تامین اجتماعی قرار گرفت.
• برای بانک‌های خصوصی حداقل سرمایه ۴۰۰ میلیارد تومانی از سوی بانک مرکزی الزامی اعلام شده است اما سرمایه‌ی بانک رفاه کمتر از این رقم بوده است. چه اقداماتی برای جلب نظر بانک مرکزی انجام شد؟
سرمایه بانک ۹۰ میلیارد تومان بود و بانک مرکزی حداقل سرمایه را ۴۰۰ میلیارد تومان مصوب کرده بود و در صورت عدم تامین این رقم، بانک تبدیل به موسسه مالی و اعتباری می‌شد.
از سوی دیگر سازمان تامین اجتماعی اساسنامهی بانک را دولتی می‌دانست و به همین دلیل سرمایه بانک را افزایش نمی‌داد. عدم تعیین تکلیف ساختار مالکیتی بانک، ما را تحت فشار قرار داده بود تا اینکه پس از تلاش‌های بسیار، مجمع بانک که در سال ۸۷ و ۸۸ برگزار نشده بود را در مهرماه سال گذشته تشکیل دادیم و با نظر شورای پول و اعتبار اساسنامهی بانک رفاه از دولتی به غیردولتی تغییر کرد و سرمایه تا ۴۰۰ میلیارد تومان افزایش داده شد و مورد تایید این شورا قرار گرفت.
• افزایش سرمایه بانک از چه منبعی تامین شده است؟
عمدتا از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بدون مالیات، ۶۰۰ میلیارد به سرمایه‌ی بانک اضافه شد که پس از تایید بانک مرکزی در حال ثبت آن هستیم تا سرمایه بانک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان برسد.
• شما حدود ۱۸ ماه پیش به بانک رفاه آمدید، در طول این مدت چه تغییراتی در بانک انجام شده است؟
۷۰ درصد رشد منابع داشته‌ایم و مجموع سپرده‌های این بانک از ۶۰ هزار میلیارد ریال تا پایان سال ۸۹ به ۱۰۰ هزار میلیارد ریال تا پایان سال ۹۰ رسیده است که با ۲۵ درصد رشد، بالاترین نرخ رشد را در بین بانک‌های تجاری کشور داشته‌ایم. مانده تسهیلات قرض‌الحسنه از ۵۳۰۰ میلیارد ریال به ۹۲۰۰ میلیارد ریال رسیده که ۸۰ درصد رشد نشان می‌دهد، همچنین به ۱۸ هزار واحد مسکن روستایی تسهیلات قرض‌الحسنه با نرخ سود ۴ درصد پرداخت شده و هم‌اکنون مانده تسهیلات در این بخش ۴۷۰۰ میلیارد ریال بوده است و به ۲۴۰۰ واحد مسکونی در بافت فرسوده تسهیلات پرداخت کرده‌ایم.
• یکی از مسایلی که نظام بانکی در طول چند سال اخیر با آن به شدت دست به گریبان بوده است، بالا رفتن میزان مطالبات معوق بانکی است که در حال حاضر به بیش از ۵۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. مطالبات بانک شما چقدر است و آیا در وصول آنها موفق بوده‌اید؟
باید توجه داشت که حجم زیادی از معوقات ناشی از عدم انجام مسئولیت تسهیلات‌گیرندگان نیست بلکه مسایلی مثل اوضاع اقتصادی کشور و تحریم‌ها بر ناتوانی برخی واحدها در پرداخت اقساط‌شان تاثیر گذاشته است.
حجم مطالبات معوق از ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال در ۱۸ ماه پیش، ۲ هزار میلیارد ریال کاهش یافته است. البته این کاهش معوقات در شرایطی بوده است که درهمین مدت تسهیلات پرداختی بانک رفاه حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال افزایش داشته است. راهکارهای مختلفی برای جذب مطالبات معوق در نظر گرفتیم؛ یکی از آنها امهال و تقسیط بدهی‌ها بوده که طی آن ۱۳۰۰ پرونده بررسی و ۲۱۰۰ میلیارد ریال تعیین تکلیف شده‌اند. همچنین به واحد‌های تولیدی اعلام کرده‌ایم که اگر بدهی‌های خود را بدهند، مجددا به آنها تسهیلات پرداخت خواهیم کرد. افزایش اختیارات هیات‌مدیره‌ی بانک‌ها در امهال بدهی‌ها موضوعی بود که به کاهش معوقات کمک کرد. در مجموع دو درصد از تسهیلات پرداختی، مطالبات بانک را تشکیل می‌دهد که رقم مناسبی است.
• بانک رفاه کارگران مسئولیت پرداخت مستمری‌بگیران تامین اجتماعی را بر عهده دارد که کار دشواری است. قطعا در پرداخت این تعداد بالا از فیش‌های حقوقی به خصوص برای قشر سالمند مشکلات زیادی دارید. برای حل چنین مشکلاتی چه اقداماتی انجام شده است؟
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بانک، نحوه‌ی پرداخت حقوق به ۱٫۷ میلیون نفر مستمری‌بگیر صندوق تامین اجتماعی است. بسیاری از مستمری‌بگیران از صبح خیلی زود مقابل بانک صف می‌کشند، آتش روشن می‌کنند و منتظر باز شدن شعبه هستند. راهکارهای مختلفی از جمله نوبت‌بندی‌کردن به ترتیب حروف الفبا، قرار دادن باجه‌های عصر تا ۶ بعد از ظهر برای خدمات‌دهی و همچنین کارت بانک و برداشت ۴۰۰ هزار تومان در روز برای آنها ارائه داده‌ایم اما آنها هم‌چنان علاقه‌مندند که پول را از باجه‌ها نقدا و در زمان صبح دریافت کرده و چندین بار بشمارند! ۸۰ درصد آنها دارای کارت هستند اما تنها ۲۰ درصدشان از آن استفاده می‌کنند. ضمن اینکه ۱۰۰۰میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه هم به کانون بازنشستگان تامین اجتماعی پرداخت شده است.
• بانک رفاه به هر حال یکی از بانک‌های قدیمی و با سابقه است. در حال حاضر وضعیت بانک از نظر تعداد شعب و کارکنان چگونه است. چقدر از این نیروها قراردادی و چه تعداد شرکتی هستند؟
بانک رفاه ۱۰۷۰ شعبه فعال و ۱۵۰۰ واحد خدماتی و ۱۴ هزار و ۷۰۰ نیرو است که ۳ هزار نفر از آنها در قالب نیروهای شرکتی فعالیت می‌کنند و در صددیم این نیروهای شرکتی را با تاسیس شرکت‌های داخلی بانک جزو نیروهای زیر نظر خودمان قرار دهیم.
• بانک رفاه بالاخره چه زمانی و چگونه وارد بورس خواهد شد؟
پس از تصویب اساس‌نامه در شورای پول و اعتبار، مقرر شد که یک سال پس از افزایش سرمایه، سهام بانک رفاه در بورس عرضه شود که هم اکنون کارهای مقدماتی آن برای ورود به بازار سرمایه در حال انجام است و تا پایان سال مهلت داریم سهام را عرضه کنیم.
• آیا قراردادی با صندوق توسعه ملی دارید؟
بانک رفاه کارگران برای قرارداد عاملیت پرداخت تسهیلات صندوق توسعه ملی آمادگی کامل دارد چون برخی شرکت‌های پتروشیمی که با شستا کار می‌کننند نیاز به تسهیلات ارزی از محل این صندوق توسعه دارند و ما می تونیم بانک عامل پرداخت این تسهیلات باشیم.
۳۹۳۹
دانلود
خبرآنلاین