موزیک درمانی یا موسیقی درمانی (Music Therapy )، یکی از روش های هنر درمانی با سابقه در درمان انواع اختلالات روان شناسی و روان پزشکی و بیماری های حرکتی و روانی است. این روش، دارای سابقه ی طولانی تاریخی است و شواهدی از استفاده از آن در تمدن یونان باستان وجود دارد.
به گزارش ممتاز نیوز، موسیقی، از معدود مواردی است که می تواند در احساس و عاطفه، تحرک ایجاد کرده و از این طریق، بر انسان تاثیر بگذارد. یک قطعه ی موسیقی، این توانایی را دارد که انسان را به گذشته ها ببرد؛ این، به معنای بردن روح و روان و آرامش دادن به آن است. زمانی که کلمات، قاصر از بیان احساسات هستند، موسیقی به ما کمک می کند تا احساسات خود را بروز دهیم. این، قدرت موسیقی درمانی است. استفاده از اجزای مختلف موسیقی، برای پیدا کردن راهی برای رابطه درمانی، همان موسیقی درمانی است.
موسیقی، تنها چیزی است که می توانیم به صورت مشترک و برای همه در نظر بگیریم. بدون شک، همه ما در طول روز، برخی از انواع موسیقی ها را گوش می کنیم. خواندن آهنگ مورد علاقه، هنگام رانندگی یا در هنگام کار، گوش دادن به رادیو در خودرو و… از جمله ارتباطات روزمره ی ما با موسیقی هستند. تقریبا، می توان گفت، روزی وجود ندارد که شما با موسیقی ارتباط نداشته باشید. ایده ی پشت رویکرد موسیقی درمانی، این است که با روشی که به شما اختصاص دارد، تجربه ی مشترکی را درک کنید.
موسیقی درمانی، می تواند به طیف وسیعی از افراد از جمله، افرادی که مشکلات عاطفی و احساسی دارند یا افرادی که دارای محدودیت های حرکتی هستند، کمک کند. با این روش، در حالی که افراد بزرگسال، عزت نفس خود را به دست می آورند، کودکان و خردسالان نیز از مزایای این بهبودی، بهره مند شده به ویژه، از بهبود ارتباطات بهره مند شوند.
موسیقی درمانی چیست؟
موسیقی درمانی، یکی از روش های درمانی خلاقیت محور است که در آن، از گوش دادن یا اجرای موسیقی استفاده می شود. این روش، بنا به نیاز هر فرد می تواند عزت نفس، مهارت های ارتباطی و خودآگاهی را در افراد تقویت کند. درمان با استفاده از ماهیت گویا و اجتماعی موسیقی، به منظور تسهیل تغییرات مثبت رفتاری در افراد شکل انجام می شود. درمانگر رویکرد مذکور، برای تحریک اعمال و پاسخ های مراجعان از سازهای مختلف و صدای آن ها در جلسات درمانی استفاده می کند. چنین محیط ایمن و آرامی می تواند به تشویق یادگیری و رهایی احساسی مراجعان کمک کند.
آیا موسیقی درمانی می تواند درمان کند؟
موسیقی درمانی، توانایی این را دارد که تاثیر بهتری نسبت به بسیاری از رویکردها بر روی افراد بگذارد. البته، نباید فراموش کنیم برخی شرایط غیر قابل بازگشت هستند. در برخی افراد، این روش می تواند تاثیر درمانی داشته باشد و برای برخی دیگر نیز تنها می تواند سبب کند شدن بدتر شدن شرایط شود. بسته به مسائلی که در درمان، با آن ها مواجه می شویم، ممکن است لازم باشد فرد با رویکرد دیگری معالجه شود یا هم زمان از چند رویکرد، برای او استفاده شود.
تکنیک های موزیک درمانی
بسته به نیاز و شرایط مراجعان، درمانگران از تکنیک های خاصی برای پیشبرد اهداف درمانی استفاده میکنند. تکنیک هایی که در این قسمت بیان می شود، پر استفاده ترین مواردی است که توسط درمانگران به کار گرفته شده است:
- خواندن: درمانگر، ممکن است از شما بخواهد تا به صورت هم زمان با پخش آهنگ، آن را بخوانید. خواندن، می تواند به کنترل تنفسی و لفظی شما کمک کند. این کار، زمانی که به صورت گروهی انجام گیرد، به شکل موثرتری به پیشرفت مهارت های اجتماعی افراد کمک می کند.
- ساز زدن: نواختن یک ساز، می تواند به شما کمک کند تا مهارت های حرکتی، هارمونی و هماهنگی را تقویت کنید. در صورتی که نواختن ساز، همراه با دیگران و به صورت گروهی باشد، می تواند به تقویت روحیه ی کار تیمی و همکاری بیانجامد.
- فعالیت های ریتمیک: تقلید کردن یک ریتم، می تواند به هارمونی و توسعه ی محدوده های حرکتی کمک کند. در برخی موارد، این کار می تواند در کاهش اضطراب و کمک به آرامش نیز موثر باشد.
- بداهه نوازی: بداهه نوازی، به شما فرصتی می دهد تا خود را با روشی خلاقانه معرفی کنید. این تکنیک موزیک درمانی، بسیار موثر است؛ زیرا، می تواند ابعادی از فرد را نشان دهد که در قالب کلمات نمی گنجد!
- آهنگسازی و ترانه سرایی: نوشتن آهنگ از تجربیات شما، می تواند بسیار ساده تر از بیان آن با کلمات باشد. آهنگ سازی، می تواند بیشتر به تقویت حس خودآگاهی کمک کند. این تکنیک، به شما کمک می کند احساسات خود را بهتر درک کنید.
- گوش دادن: حتی گوش دادن به موسیقی نیز می تواند دارای خواص درمانی برای شما باشد. گوش دادن به موسیقی، در پیشرفت مهارت های شناختی، حافظه و حواس نقش موثری دارد.
موسیقی درمانی به چه کسانی کمک می کند؟
به کمک ماهیت تطبیق پذیر موسیقی، این روش، می تواند به طیف عظیمی از افراد در جامعه کمک کند. تقریبا، همه می توانند از این روش بهره مند شوند، اما درمان با موسیقی، برای گروه های زیر بسیار موثر خواهد بود:
- کودکان و خانواده ها: تصور می شود، کودکان حتی هنگامی که در شکم مادر هستند نیز به موسیقی گوش می دهند. موسیقی و صدا، مهم ترین و اصلی ترین ابزار ارتباطی کودکان است. این، یعنی حتی کودکان نیز از این روش، تاثیر می پذیرند. هنگامی که از موسیقی برای کودکان و خردسالان استفاده می شود، استفاده از پایه های حسی برای جلب توجه و توسعه مهارت های شناختی کودک در دستور کار قرار می گیرد.
هدف از موزیک درمانی در کودکان، کمک به آن ها در کشف و بیان افکار و احساسات همزمان با توسعه مهارت های فردی و زبانی است. همچنین، با این روش، خودآگاهی و عزت نفس کودک تقویت می شود. با وجود استفاده از این روش برای کودکان، والدین نیز، می توانند در این جلسات شرکت کنند. این جلسات، به ویژه برای مادرانی که دچار افسردگی پس از زایمان شده اند نیز، بسیار مفید هستند.
- کسانی که مشکل یادگیری دارند: موسیقی درمانی، به عنوان یک عنصر ارتباطی، یکی از روشهای بسیار موثر و تایید شده برای کسانی است که مشکل یادگیری دارند. خود بیانگری، به طور فعالی می توانند به توانمند سازی و تحریک انگیزشی مراجعان کمک کند. ملودی ها، به تسریع و تحریک حرکات فیزیکی کمک می کنند و نهایتا، منجر به کمک و اصلاح هارمونی و هماهنگی فیزیکی میشوند.
- افراد دارای ناتوانی عصبی: موسیقی، در بسیاری از قسمت های مغز انسان پردازش می شود. این، از موسیقی، ابزاری ارزشمند برای کمک به مبتلایان به آسیب مغزی و تحریک عصبی می سازد.
سه روش مختلف برای توانبخشی و افزایش کیفیت زندگی افراد دارای ناتوانی عصبی:
- جبرانی: به موجب این روش، از موسیقی برای جبران هر ضربه و خسارتی استفاده می شود. معمولا، این کار با ابزارهایی مانند، ارتباطات و حمایت های حافظه انجام می گیرد.
- روانی، اجتماعی، احساسی: در این جا، از موسیقی برای تسهیل بیان احساسات، تعامل اجتماعی و تعدیل ناتوانی استفاده می شود.
- تقویتی: در این کاربرد از موزیک درمانی، از موسیقی به عنوان ابزاری برای کمک به بازآموزی مهارت و عملکرد استفاده می شود.
نقش موسیقی درمانی در مبتلایان به اختلالات طیف اوتیسم :
موسیقی درمانی، می تواند در این افراد، به تثبیت خلق و خو و افزایش آستانه ی تحمل ناامیدی کمک کند. در این روش، با شناخت احساسات و عواطف فرد، از راهی متفاوت به بیان حال فرد کمک می شود. اغلب، همین احساس عدم توانایی در بیان خود است که افراد طیف اوتیسم را ناامید می کند. موسیقی درمانی، برای بیان، راهی را ارائه می دهد که در آن ،هیچ نیازی به کلمات نیست.
موزیک، هر دو قسمت نوقِشر و زیرقِشر مغز انسان را کاملا درگیر می کند. ، بدان معناست که شنونده ی موسیقی، نیازی به فکر کردن به صداهایی که گوش می کند، ندارد. این، می تواند موزیک درمانی را به یک روش ایده آل برای افرادی تبدیل کند که در تمرکز، مشکل دارند. صداهای تکراری در موسیقی درمانی، محرک هایی را ایجاد می کند که این روند، نهایتا منجر به آموزش مغز برای پاسخ به این محرک ها به روش های بهتر می شود.
نقش موسیقی درمانی در مبتلایان به دمانس یا زوال عقل:
معمولا، افراد سالخورده احساس انزوا می کنند. این احساس، در افراد مبتلا به زوال عقل بیشتر است. موسیقی درمانی، در افراد مسن، با هدف افزایش عزت نفس، تقویت تعامل اجتماعی و تقویت حافظه استفاده می شود. برخی اوقات، گوش دادن به آهنگ، می تواند یادآور خاطرات گذشته باشد که این، برای افراد دارای مشکلات حافظه، بسیار مفید است. همچنین، گوش دادن به موسیقی، می تواند برای این افراد، سبب آرامش و کاهش استرس شود. با این روش، به افراد سالخورده فرصت داده می شود توانایی های خلاقانه خود را کشف کنند. درمان با موسیقی برای سالمندان، به رشد حسی قوی تر در آن ها کمک می کند.
نقش موسیقی در کاهش اضطراب و افسردگی بیماران:
موسیقی، با کمک به افراد برای بیان خلاقانه مشکلات خود، به عنوان یک وسیله ی ارتباطی، می تواند به افراد دچار افسردگی کمک کند. ماهیت موسیقی، سبب می شود احساس انزوا در افراد مبتلا به این اختلال، کاهش پیدا کند؛ حال، این روش چه جداگانه و چه گروهی انجام شود. همچنین، این روش به دلیل توانایی در ایجاد اعتماد به نفس، به افراد کمک می کند مسئولیت تصمیم ها و انتخاب های خود را بر عهده بگیرند و انتخاب های مستقل بیشتری داشته باشند. با استفاده از ملودی ها در موزیک درمانی، افکار و احساسات استرس زا و عوامل اضطراب کاهش یافته و حتی به کاهش فشار خون کمک می شود. رویکرد فوق، رویکردی خلاقیت محور است که می تواند توانایی افراد در استفاده از روش های گوناگون برای مواجهه با مسائل را توسعه دهد. همچنین، این روش در درمان اختلال اضطراب فراگیرنیز، موثر است.
نقش موسیقی درمانی در مبتلایان به اسکیزوفرنی:
مطالعات، نشان داده است که موسیقی درمانی می تواند به کاهش علائم روان‌گسیختگی یا اسکیزوفرنی مانند، عاطفه ی سطحی، مشکلات گفتاری و عدم توانایی در پیدا کردن لذت در فعالیت ها کمک کند. این روش درمانی، به کاهش انزوا نیز کمک می کند و می تواند سبب افزایش علاقه ی فرد به رویدادهای خارجی شود. جالب است بدانید، این روش، بهترین روش برای کسانی است که با اختلال در سلامت روانی درگیر هستند. موسیقی درمانی، برای این افراد، همراه با رویکردهای درمانی دیگر مانند، گفتار درمانی و دارو استفاده می شود.
انتهای پیام/