جام جم آنلاین: حالا می‌توانیم با افتخار اعلام کنیم که با استفاده از باکتری‌های نفت‌خوار موفق به پاکسازی یکی از مناطق آلوده نفتی در استان خوزستان شدیم و محلی را که حوضچه آلوده نفتی در آن قرار داشت، به یک فضای سبز و حاصلخیز تبدیل کردیم.
باکتری‌های نفت‌خوار گروهی از باکتری‌ها هستند که قادرند ترکیبات نفتی و هیدروکربنی را به منظور تأمین انرژی و کربن مورد نیاز خود در فرآیند تنفس سلولی به مصرف برسانند.
حاصل این فرآیند گاز کربنیک و بیوماس است که نه‌تنها برای محیط زیست بی‌خطر بوده، بلکه استفاده‌های اقتصادی مانند تولید کود بیولوژیکی نیز می‌تواند داشته باشد.
بیومس ماده‌ای است که با طبیعت سازگار است و نه‌تنها برای رشد گیاهان مضر نیست، بلکه می‌تواند به مثابه کود عمل و به رشد گیاهان کمک کند.
خوشحالیم که این پروژه را در منطقه‌ای آلوده نفتی در مارون اهواز انجام داده‌ایم. بر اثر فعالیت‌های نفتی طی سال‌های گذشته، این منطقه آلوده شده به طوری که از قبل از انقلاب تاکنون ضایعات نفتی به این حوضچه هدایت و تجمیع شده بود و به عنوان یک معضل خطرناک زیست‌محیطی در آمده بود.
این حوضچه آلوده نفتی به مرور زمان به سه فاز مایع، لجن‌های نفتی و خاک‌های آلوده به نفت تبدیل شده بود. در مرحله تصفیه فاز مایعات، قسمتی از مواد نفتی به روش فیزیکی جداسازی شد و مجدد مورد استفاده قرار گرفت.
بخش باقیمانده فاز مایعات را که قابل بازیابی نبود به داخل مخازن بزرگی که نزدیک همان حوضچه‌ها تعبیه شده بود، هدایت کردیم و باکتری‌ها با آب به این مخازن تزریق شدند و به مرور زمان فاز مایعات آلوده نفتی باقیمانده تجزیه و تصفیه شدند.
در ادامه کار، فاز لجن‌های نفتی و خاک‌های آلوده نیز با تزریق باکتری‌ها با استفاده از ابزارهایی به نام بیوپلاگ که ساخت همکاران ما در جهاد دانشگاهی واحد شهید بهشتی است، با موفقیت به انجام رسید.
همزمان با کار تصفیه، گیاهان مقاوم به پسماندهای باقیمانده احتمالی را شناسایی کرده و این‌گونه از گیاهان را در این مناطق پاکسازی شده کاشتیم و با اجرای این پروژه از منطقه‌ای آلوده، منطقه‌ای پاک و سرسبز ساختیم.
این موفقیت در کنار دستاوردهای متنوع دیگر همکارانم در پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاد دانشگاهی باعث شد پژوهشکده ما در سال ۱۳۹۰به عنوان موسسه پژوهشی برتر از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انتخاب شود.
ضمن آن‌که از مراکز تحقیقاتی موفق کشور هستیم که سال ۱۳۸۹ نیز از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه علوم پایه و همچنین در بین موسسات پژوهشی وابسته به نهادهای عمومی کشور موفق به کسب رتبه A شده‌ایم.
دکتر سعید میرزایی – رییس پژوهشکده علوم پایه جهاد دانشگاهی
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version