هنگامی که مجرای خروج عرق مسدود شود (بسته شود) و عرق نتواند به سطح پوست برسد، عرق سوز می شویم. در چنین مواقعی، عرق در زیر پوست می ماند و باعث التهاب خفیف و یا بثورات پوستی می گردد.
نام علمی عرق سوز شدن، میلیاریا (miliaria) می باشد. عرق سوز شدن در فصل تابستان و آب‌وهوای مرطوب شایع تر است.
انواع عرق سوز شدن
– شفاف (کریستالی)
– قرمز
– سفید و یا زرد (چرک دار)
– عمیق
عرق سوز شفاف
اگر عرق در لایه سطحی پوست مسدود شده باشد، بثورات پوستی شبیه دانه های کوچک عرق دیده می شوند.
این نوع عرق سوز شدن هیچ علامت دیگری جز این دانه های عرق‌مانند ندارد.
عرق سوز قرمز
اگر عرق باعث التهاب در عمیق ترین لایه پوست شود، عرق سوز معمولی رخ می دهد.
در عرق سوز شدن مانند دیگر التهاب ها، سطح پوست قرمز می شود و تاول ها بزرگ تر می شوند.
برای اینکه غدد عرق مسدود می شوند، مناطق عرق سوز شده در این نوع، خشک و تحریک پذی، خارش دار می باشند و زخم ایجاد می کنند.
عرق سوز سفید یا زرد
هنگامی که زخم های عرق سوز قرمز رشد کنند، به نام عرق سوز چرک دار خوانده می شوند.
عرق سوز عمیق
این نوع کمتر رایج است. عرق سوز شدن مکرر باعث التهاب لایه عمیق پوست (درم) می شود.
عرق سور عمیق، برآمدگی های بزرگ و سخت دارد. این نوع عرق سوز، بلافاصله بعد از ورزش و در جاهایی از بدن که عرق دیده نمی شود، شروع می گردد.
عدم تعریق می تواند موجب بیماری هایی نظیر: گرفتگی عضلات و خستگی ناشی از گرما و گرمازدگی باشد.
این نوع عرق سوز شدن خطرناکتر از بقیه می باشد.
چه کسانی بیشتر در معرض عرق سوز شدن هستند؟
نوزادان، کودکان و افراد مسن بیشتر در معرض عرق سوز شدن قرار دارند.
این افراد خصوصا زمانی بیشتر در معرض عرق سوز شدن هستند که مدت زمان طولانی، تحرک بدنی نداشته باشند و قسمت هایی از پوست در معرض جریان هوا نباشد (زیر لباس). در این صورت مجاری خروج عرق نمی توانند نفس بکشند تا بدن را سرد کنند.
عرق سوز شدن در جاهایی که آب‌وهوای گرم و مرطوب دارند، شایع تر است، زیرا مردم بیشتر عرق می کنند
ورزش شدید نیز باعث عرق سوز شدن می گردد، به خصوص اگر لباس نگذارد هوای کافی در بدن به گردش درآید.
علائم عرق سوز شدن
علائم شایع عرق سوز عبارت است از: برآمدگی های قرمز روی پوست، احساس خارش داشتن و احساس زبری پوست.
علائم عرق سوز شدن در کودکان و بزرگسالان شبیه هم می باشد.
ممکن است عرق سوز شدن در هر قسمتی از بدن بوجود آید.
مناطقی که بیشتر عرق سوز می شوند عبارتند از: صورت، گردن، پشت، شکم، کشاله ران، زیر سینه، چین های آرنج و باسن.
چرا نوزادان، عرق سوز می شوند؟
غدد عرق در نوزادان هنوز کامل نشده اند. لذا عرق نمی تواند به خوبی از پوست خارج شود و این مسئله، باعث عرق سوز شدن می گردد.
اگر نوزاد در معرض هوای گرم قرار بگیرد، لباس زیادی بپوشد، قنداق شود و یا تب داشته باشد، در معرض عرق سوز شدن است.
دلایل عرق سوز شدن
همانطور که گفته شد اگر تعریق بدن زیاد باشد، مجرای غدد عرق بسته می شوند و عرق نمی تواند از سطج پوست خارج و تبخیر شود.
عوامل زیر باعث بسته شدن غدد عرق و در نتیجه عرق سوزشدن می شوند:
– چین های گردن، زیر بغل و یا کشاله ران : در این مناطق بدن، پوست به پوست مالیده می شود و جریان هوا کم است و عرق نمی تواند تبخیر شود.
– لباس تنگ : مانع تبخیر عرق از سطح پوست می شوند.
– زیاد لباس پوشیدن: این مسئله در فصل زمستان که افراد زیاد می پوشند و موقع تب و لرز دیده می شود.
– کرم ها و لوسیون ها : اگر از این مواد به مقدار زیاد استفاده کنید، موجب مسدود شدن مجرای خروج عرق می شود.
– داروها : برخی داروها نیز ممکن است موجب عرق سوز شدن گردند، برای مثال: ایزوترتینوئین (Accutane) و یا کلونیدین (Catapres).
راه های تشخیص عرق سوز
با معاینه بدنی توسط پزشک می توان عرق سوز را تشخیص داد.
بثورات پوستی عرق سوز در طی تعریق و هوای گرم در چین های پوستی و مناطقی که زیاد لباس پوشیده اید، به وجود می آیند.
عرق سوز عفونی، طولانی‌مدت و عودکننده را باید با مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو، درمان کرد و خودبخود از بین نمی رود
جلوگیری از عرق سوز
– پوست را در معرض جریان هوا قرار دهید. با این کار، غدد عرق کمتر بسته می شوند.
– در هوای گرم و مرطوب نمانید.
– لباس های گشاد و نخی بپوشید.
– از دستگاه های خنک کننده و تهویه هوا استفاده کنید.
– با حمام کردن مرتب ( به خصوص در فصل گرما)، پوست خود را تمیز نگه دارید و از مسدود شدن غدد عرق جلوگیری کنید.
درمان خانگی عرق سوز
– زمانی که پوست سرد شود، عرق سوز خودبه‌خود از بین می رود.
– اگر احساس زبری پوست ادامه داشت، مصرف لوسیون کالامین ممکن است مفید باشد.
– برخی افراد معتقدند که کرم های ویتامین A و C برای درمان عرق سوز مفیدند.
درمان دارویی عرق سوز
همانطور که گفته شد با سرد شدن بدن، عرق سوز از بین می رود. اما اگر غدد عرق عفونی شوند (چرک کنند)، به خودی خود عرق سوز از بین نخواهد رفت و نیاز به درمان دارویی خواهد داشت.
علائم عفونت عبارت است از درد، افزایش ورم و قرمزی پوست که خوب نمی شود.
این عفونت به دلیل تجمع باکتری ها در غدد عرق، بوجود می آید.
ممکن است درمان با آنتی بیوتیک لازم شود.
عرق سوز طولانی‌مدت و عودکننده را باید با مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو، درمان کرد.
تبیان