با گذشت حدود هفت سال از الحاق ایران بهعنوان عضو ناظر به سازمان تجارت جهانی(WTO)، هنوز رئیس گروه کاری ایران مشخص نشده و ابهام در این زمینه وجود دارد.
تعیین رئیس برای آغاز الحاق
برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی ارائه رژیم تجاری گام اول محسوب میشود. با ارائه این گزارش به سازمان تجارت جهانی از سوی ایران، از طرف کارگروه تشکیل شده سوالاتی بهصورت کتبی مطرح میشود که باید از طرف کشور متقاضی پاسخ داده شود. همچنین جلساتی رو در رو نیز در این زمینه تشکیل خواهد شد. تعداد سوالات، پیچیدگی آنها و چگونگی پاسخگویی کشور متقاضی به سوالات، مهمترین موضوعی است که در زمانبندی الحاق رسمی کشور مورد نظر به سازمان تجارت جهانی موثر خواهد بود تا مقررات کشور متقاضی با سازمان تجارت جهانی هماهنگ شود. در این میان باید، تغییراتی در حوزه دسترسی به بازار کشور متقاضی رخ دهد؛ بهنحوی که نرخهای تعرفه و امور گمرکی کاهش یابد و همچنین اجازه فعالیت در بخش خدماتی کشور متقاضی داده شود که تعیین میزان آنها بستگی به نتایج مذاکرات دارد. نتایج مذاکرات در این دو بخش به پروتکل الحاقی خواهد انجامید که میتواند تا ۱۵ سال به طول بینجامد. اما ارسال متن رژیم تجاری ایران به سازمان تجارت جهانی با تاخیری حدودا پنج ساله در آبان ماه سال ۱۳۸۸ صورت گرفت، با وجود آنکه، تدوین رژیم تجاری ایران، از سال ۷۹ آغاز شده بود، ناهماهنگی میان وزارت امورخارجه و وزارت بازرگانی سابق و بررسیهای دوباره و دوباره آن توسط دولت بهعنوان دلایل تاخیر در ارسال این گزارش اعلام میشد. اما با ارسال این گزارش سری اول سوالات توسط سازمان تجارت جهانی که شامل ۷۰۰ سوال است به وزارت بازرگانی ایران در اسفند ماه ۱۳۸۸ ارسال شد. اردیبهشت ماه سال گذشته مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به ارسال نخستین مجموعه پرسشهای تعدادی از اعضای گروه کاری الحاق ایران شامل اتحادیه اروپا، آمریکا، کانادا، تایوان، اوکراین و عربستان که مشتمل بر حدود ۷۰۰ پرسش از رژیم تجاری ایران بود، گفته بود: پس از دریافت پرسشها در اسفند ماه سال ۸۸، کارگروهی برای تعیین چگونگی پاسخگویی به پرسشهای دریافتی تشکیل و پس از تفکیک آنها، برای پاسخگویی به ۵۶ دستگاه کشور ارسال شد. وی ادامه داد: به برخی از این دستگاهها تنها یک پرسش و به عدهای دیگر تا ۱۸۰ پرسش مرتبط بود. غضنفری با اعلام نهایی شدن تمام پاسخهای سازمان جهانی تجارت درخصوص رژیم تجاری جمهوری اسلامی ایران، افزود: بیش از ۱۵۰نشست کارشناسی و ۱۰ نشست معاونان دستگاههای عضو کارگروه وزرا در امور سازمان تجارت جهانی برگزار و همه پاسخها به تصویب این کمیته رسید و پاسخها همراه با ضمایم قوانین و مقررات پس از تکمیل، ترجمه و تنظیم نهایی از طریق وزارت امورخارجه تا قبل از تیرماه سال جاری به دبیرخانه سازمان جهانی تجارت ارسال میشود. اما پاسکال لامی، مدیرکل سازمان جهانی تجارت در گزارش سالانه خود در مورد الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت که در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۱ (۲۶ آبان ۱۳۹۰) در آستانه هشتمین نشست وزیران سازمان منتشر شد از دریافت پاسخهای ایران به پرسشهای اعضا توسط دبیرخانه در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۱ (۲۳ آبان ۱۳۹۰) خبر داد و اظهار کرد که دبیرخانه در حال بررسی پاسخهای دریافتی به منظور توزیع آن میان اعضا است. وی عنوان کرده بود: لازم است مشورتهای مقتضی بهمنظور تعیین رئیس گروه کاری الحاق ایران توسط رئیس شورای عمومی آغاز شود تا پس از تعیین رئیس گروه کاری یک نشست گروه کاری الحاق ایران برگزار شود.
باشگاه خبرنگاران