آسیب‌شناسی عملکرد بورس کالای ایران

به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران و بر اساس اعلام روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفترمطالعات اقتصادی این مرکز در گزارش خود نوشت: شاید بتوان یکی از کارکردهای اصلی بورس‌های کالایی را تسهیل فرآیند عرضه محصولات و کالاهای تولیدی بخش‌های مختلف اقتصاد دانست، اما بورس کالایی ایران تحت تاثیر بعضی از موانع ساختاری و اجرایی در جذب محصولات و تولیدکنندگان به این بازار با مشکلاتی روبرو بوده است.

در این گزارش ابتدا به طور مختصر بورس کالای ایران معرفی شده و سپس رویه انجام معاملات در آن مورد ارزیابی قرار گرفته و در نهایت به بررسی و آسیب‌شناسی عملکرد بورس کالای ایران در رینگ محصولات فلزی پرداخته شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند که در بورس کالایی مداخلات عمده‌ای در مکانیسم عرضه و تقاضا به وجود آمده که سبب خروج بعضی از تولیدکنندگان از این بازار شده‌اند. علاوه بر این تفاوت قیمت ایجاد شده برای محصولات در این بازار با بازار آزاد سبب جلب توجه رانت‌جویان شده و تداوم این روند، بورس را از اهداف اصلی خود دور کرده است.

این گزارش می‌افزاید: در شرایط کنونی اقتصاد، خریداران متقاضی در بورس کالای ایران اعم از تولیدکنندگان و سفته بازان با وجود افزایش روز افزون بهای فلزات از بیم گرانی بیش از پیش به خرید روی آورده و سبب فزونی تقاضا بر عرضه و افزایش قیمت مضاعف محصولات فلزی شده‌اند.

متاسفانه به سبب عدم ایفای تعهدات دو یا سه شرکت خصوصی در سنوات قبل، عرضه محصولات این قبیل شرکت‌ها با مشکل مواجه شده است زیرا طبق مقررات بورس، عرضه بعضی از محصولات فلزی نظیر فولاد در بورس کالا، مستلزم ارائه ضمانتنامه بانکی به میزان ۱۰۰ درصد ارزش عرضه از طرف عرضه کننده است و بانکها نیز برای پوشش ریسک فوق به میزان ۵۰ درصد ضمانتنامه‌ای را که تعهد کرده اند به صورت نقدی از حساب شخص متقاضی بلوکه کرده و علاوه بر آن معادل ۷۵ درصد ارزش ضمانتنامه را به صورت وثیقه ملکی از متقاضی صدور ضمانتنامه بانکی طلب می‌کنند. همچنین به سبب وقایع و تخلفات بانکی اخیر ، شرایط صدور ضمانتنامه روز به روز دشوارتر شده و این امر سبب ایجاد مانعی برای ورود بعضی از شرکت‌های خصوصی به رینگ فلزات شده است. بنابراین پیشنهاد می‌شود با اتخاذ تدابیری ورود شرکت‌های خصوصی در بورس تسهیل شود.

انتهای پیام/