گردآوری توسط گروه اخبار اقتصادی ممتاز نیوز
«استفن جن»، اقتصاددان سابق در صندوق بینالمللی پول معتقد است که کاهش ذخایر ارزی جهان برای بازارهای نوظهور چالش بزرگی است زیرا آنها اکنون نیازمند محرکهای بیشتری هستند ضمن اینکه از هماکنون بذر نوسانات آینده را کاشته است
گروه جهان
ذخایر ارزی بانکهای مرکزی کشورها پس از چند دهه افزایش به نظر میرسد دوران افول خود را آغاز کرده است. به گزارش بلومبرگ، آمار کل ذخایر ارزی بانکهای مرکزی جهان پس از رکوردش در ماه آگوست ۲۰۲۲ میلادی که به رقم ۱۲٫۳تریلیون دلار رسیده بود در ماه مارس سال جاری به ۱۱٫۶تریلیون دلار کاهش یافت. به این ترتیب جریان ۵ برابری افزایش در ذخایر ارزی که از سال ۲۰۲۲ آغاز شده بود فعلا متوقف شده است.
بر پایه این گزارش در یک دهه گذشته میانگین افزایش ذخایر ارزی جهان در سال ۸۲۴ میلیارد دلار بوده است. درحالی که شاید درباره این جریان کاهش مبالغه شده باشد زیرا تقویت ارزش دلار باعث کاهش ارزش ارزهای دیگر مانند یورو شده است. با این همه این جریان تغییری را نشان میدهد پس از آنکه بانکهای مرکزی -که بسیاری از آنها در میان کشورهای درحال توسعه مانند چین و روسیه قرار دارند- سالانه میانگین ۸۲۴ میلیارد دلار به ذخایرشان در دهه گذشته اضافه میکردند.
کاهش حجم ذخایر ارزی جهان، فراتر از بازگرداندن نمادین دلار به نقش اصلی خود یعنی واحد پولی مسلط و بیچون و چرای جهان، پیامدهای احتمالی متعددی برای بازارهای جهانی خواهد داشت. این اتفاق، افزایش منابع مالی را برای اقتصادهای نوظهور جهان دشوار کرده و رشد اقتصادی متزلزل کنونی را نیز به خطر میاندازد. همچنین این مساله میتواند باعث افول ذخایر یورو در جهان شده و میزان تقاضا برای اوراق قرضه امریکا را کاهش دهد. «استفن جن»، اقتصاددان سابق در صندوق بینالمللی پول معتقد است که کاهش ذخایر ارزی جهان برای بازارهای نوظهور چالش بزرگی است زیرا آنها اکنون نیازمند محرکهای بیشتری هستند ضمن اینکه از هماکنون بذر نوسانات آینده را کاشته است.
چین دلارهایش را میفروشد
شرکت خدمات مالی و بانکداری «کردیت سوییس» با کنار گذاشتن اثرات ناشی از نوسانات ارزی، برآورد کرده که کشورهای درحال توسعه که حدود دوسوم حجم ذخایر ارزی جهان را دراختیار دارند در سهماهه آخر سال بهطور خالص حدود ۵۴میلیارد دلار از این ذخایر را خرج کردند که پس از بحران پولی جهان در سال ۲۰۰۸ میلادی، بالاترین رقمی است که کشورها از ذخایرشان خرج کردند. چین به عنوان دارنده بیشترین ذخایر ارزی جهان که بزرگترین تولیدکننده کالا در جهان نیز است در کاهش این ذخایر نقش مهمی دارد زیرا بانک مرکزی این کشور برای جبران خروج ارزی خود و حمایت از یوان در برابر سایر ارزها، اقدام به فروش دلار کرده است. شاخص بلومبرگ از واحدهای ارزی بازارهای نوظهور طی سال گذشته در برابر دلار ۱۵درصد کاهش را نشان میدهد.
آمار بانک مرکزی چین نشان میدهد، حجم ذخایر ارزی این کشور از ۴۰۰۰میلیارد دلار در ماه ژوئن به ۳۸۰۰میلیارد دلار در ماه دسامبر کاهش یافته است. همچنین طی سال گذشته، حجم تامین ارزی روسیه در ماه مارس به ۳۶۱میلیارد دلار کاهش یافته است درحالی که عربستان سعودی که سومین دارنده ذخایر ارزی جهان پس از چین و ژاپن محسوب میشود از ماه آگوست تاکنون ۱۰میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را خرج کرده بهطوری که حجم ذخایر این کشور اکنون به ۷۲۱میلیارد دلار کاهش یافته است.
کاهش ارزش یورو
چنانکه «دویچه بانک» گزارش داده است، انتظار میرود این جریان با کاهش قیمت نفت و تضعیف رشد بازارهای نوظهور ادامه یابد بنابراین کاهش جریان ورود دلار به کشور، بانکهای مرکزی را وادار میکند تا از ذخایر خود استفاده کنند.
صندوق بینالمللی پول در تاریخ ۳۱مارس گزارش داد: سهم ذخایر یورو در سال ۲۰۲۲میلادی حدود ۲۲درصد کاهش یافت که این از سال ۲۰۰۲میلادی تاکنون پایینترین سطح ذخایر این واحد پولی است درحالی که حجم ذخایر دلار به بالاترین سطح خود در پنج سال گذشته یعنی ۶۳ درصد رسیده است. «جورج ساراولوس» رییس مرکز تحقیقات ارز در دویچه بانک میگوید: خاورمیانه و چین دو منطقه مهمی به شمار میآیند که احتمالا طی سالهای آتی با فشار مستمر ناشی از کاهش حجم ذخایر ارزی روبهرو خواهند شد و بانکهای مرکزی در این مناطق ناچار به فروش یورو خواهند شد. این درحالی است که در سال جاری اعمال سیاستهای محرک پولی از سوی بانک مرکزی اروپا برای جلوگیری از تورم منفی باعث شد تا ارزش یورو در برابر ۲۹واحد از ۳۱واحد پولی اصلی جهان کاهش یابد. ارزش این واحد پولی در برابر دلار در ماه مارس به پایینترین حد خود طی ۱۲سال گذشته رسید.
رشد اقتصادی کند میشود
با آغاز بحران مالی در آسیا در اواخر دهه ۹۰میلادی، بانکهای مرکزی در اقتصادهای نوظهور جهان صندوق ذخایر ارزی تاسیس کردند تا درصورتی که دستیابیشان به سرمایه خارجی محدود شد، بتوانند بازارهایشان را حمایت کنند. آنها همچنین برای محدود کردن ترقی ارزش پولی خود، اقدام به خرید دلار کردند و بدینترتیب منابع ارزی آنها از سال ۲۰۰۳میلادی چهار برابر شد و حجم ذخایر دلاری آنها از ۹۳۴میلیارد دلار به ۴۱۰۰میلیارد دلار افزایش یافت. این حجم انباشت ذخایر ارزی سبب افزودن ذخایر پولی در نظامهای مالی شد زیرا خرید هر دلار سبب ایجاد حجم متناظری از پول داخلی میشود که این اقدام به تحرک اقتصاد کمک میکند. اگرچه بانکهای مرکزی، راههای دیگری برای تزریق پول به نظام بانکی دارند، اینگونه اقدامات بدون پشتوانه افزایش منابع ارزی خارجی میتواند منجر به ضعف بیشتر پول داخلی آنها شود که این یکی از تبعاتی است که آنها همیشه میخواهند از آن اجتناب کنند. آلبرت ادواردز یک پژوهشگر اقتصادی معتقد است که این موجها در حجم ذخایر ارزی یکی از دلایل اصلی است که شیر سرمایه جهانی را باز و بسته میکند.
آخرین اخبار اقتصادی
باز نشر: سایت خبری تحلیلی ممتاز نیوز www.momtaznews.com