علی پاکزاد: شاید باید به وزیر اقتصاد حق داد در صحن علنی مجلس بعد از عتاب و خطاب های صورت گرفته از سوی نمایندگان، حرفی برای گفتن و ابزاری برای عرض اندام پیدا کند. شمس الدین حسینی در صحن علنی بعد از اشاره به بحران اقتصاد جهانی به عنوان دلیل اصلی مشکلات اقتصادی کشور و اشاره به افت رشد اقتصادی در کشورهای جهان عنوان کرد: ایران هفدهمین اقتصاد جهان است.
از همه حرفهای گفته شده بگذریم و یادمان نباشد که وزیر اقتصاد در اوج بحران اقتصاد جهانی به همه وعده می داد که ما در مقابل امواج این بحران رویین تن شده ایم ، بحث هفدهمین اقتصاد جهان بودن ایران جای سئوال دارد.
البته استدلال وزیرغلط نیست، براساس شاخص برابری قدرت خرید میزان تولید ناخالص داخلی، ایران در سال ۲۰۱۰ هفدهمین اقتصاد جهان بوده و در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ هم پیش بینی می شود که با تولید ناخالصی بیش از یک هزار میلیارد دلار در رتبه هجدهم اقتصاد جهانی قرار داشته باشد.
اما این نوع استدلال دست کمی از «تورم نقطه ای» ندارد که در سال ۸۸ و در اوج مبازرات انتخاباتی از سوی محمود احمدی نژاد در یکی از مناظره هایش مورد استناد قرار گرفت و به فاصله چند سال بانک مرکزی در گزارشات خود به آن استناد کرد و در نهایت هم چون رشد تورم به شکلی بود که تورم نقطه ای جهش بیش از ۳۰ درصد را نشان می داد از گزارشهای بانک مرکزی حذف شد و کسی هم یادش نماند.
البته خوشبختانه با توجه به رشته تحصیلی وزیر محترم اقتصاد این استدلال تا این حد غیراصولی نبوده ولی آیا می توان با همین یک شاخص اقتصاد یک کشور را در جمع کشورهای جهان به جایی رساند؟
اگر نگاهی به دیگر رتبه های اقتصاد ایران داشته باشیم ، البته مانند وزیر اقتصاد منبع این رتبه ها نیز صندوق بین المللی پول باشد، فضا با نگاه وزیر محترم اقتصاد متفاوت خواهد بود.
تولید ناخالص داخلی به قیمت جاری
رشد اقتصادی ایران براساس قیمت های جاری در سال ۲۰۱۰ معادل ۴۱۹ میلیارد دلار بوده است، بر این اساس رتبه اقتصاد ایران در جهان ۲۵ خواهد بود، که البته در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به رغم افزایش رقمی، یک رتبه کاهش پیدا کرده و به ۲۶ خواهد رسید.
| مقایسه کشورهای جهان از لحاظ میزان تولید ناخالص داخلی | ||||
| رتبه | نام کشور | ۲۰۱۰ | برآورد ۲۰۱۱ | پیش بینی ۲۰۱۲ |
| ۱ | آمریکا | ۱۴,۵۲۷ | ۱۵,۰۹۴ | ۱۵,۶۱۰ |
| ۲ | چین | ۵,۹۳۰ | ۷,۲۹۸ | ۷,۹۹۲ |
| ۳ | ژاپن | ۵,۴۸۸ | ۵,۸۶۹ | ۵,۹۸۱ |
| ۴ | آلمان | ۳,۲۸۶ | ۳,۵۷۷ | ۳,۴۷۹ |
| ۵ | فرانسه | ۲,۵۶۳ | ۲,۷۷۶ | ۲,۷۱۲ |
| ۶ | انگلستان | ۲,۲۶۳ | ۲,۴۱۸ | ۲,۴۵۳ |
| ۷ | برزیل | ۲,۱۴۳ | ۲,۴۹۳ | ۲,۴۵۰ |
| ۸ | ایتالیا | ۲,۰۶۱ | ۲,۱۹۹ | ۲,۰۶۷ |
| ۹ | هند | ۱,۵۹۸ | ۱,۶۷۶ | ۱,۷۷۹ |
| ۱۰ | کانادا | ۱,۵۷۷ | ۱,۷۳۷ | ۱,۸۰۵ |
| جایگاه ایران و کشورهای هم تراز | ||||
| ۲۲ | سوئد | ۴۶۲ | ۵۳۸ | ۵۴۹ |
| ۲۳ | عربستان | ۴۵۱ | ۵۷۸ | ۶۵۲ |
| ۲۴ | تایوان | ۴۳۰ | ۴۶۷ | ۴۸۰ |
| ۲۵ | ایران | ۴۱۹ | ۴۸۲ | ۴۹۶ |
| ۲۶ | نروژ | ۴۱۷ | ۴۸۴ | ۵۰۲ |
| ۲۷ | اتریش | ۳۸۰ | ۴۱۹ | ۴۱۰ |
| ۲۸ | آرژانتین | ۳۷۰ | ۴۴۸ | ۴۷۳ |
| منبع: صندوق بین المللی پول واحد: میلیارد دلار | ||||
رشد اقتصادی
دقیقا در سال ۲۰۱۰ یعنی سالی که بنابر شاخص مورد استناد وزیر اقتصاد ایران در رتبه هفدهم اقتصاد جهانی قرار دارد، نرخ رشد اقتصادی ایران در رتبه ۵۹ قرار گرفته است و باز در همان منبع پیش بینی شده رشد اقتصادی ایران در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به ترتیب در رتبه ۱۳۳ و ۱۶۶ بین ۱۸۴ کشور جهان قرار خواهد گرفت.
| مقایسه نرخ رشد اقتصادی کشورهای جهان | ||||
| رتبه | نام کشور | ۲۰۱۰ | برآورد ۲۰۱۱ | پیش بینی ۲۰۱۲ |
| ۱ | قطر | ۱۶٫۶۴ | ۱۸٫۸۲ | ۶٫۰۲ |
| ۲ | پاراگوئه | ۱۵٫۰۵ | ۳٫۸۰ | -۱٫۵۰ |
| ۳ | سنگاپور | ۱۴٫۷۶ | ۴٫۸۹ | ۲٫۷۰ |
| ۴ | چاد | ۱۳٫۰۳ | ۱٫۶۲ | ۶٫۸۹ |
| ۵ | تایوان | ۱۰٫۷۲ | ۴٫۰۴ | ۳٫۵۸ |
| ۶ | هند | ۱۰٫۶۲ | ۷٫۲۴ | ۶٫۸۶ |
| ۷ | بوتان | ۱۰٫۶۱ | ۵٫۸۵ | ۷٫۰۱ |
| ۸ | چین | ۱۰٫۴۵ | ۹٫۲۴ | ۸٫۲۳ |
| ۹ | تیمور | ۹٫۴۷ | ۱۰٫۶۰ | ۱۰٫۰۰ |
| ۱۰ | ترکمنستان | ۹٫۲۲ | ۱۴٫۷۰ | ۶٫۹۷ |
| جایگاه ایران و کشورهای هم تراز | ||||
| ۵۶ | اندونزی | ۶٫۲۰ | ۶٫۴۶ | ۶٫۱۰ |
| ۵۷ | چاد | ۶٫۱۴ | ۵٫۹۲ | ۴٫۳۰ |
| ۵۸ | کامبوج | ۵٫۹۶ | ۶٫۰۹ | ۶٫۲۵ |
| ۵۹ | ایران | ۵٫۹۰ | ۱٫۹۸ | ۰٫۳۶ |
| ۶۰ | اوگاندا | ۵٫۸۶ | ۶٫۶۹ | ۴٫۱۶ |
| ۶۱ | سوئد | ۵٫۸۵ | ۳٫۹۹ | ۰٫۸۵ |
| ۶۲ | مالی | ۵٫۸۲ | ۲٫۶۸ | ۵٫۹۸ |
| منبع: صندوق بین المللی پول واحد: درصد | ||||
درآمد سرانه
مردمی که در فضای هفدهمین اقتصاد جهان زندگی می کنند چه وضعیتی دارند؟، اتفاقا براساس شاخص برابری خرید مورد اشاره وزیر محترم اقتصاد در سال ۲۰۱۰ رتبه درآمد سرانه ایرانی ها در رده ۷۰ قرار دارد، البته شاید عنوان شود این به دلیل رتبه جمعیتی ایران باشد که درآمد سرانه کاهش داده، اما قابل توجه آنکه در سالی که براساس شاخص مورد اشاره شمس الدین حسینی ایران هفدهمین اقتصاد جهان بوده، رتبه جمعیت ایران هم هفدهم بوده است، بنابراین افت درامد سرانه به رتبه ۷۰ نشان می دهد که جایگاه اقتصادی هفدهم برای اقتصاد ایران چندان قابل اتکا نیست و نمی توان برای افتخار به آن به اندازه وزیر محترم اقتصاد سینه سپر کرد. نکته جالب آنکه همین رتبه ۷۰ هم در سالهای ۲۰۱۱ و و۲۰۱۲ براساس برآورد صندوق بین المللی پول افت کرده به ۷۲ و ۷۳ می رسد.
| مقایسه درآمد سرانه کشورهای جهان (رتبه بندی بین ۱۸۴ کشور) | ||||
| رتبه | نام کشور | ۲۰۱۰ | برآورد ۲۰۱۱ | پیش بینی ۲۰۱۲ |
| ۱ | قطر | ۸۸,۲۲۲ | ۱۰۲,۹۴۳ | ۱۰۶,۲۸۴ |
| ۲ | لوکزامبورگ | ۷۸,۹۰۶ | ۸۰,۱۱۹ | ۷۹,۶۴۹ |
| ۳ | سنگاپور | ۵۶,۷۰۸ | ۵۹,۷۱۱ | ۶۱,۰۴۷ |
| ۴ | نروژ | ۵۲,۱۶۵ | ۵۳,۴۷۱ | ۵۴,۴۷۹ |
| ۵ | برونئی دارالسلام | ۴۸,۶۲۱ | ۴۹,۳۸۴ | ۵۰,۴۴۰ |
| ۶ | آمریکا | ۴۶,۹۰۰ | ۴۸,۳۸۷ | ۴۹,۶۰۱ |
| ۷ | امارات متحده عربی | ۴۶,۲۹۹ | ۴۸,۱۵۸ | ۴۸,۴۳۵ |
| ۸ | هنگ کنگ | ۴۶,۱۲۸ | ۴۹,۱۳۷ | ۵۰,۷۱۶ |
| ۹ | سوئیس | ۴۱,۹۴۲ | ۴۳,۳۷۰ | ۴۴,۰۱۶ |
| ۱۰ | هلند | ۴۰,۹۶۹ | ۴۲,۱۸۳ | ۴۲,۳۲۰ |
| جایگاه ایران و کشورهای هم تراز | ||||
| ۶۷ | دومنیکن | ۱۳,۴۴۴ | ۱۳,۸۱۶ | ۱۴,۲۰۳ |
| ۶۸ | ترکیه | ۱۳,۲۷۵ | ۱۴,۵۱۷ | ۱۴,۸۵۳ |
| ۶۹ | بلغارستان | ۱۲,۹۶۵ | ۱۳,۵۹۷ | ۱۴,۰۲۱ |
| ۷۰ | ایران | ۱۲,۷۲۲ | ۱۳,۰۵۳ | ۱۳,۰۷۲ |
| ۷۱ | پاناما | ۱۲,۷۰۶ | ۱۴,۰۹۷ | ۱۵,۰۸۲ |
| ۷۲ | سنت لوسیا | ۱۲,۳۹۱ | ۱۲,۶۰۷ | ۱۲,۹۲۷ |
| ۷۳ | ونزوئلا | ۱۲,۰۴۸ | ۱۲,۵۶۸ | ۱۳,۰۷۰ |
| منبع: صندوق بین المللی پول واحد: دلار | ||||
نرخ تورم
در سال ۲۰۱۰ نرخ تورم ایران به ۱۲٫۴ درصد رسیده، نرخی که وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی بسیار به آن افتخار کردند، رتبه تورم ایران در بین ۱۸۴ کشور جهان ۱۱ بوده است و برآورد شده با تورم حدود ۲۱ درصد در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ شاهد ارتقا این شاخص بوده و رتبه ایران به ۵ و ۷ می رسیم.
| بالاترین نرخهای تورم دربین ۱۸۴ کشور جهان | ||||
| رتبه | نام کشور | ۲۰۱۰ | برآورد ۲۰۱۱ | پیش بینی ۲۰۱۲ |
| ۱ | ونزوئلا | ۲۸٫۲ | ۲۶٫۱ | ۳۱٫۶ |
| ۲ | کنگو | ۲۳٫۵ | ۱۵٫۵ | ۱۲٫۷ |
| ۳ | سیرالئون | ۱۷٫۸ | ۱۸٫۵ | ۱۱٫۵ |
| ۴ | گینه | ۱۵٫۵ | ۲۱٫۵ | ۱۵٫۰ |
| ۵ | انگولا | ۱۴٫۵ | ۱۳٫۵ | ۱۱٫۱ |
| ۶ | نیجریه | ۱۳٫۷ | ۱۰٫۸ | ۱۱٫۲ |
| ۷ | سودان | ۱۳٫۰ | ۱۸٫۱ | ۲۳٫۲ |
| ۸ | اریتره | ۱۲٫۷ | ۱۳٫۳ | ۱۲٫۳ |
| ۹ | موزامبیک | ۱۲٫۷ | ۱۰٫۴ | ۷٫۲ |
| ۱۰ | جامائیکا | ۱۲٫۶ | ۷٫۵ | ۶٫۹ |
| ۱۱ | ایران | ۱۲٫۴ | ۲۱٫۳ | ۲۱٫۸ |
| منبع: صندوق بین المللی پول واحد: درصد | ||||
قدرت برابری خرید و ارزش ریال
براساس تعاریف اقتصادی قدرت برابری خرید براساس توان خرید پول ملی کشورها در تامین یک سبد کالای مشخص مورد محاسبه قرار می گیرد، بله براساس این شاخص قیمت هر دلار در سال ۲۰۱۰ معادل ۴۵۶ تومان بوده است نه ۱۰۰۰ تومانی که در آن سال باید برای خریدش پول می پرداختیم و بر همین اساس هم تولید ناخالص به رقمی بیش از ۱۰۰۰ میلیارد دلار می رسد.
اما نکته جالب رتبه همین ارزش برابری است، رتبه ارزی برابری ریال در مقابل دلار در بین ۱۸۴ کشور معادل ۱۸۲ است؛ اگر یادمان نرفته باشد در شرح وظایف رئیس کل بانک مرکزی به حفظ ارزش پول ملی اشاره شده است و وزیر اقتصاد هم باید به تبع جایگاهی که در سیاستهای پولی و مالی کشور دارد پاسخگوی این جایگاه باشد.
| مقایسه ارزش پول های ملی در برابر دلار براساس شاخص قدرت برابری خرید (بین ۱۸۴ کشور جهان) | ||||
| رتبه | نام کشور | ۲۰۱۰ | برآورد ۲۰۱۱ | پیش بینی ۲۰۱۲ |
| ۱۷۴ | بلاروس (روبل) | ۱,۲۴۸ | ۱,۹۴۷ | ۳,۳۹۰ |
| ۱۷۵ | کلمبیا (پزو) | ۱,۲۵۷ | ۱,۳۰۸ | ۱,۳۴۳ |
| ۱۷۶ | کامبوج (ریل) | ۱,۵۲۵ | ۱,۵۵۵ | ۱,۵۹۳ |
| ۱۷۷ | سیرالئون (لئون) | ۱,۶۰۵ | ۱,۸۸۱ | ۲,۰۷۳ |
| ۱۷۸ | گینه (فرانک) | ۲,۵۰۲ | ۲,۹۶۳ | ۳,۲۶۶ |
| ۱۷۹ | پاراگوئه (گوارانی) | ۲,۶۰۴ | ۲,۷۱۴ | ۲,۷۸۶ |
| ۱۸۰ | لائوس (کیپ) | ۳,۴۳۷ | ۳,۶۳۹ | ۳,۸۳۵ |
| ۱۸۱ | زامبیا (کواچا) | ۳,۸۶۳ | ۴,۲۶۶ | ۴,۴۱۵ |
| ۱۸۲ | ایران (ریال) | ۴,۵۵۸ | ۵,۵۱۱ | ۶,۳۱۶ |
| ۱۸۳ | اندونزی (روپیه) | ۶,۲۲۲ | ۶,۶۰۴ | ۷,۱۷۳ |
| ۱۸۴ | ویتنام (دونگ) | ۷,۱۴۱ | ۸,۴۵۰ | ۹,۰۹۸ |
| منبع: صندوق بین المللی پول * میزان واحد پول ملی لازم کشورها برای خرید یک دلار | ||||
حال بازهم می توان گفت اقتصاد ایران هفدهمین اقتصاد جهان است؟، البته به لطف درآمدهای سرشار نفتی که محصول نوسانات اقتصاد جهانی است و رشد صادرات محصولات پتروشیمی که بنیانش در دولتهای قبلی گذشته شده ، شاید بتوان برای فخر فروشی در مجلسی خصوصی به این غلوها پرداخت ولی استناد یه یک شاخص در مجلس شورای اسلامی نیاز به پشتوانه بیشتری دارد.
داشتن غرور و فخر به داشته های ملی و میهنی وظیفه هر ایرانی است ولی بازی با اعداد برای توجیه عملکرد معنای دیگری دارد، امید که وزیر محترم اقتصاد در نطق های بعدی خود توجه بیشتری به تفاوت این دو موضوع داشته باشد.
/۲۲۲۳۱
دانلود
خبرآنلاین