از شهادت چهارمین شهید محراب تا درگذشت مبدع فن عکاسی

رحلت حکیم، عارف و فیلسوف شهیر “آخوند ملامحمد کاشانی” (۱۲۹۴ ش)

آخوند ملأ محمد کاشانی (کاشی)، عارف، فیلسوف، حکیم، فقیه و عالم شیعی در سال ۱۲۱۳ ش در کاشان به دنیا آمد و مقدمات علوم را در زادگاهش پشت سر گذاشت. وی پس از آن راهی اصفهان گردید و نزد میرزا حسن نوری و محمدرضا صهبای قمشه‌ای تلمذ کرد و از آن پس در مدرسه جده کوچک و مدرسه صدر اصفهان به تدریس علوم عقلی پرداخت و جاذبه درس ایشان که فلسفه را با عرفان می‌آمیخت، علاقمندان به فلسفه، به ویژه فلسفه ملاصدرا را از شهرهای دور و نزدیک و حتی از کشورهای دیگر به اصفهان می‌کشاند.

حضرات آیات سیدحسین بروجردی، شیخ محمد حکیم خراسانی، حاج آقا رحیم ارباب، سید محمدرضا خراسانی، آقا ضیاءالدین عراقی، طَرَب اصفهانی، آقا نجفی قوچانی، شیخ هاشم قزوینی و میرزا ابوالقاسم محمد نصیر شیرازی از جمله شاگردان ایشان‌اند. وی پس از عمری سرشار از تدریس و نشر فلسفه و عرفان در یازدهم تیرماه ۱۲۹۴ ش در هشتاد و یک سالگی در اصفهان وفات یافت و در قبرستان تخت فولاد اصفهان که مدفن بزرگان بی‌شماری است، به خاک سپرده شد.

انجام عملیات کوچک روح‌اللَّه در نوسود توسط ارتش و سپاه (۱۳۶۰ ش)

شهادت عالم مجاهد و فقیه نستوه آیت اللَّه “محمد صدوقی” چهارمین شهید محراب (۱۳۶۱ ش)
آیت‌اللَّه محمد صدوقی در سال ۱۲۸۷ ش برابر با ۱۳۲۷ قمری در یزد دیده به جهان گشود. خانواده شهید صدوقی از نواده‌های مرحوم شیخ صدوق می‌باشند. وی به مدت ۲۱ سال در قم به فراگیری علوم اسلامی پرداخت و از محضر عالمان نامداری همچون شیخ عبدالکریم حائری یزدی، سیدصدرالدین صدر، سیدمحمدتقی خوانساری، سیدمحمد حجت کوه‌کَمره‌ای و حضرت امام خمینی (ره) بهره برد. با رسیدن سال ۱۳۳۰ ش و فوت عالم بزرگ دینی یزد، با درخواست مردم و توصیه حضرت امام و بزرگان به آیت‌اللَّه صدوقی، ایشان به یزد بازگشت و به انجام وظایف دینی و انقلابی پرداخت.

ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از طرف مردم یزد، برای تدوین قانون اساسی راهی مجلس خبرگان شد و در راه تثبیت اصل ولایت فقیه، تلاش فراوانی از خود نشان داد. سرانجام آیت‌اللَّه محمد صدوقی در روز ۱۱ تیر ۱۳۶۱ مطابق با دهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۰۲ ق، پس از ادای نماز جمعه در حالی که جایگاه را ترک می‌کرد، منافقی با به آغوش کشیدن آن بزرگوار و منفجر کردن نارنجکی که در دست داشت، ایشان را در خون خود غوطه‌ور ساخت

درگذشت حجت‌الاسلام محمدعلی صدوقی، امام جمعه یزد (۱۳۹۰ ش)
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی صدوقی صبح روز (شنبه ۱۱ تیر) به دنبال یک بیماری ناگهانی که کمتر از یک هفته علائم خود را نشان داد، علی رغم تلاش پزشکان معالج، در سن ۶۲ سالگی درگذشت. پیکر امام جمعه یزد، از تهران به زادگاهش منتقل شد. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی صدوقی تنها فرزند ذکور سومین شهید محراب آیت الله صدوقی بود که طی ۲۳ سال اخیر بعد از شهادت پدرش با تقوا و مردم داری امامت جمعه یزد را برعهده داشت. امام جمعه یزد در سالروز درگذشت پدر و مادرش به دیدار معبود شتافت.

تولد میرزاعبدالحسین قدسی، شاعر ادیب و هنرمند خوشنویس برجسته (۱۲۸۷ ق)
میرزاعبدالحسین قدسی، فرزند میرزا محمدعلی خوشنویس اصفهانی در شب چهارم رمضان ۱۲۸۷ ق چشم به جهان گشود. میرزاعبدالحسین قدسی؛ ادیب فاضل و شاعر، جامع فضایل و کمالات صوری و معنوی و از جمله فرهنگیان اصفهانی بود که با تأسیس مدرسه قدسیه (یکی از قدیمی‌ترین مدارس جدید اصفهان)، فرهنگ جدید را در این شهر هنرپرور پی‌ریزی نمود. وی علاوه بر نوشتن خط نسخ و رقاع؛ در علوم ادبی نیز ید طولائی داشته و گاهی نیز شعری می‌گفته است. کتاب «تحفهالفاطمیه» و کتاب «شرعیات» جهت مدارس جدید؛ از جمله آثار چاپی به‌جای مانده از میرزاعبدالحسین می‌باشد. از آثار خوشنویسی وی نیز می‌توان به قرآن وزیری کوچک مذهب عالی روغنی نسخ کتابت خفی عالی. و – رقاع کتابت خفی عالی بلکه ممتاز با رقم: «… اشیر الی به کتابه القرآن الحکیم… الحاج میرزا محمد هاشم امام الجمعه والجماعه. کتبه عبدالحسین الاصفهانی» اشاره کرد. میرزاعبدالحسین قدسی پس از عمری خدمت به فرهنگ و هنر این مرز و بوم؛ سرانجام در شب یک‌شنبه پنجم صفر سال ۱۳۶۶ ق دنیای فانی را وداع گفت و چشم از جهان فروبست. وی در تکیه تویسرکانی گورستان تخت فولاد اصفهان مدفون است. ماده تاریخ وفات میرزاعبدالحسین به این شرح است: لما فقدت ادیبا قل لرحلته / عبدالحسین اتی فی جنهالقدس.

رحلت آیت اللَّه “میرزاهاشم آملی” فقیه نامدار شیعه (۱۴۱۳ ق)
آیت اللَّه میرزا هاشم آملی در سال ۱۳۲۲ قمری در روستای “پردمِهِ لاریجان” آمل دیده به جهان گشود. وی به علت هوش و ذکاوت زیادش در تهران از محضر اساتیدی چون سیدمحمد تنکابنی و میرزا ابوالحسن شعرانی استفاده نمود. پس از مدتی به قم عزیمت نمود و از محضر اساتیدی چون آیت‌اللَّه حائری، حجت کوه کمرهای و شاه آبادی استفاده شایانی برد. پس از اخذ اجازهٔ اجتهاد، به نجف اشرف مشرف شد و از دروس فقه و اصول میرزای نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی و آقاضیاء عراقی کسب فیض نمود. این عالم ربانی و فقیه بزرگوار علاوه بر تحصیل به تدریس نیز پرداخت و بعدها حلقهٔ درس خارجِ خود را تشکیل داد. حضرات آیات میرزا جواد تبریزی، ناصر مکارم شیرازی، عبداللَّه جوادی آملی، احمد آذری قمی، سید جعفر کریمی، هادی معرفت، اسماعیل صالحی مازندرانی، سید علی محقق داماد، محمد محمدی گیلانی و ده‌ها عالم فاضل از جمله شاگردان این بزرگوار می‌باشند. میرزا هاشم آملی همچنین در امور سیاسی و مبارزه علیه رژیم ستم‌شاهی بسیار فعال بود و نقش مثبتی در حمایت از امام راحل (ره) و انقلاب اسلامی داشته است. آثاری چون بدایعُ الافکار، حاشیه بر عُروهُ الوُثقی، کتاب الصلاه و تقریرات دروس آیت‌اللَّه حائری از وی به جای مانده است. سرانجام این عالم ربانی در چهارم رمضان سال ۱۴۱۳ ق برابر با هفتم اسفند ۱۳۷۱ ش در ۹۱ سالگی دار فانی راوداع گفت و در مسجد بالاسرِ حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.

درگذشت عالم زاهد آیت اللَّه “شیخ حسنعلی تهرانی” (۱۳۲۵ ق)
آیت‌اللَّه شیخ حسنعلی تهرانی فرزند حاج محمود تاجر تبریزی در تهران دیده به جان گشود. پس از فراگیری مقدمات، عازم نجف اشرف گردید و از محضر بزرگانی چون میرزای بزرگ شیرازی بهره جست. ایشان صاحب کرامات بوده و به توصیهٔ استادش، پیش از درس، نهج‌البلاغه می‌گفت و روح شاگردان را با کلام امیرالمؤمنین (ع) صفا می‌بخشید. این عالم ربانی از صالحین بوده و از کثرت احتیاط، از حقوق شرعی استفاده نمی‌کرد و به نماز و مراقبت بر اعمال، دقت زیادی داشت. آیت‌اللَّه تهرانی پس از فوت در جوار حضرت امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.

وفات “قاضی سعید بن سناء الملک” ادیب مصری (۶۰۸ ق)
ابوالقاسم هبهاللَّه بن جعفر ملقب به قاضی سعید ابن سناء الملک در سال ۵۴۵ ق در قاهره به دنیا آمد. او قرآن، نحو و برخی علوم دیگر را فرا گرفت و با سرودن قصایدی در مدح صلاح‌الدین ایوبی و نیز قاضی فاضل، نبوغ خود را آشکار نمود. پس از این که وی در فنون بلاغت و نویسندگی تبحّر و تجربه‌ای کسب کرد، قاضی فاضل او را در امور ولایت مصر به کار گماشت ولی آن چه بیشتر باعث شهرت و بلندی آوازهٔ ابن سناءالملک شد، تدوینِ اصول و قواعد مُوَشّحات است. دیوان شعر او در موضوعات گوناگون از جمله توصیف روز عاشورا و شهادت امام حسین (ع) و… سروده شده است.

درگذشت “آنتوان چِخوف” داستان‌سرا و نویسنده شهیر روسی (۱۹۰۴ م)
آنتوان پاولوویچ چخوف نویسنده نامدار روسی در سال ۱۸۶۰ م در روسیه به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در رشته پزشکی به پایان رساند و مدت کوتاهی نیز به طبابت پرداخت. ولی با استعداد و علاقه‌ای که به نوشتن داشت، از حرفه خود دست کشید و کار نویسندگی را دنبال کرد. چخوف در مدت کوتاهی، آثار متعددی به نگارش درآورد و به شهرت دست یافت. او در جوانی به مرض سل دچار شد و تا پایان عمر، از این بیماری در رنج بود. در مورد آثار چخوف باید گفت که نوآوری‌های صوری و موضوعی او در هنر داستان‌پردازی، اصول و سنن ادبی را دگرگون کرد.

با آن‌که قسمت اعظم آثار چخوف به صورت داستان‌های منثور است، با این حالْ وی نمایش‌نامه‌نویس چیره‌دستی بود و مهم‌ترین داستان کوتاه‌نویس همه اعصار به شمار می‌رفت. او بشردوستی و نیک نفسی و خدمت به مردم را نیز وظیفه هر انسان شرافت‌مند می‌دانست و به طرزی گیرا و دل‌انگیز، این علاقه شدیدِ انسان دوستی در آثارش به چشم می‌خورد. فاجعه در شکارگاه، دهقانان، دکتر بی‌مریض، مرد زود رنج، باغ آلبالو و سه خواهر از جمله آثار مشهور اوست. آنتوان چخوف سرانجام در دوم ژوئیه ۱۹۰۴ م در ۴۴ سالگی و در اوج شهرت و محبوبیت بر اثر مرض سل درگذشت.

وحدت ویتنام شمالی وجنوبی پس از بیست سال جدایی (۱۹۷۶ م)
پس از خروج نیروهای استعمارگر فرانسوی از ویتنام و تقسیم ویتنام به دو قسمت شمالی و جنوبی، طی سلسله حوادثی جنگ خونین بین ویتنام جنوبی همراه با حمایت همه جانبه امریکا با ویتنام شمالی تحت حمایت کمونیست‌ها درگرفت که بیش از یک دهه قتل و غارت و کشتار صدها هزار نفر از مردم غیرنظامی ویتنام را به دنبال آورد. هم‌چنین ورود مستقیم نیروهای نظامی امریکا به ویتنام باعث شد تا ماهیت تجاوزکارانه سیاست امریکا آشکار شود و افکار عمومی جهان را علیه دولت امریکا بسیج نماید. امریکا که طی زمان دریافته بود در ویتنام کاری از دستش ساخته نیست، سعی می‌کرد به هر طریق ممکن از منطقه خارج شود. در نهایت، نیروهای اشغال‌گر امریکایی تحت فشار شدید افکار عمومی و بدون اخذ نتیجه‌ای از جنگ ویتنام و با تحمل تلفات فراوان، در سال ۱۹۷۳ م از ویتنام خارج شدند و دولت سایگون، پایتخت ویتنام جنوبی، در ۳۰ آوریل ۱۹۷۵ م، سرنگون شد. بدین ترتیب ملت ویتنام پس از چند صد سال مبارزه با چینی‌ها، فرانسوی‌ها، ژاپنی‌ها و امریکایی‌ها سرانجام از یوغ استعمار آزاد شد و مردم ویتنام در اول قدم، خواستار اتحاد دو قسمت شدند. در ابتدا تصمیم گرفته شد به جای متحد کردن دو ویتنام، دولت انقلابی موقت که از سال ۱۹۶۸ م اعلام موجودیت کرده بود به اداره قسمت جنوبی کشور به طور مستقل ادامه دهد. اما این امر تحقق نیافت و درگیری‌هایی بین طرفداران کمونیست‌ها در شمال با حکومت سرمایه‌داری در جنوب روی داد و حرکت‌های وسیعی نیز برای مصادره سرمایه‌های خارجی انجام گرفت. طی این مدت که به دوره انتقالی معروف گردید، برنامه بازسازی ارتش و نظام اداری نیز در اولویت واقع شد. در نهایت در جریان کنفرانس اتحاد دو ویتنام در نوامبر ۱۹۷۵ م تصمیم گرفته شد تا ویتنام جنوبی و شمالی در هم ادغام شوند. سرانجام در دوم ژوئیه ۱۹۷۶ م ویتنام شمالی و جنوبی پس از بیش از بیست سال جدایی، اتحاد خود را عنوان کرده و استقرار رژیم جمهوری سوسیالیستی ویتنام به پایتختی هانوی اعلام گردید.

درگذشت “لویی ژاک مونْدْ داگر” نقاش فرانسوی و مبدع فن عکاسی (۱۸۵۱ م)
لویی ژاک مونْدْ داگِر، نقاش و مخترع فرانسوی در ۱۸ نوامبر ۱۷۸۹ م در فرانسه به دنیا آمد. وی پس از فراگیری نقاشی و فیزیک، برای سِن‌های تئاتر، پرده‌هایی جالب درست می‌کرد. با توجه به تاثیرات نور، داگر به این فکر افتاد تا تصویری که حاصل می‌شود به صورت عکسی ثابت و دائمی درآوَرَد. از این رو با همکاری یکی از دوستان، درباره عکاسی شروع به کار کرد و روش اولیه آن را که بعداً به داگرئوتیپ معروف شد، ابداع نمود. گرچه در این روش، علی‌رغم سختی، تنها گرفتن یک عکس، آن هم به صورت تار، امکان داشت، اما صِرف این واقعیت که می‌توان به کمک نور آفتاب هم تصویری از اشخاص و اجسام به دست آورد که از نقص و خطای دست بشری مصون باشد، خود، مسئله‌ای فوق‌العاده جالب و ارزنده بود. گرچه معمولاً داگر را مخترع فن عکاسی می‌دانند، ولی حقیقت امر این است که مقدمات پیدایش این اختراع از مدت‌ها قبل آماده شده بود و افراد بسیاری در این راه کوشش کرده بودند. با این حال در سال‌های پس از آن، این فن به سرعت پیشرفت کرد و روش‌های عکاسی آسان و سریع، ایجاد شد. لویی ژاک داگر سرانجام در دوم ژوئیه ۱۸۵۱ م در شصت ودو سالگی درگذشت.

درگذشت “ژان ژاک روسو” فیلسوف و متفکر شهیر فرانسوی (۱۷۷۸ م)
” ژان ژاک روسو”، در ۲۸ ژوئن سال ۱۷۱۲ در شهر “ژنو” سویس، به دنیا آمد و در شب دوم ژوئیهٔ ۱۷۸۷ در قصر “آرمی نوویل” در حوالی پاریس در گذشت. “ژان ژاک”، اندکی پس از به دنیا آمدن، مادر خود را از دست داد و بستگانش از او پرستاری می‌کردند. پدرش ساعت ساز بود و تا ده سالگی از او نگهداری می‌کرد و کتاب‌های زیادی به او می‌داد تا با خواندن آن‌ها، نیروی خرد و اندیشه‌اش پرورش یابد. روسو دلبستگی زیادی به کتاب “زندگی مردان بزرگ”، نوشتهٔ “پلوتارک” داشت. پس از چندی، پدر روسو به دلیل زد و خورد با یک شخص ناشناس، از “ژنو” گریخت و پسرش “ژان ژاک” ده ساله را به برادرش، که یک کشیش پروتستان بود، سپرد.

خانوادهٔ روسو در اصل فرانسوی بودند، ولی در سال ۱۵۴۹ برای گریز از کشته شدن بدست کاتولیک‌ها به ژنو روی آوردند. پس از چند ماه، عموی روسو او را به کشیش پروتستان دیگری به نام “لامبرسیه” (به فرانسوی: Lambercier) در دهکده‌ای در جنوب ژنو به نام “بسی” سپرد و روسو نزدیک به دو سال را نزد او و خواهرش گذراند. در روز دوم ژوئیهٔ ۱۷۷۸ به دلیل سکتهٔ مغزی، در منزل خود در نزدیکی پاریس چشم از جهان فروبست. برخی از هم‌زمانان او همچون “مادام دوستال” بر این باور بودند که او خودکشی کرده است. “رویاهای گردشگر تنها”، اثر خیال‌بافانهٔ ناتمام او و کتاب پرآوازهٔ “اعترافات”، که شرح زندگی شصت و شش سالهٔ اوست، پس از مرگش به چاپ رسیدند.

۱۱ تیر در هشت سال دفاع مقدس
انجام عملیات کوچک روح‌اللَّه در نوسود توسط ارتش و سپاه در سال ۶۰
بیانیه شورای عالی پشتیبانی جنگ مبنی بر ادامه جنگ تا پیروزی در سال ۶۷
حمله هواپیماهای عراقی به پایانه نفتی خارک و فرود در فرودگاه ظهران