افزایش قیمت نفت

در حالی که توفان اخیر آیزاک موجب توقف تولید نفت در خلیج مکزیک شده است و با وجود گزارش‌ها درباره احتمال آزادسازی ذخایر انرژی آمریکا و برخی دیگر از کشورهای غربی و افزایش تولید نفت عربستان به بالاترین میزان در سه دهه اخیر، همچنان قیمت نفت برنت دریای شمال به عنوان شاخص اصلی قیمت جهانی نفت با افزایش مجدد در رقم ۱۱۶ دلار قرار دارد که بالاترین رقم طی سه ماه اخیر محسوب می‌شود.

در شرایطی که تحریم‌های یک‌جانبه علیه صادرات نفت کشورمان ادامه دارد، قیمت نفت ایران نیز رو به افزایش است؛ به طوری که هم‌اکنون نفت سبک ایران به ۱۱۰ دلار در هر بشکه رسیده است.

هرچند طبق برنامه‌ریزی تحریم‌کنندگان قرار بود نفت تولیدی برخی کشورهای عربی جایگزین نفت ایران در بازار شود، اما بحران‌های مالی و محدودیت‌های فنی تولید نفت در این کشورها و پالایشگران خریدار نفت ایران باعث شد که مشتریان نفت ایران همچنان باقی بمانند و لذا طرح کوتاه‌مدت جایگزینی هم نتوانست راه‌حل مناسبی برای جلوگیری از بروز بحران قیمتی نفت شود و چنین شد که ادامه افزایش قیمت نفت به بالا رفتن نرخ فرآورده‌های نفتی بویژه بنزین دراروپا و آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین استفاده‌کننده نفت و بنزین منجر شد و دردسرهای جدیدی را در آمریکا ایجاد کرد.

با توجه به نشانه‌های موجود و شرایط تولید و قیمت جهانی قیمت نفت، به نظر می‌رسد طرح تحریم نفتی ایران با شکست مواجه شده است به طوری که برخی رسانه‌های خارجی مانند رویترز که یکی از منابع اصلی تعیین قیمت در بازار جهانی نفت به شمار می‌رود، از تشدید بحران قیمت نفت با توجه به نزدیکی فصل سرما و افزایش تقاضای جهانی نفت و تشدید فعالیت پالایشگاه‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند؛ زیرا افزایش قیمت نفت، اقتصاد بحران‌زده غرب را با چالش‌ها و بحران‌های تازه‌ای مانند افزایش اعتراضات اجتماعی کشورها مواجه می‌سازد.

از طرفی ایران نیز با وجود تحریم‌ها تاکنون توانسته بازارهای فروش نفت خود را حفظ کند و این نشان می‌دهد سیاست‌های تحریم‌کنندگان نتوانسته موفقیت لازم را به دلیل نبود توازن میان منطق اقتصادی و منطق سیاسی ایجاد کند.

زیبا اسماعیلی – گروه اقتصاد