ایران اولین تولید کننده زعفران؛ اسپانیا بزرگترین صادر کننده!

ایران با تولید سالانه بیش از ۲۵۰ تن زعفران به ارزش بالغ بر ۶۲۵ میلیارد تومان مقام اول تولید و تجارت این محصول در جهان را به خود اختصاص داده و زعفران ایرانی به ۴۶ کشور دنیا صادر می‌شود.

به گزارش ایسنا بیش از ۹۵ درصد از زعفران جهان در ایران تولید می‌شود اما ارزش افزوده این محصول نصیب کشورهایی نظیر اسپانیا (بزرگترین واردکننده زعفران ایران) می‌شود در صورتی که بیشترین زحمت برای طلای سرخ در ایران کشیده می‌شود چرا که برای به دست آوردن یک کیلوگرم زعفران خشک باید کشاورزان ساعت‌های متمادی ۱۷۰ هزار دانه گل را از کلاله جدا کنند و با حساسیت بالایی خشک کنند.

به گفته منوچهری ـ دبیر شورای ملی زعفران ـ این درحالی است که اسپانیا به عنوان عمده‌ترین واردکننده زعفران ایرانی بزرگترین صادرکننده این محصول در جهان به شمار می‌رود.

وی افزود: در صورتی که ایران زعفران را کیلویی ۲۰۰۰ دلار می‌فروشد اسپانیا این محصول را پس از بسته‌بندی با برند خود کیلویی ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ دلار در بازارهای جهانی می‌فروشد.

طی سه ماهه امسال نیز صادرات زعفران ایران با رشد ۳۲۳ درصدی به حدود ۷۰ میلیون دلار رسید که در این میان اسپانیا با بیش از ۱۰ میلیون دلار صادرات، بزرگترین بازار صادراتی زعفران ایران بوده است و پس از آن چین، امارات، ایتالیا، عربستان و هند از دیگر بازارهای اصلی زعفران ایران بوده‌اند.

۷۵ هزار هکتار مزرعه کشت زعفران در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی وجود دارد که سال گذشته بیش از ۲۴۰ تن محصول از این سطح استحصال شد و با توجه به اینکه در پی استقبال و تقاضای خرید این محصول در بازارهای جهانی هر ساله بر میزان سطح زیر کشت افزوده می‌شود پیش‌بینی می‌شود امسال تولید زعفران به بیش از ۲۵۰ تن برسد.

برای تولید ۲۵۰ تن زعفران ۲۵ میلیون تن گل زعفران در فاصله‌ای کوتاه بایستی از مزارع جمع‌آوری شود و طی شرایط خاصی کلاله‌های قرمز زعفران از آن جداسازی و در نهایت با دقت خشک شوند تا کیفیت و ویژگی‌های زعفران خوب را داشته باشد.

جمع‌آوری به موقع و نقل و انتقال صحیح، بهداشت محیط و و افراد و رعایت اصول در جداسازی و خشکاندن در شرایط مناسب مواردی هستند که در تولید محصولی سالم و با کیفیت اهمیت بسزایی دارند اما به گفته نایب رییس انجمن تولید‌کنندگان و صادر‌کنندگان زعفران خراسان جنوبی به دلیل نبود نیروی کار در روستاها گل زعفران به موقع از زمین برداشت نمی‌شود و پس از برداشت هم برای فرآوری و جداسازی کلاله گل کیلومترها از روستا به حاسیه شهرها می‌آید تا توسط نیروی کار موجود در شهرها فرآوری شود که در ایسن شرایط نامطلوب و جابه‌جایی در مواردی تا یک سوم محصول به ضایعات تبدیل می‌شود.

علی حسینی گفت: با وجود افزایش سطح مزارع زعفران کشور میانگین برداشت این محصول یک کیلوگرم نسبت به دو دهه گذشته کاهش یافته و درحالی که در دو دهه قبل از هر هکتار مزرعه زعفران پنج کیلوگرم محصول برداشت می‌شد اما اکنون میزان برداشت به چهار کیلوگرم افت کرده است که در این میان آموزش و ترویج کشاورزان برای افزایش بهره‌وری بسیار ضروری است.

اما یکی از آفت‌های این محصول ارزشمند و صادراتی کشور این است که پیاز زعفران ایرانی به کشورهای همسایه قاچاق می‌شود و افغانستان یکی از کشورهای خریدار پیاز زعفران ایران است و در تولید این محصول پیشرفت‌هایی داشته است و هرچند که این کشور نمی‌تواند رقیب ایران باشد اما به هر حال رقبای تولید را هر چند کوچک نباید نادیده گرفت و مهم‌تر از همه اینکه پیاز زعفران ایرانی ثروت بخش کشاورزی و کشاورزان است که جلوگیری از خروج این محصول را بر مسئولان امر ضروری می‌سازد.