برخی در اجرای نمایش‌های مذهبی از باورهای عامه‌ مردم سوءاستفاده می‌کنند

به گزارشممتازنیوز، دکتر حسین فرخی؛ استاد دانشگاه و کارگردان تئاتر؛ با اشاره به اجرای نمایش‌های مناسبتی و مذهبی در ایام ماه محرم به خبرنگار صحنه گفت: سال‌‌هاست شاهد اجرای نمایش‌هایی در ماه محرم هستیم که شاید جای اجرای آن‌ها، صحنه تئاتر نباشد. گرچه ممکن است عناصر استفاده شده در این نمایش‌ها- مثل تعزیه‌ یا روضه خوانی- جایگاه خود را در میان عامه‌ی مردم کوچه و بازار داشته باشد اما تکرار آن‌ها بر صحنه تئاتر به نظر کار بیهوده‌ای است.
مدیر مسئول ماهنامه‌ی “سینما تئاتر” خواستار نگاه جدید در تئاتر به مقوله‌‌های مذهبی شد و افزود: باید در اجرای نمایش‌های مذهبی نگاه جدیدی به مفاهیم عاشورایی شکل بگیرد و در قالب تئاتر اجرا شود، و نه در قالب روضه‌خوانی و هیأت‌های سینه‌زنی. سال‌ها پیش که شاهد همان نمایش‌های همیشگی بودم، دقیقا مثل این بود که یکسری اشخاص آمده‌اند آنجا که همان کاری را انجام دهند که در هیأت‌های عزاداری انجام می‌دهند. آیا این تئاتر است؟
فرخی ادامه داد: وقتی یکسری مفاهیم را به شکل تکراری بارها و بارها اجرا می‌کنی دیگر به آن نمی‌شود گفت تئاتر. بله؛ سنت هست. به طور مثال هر سال مراسم عزاداری هست. وقتی این سنت‌ها و آیین‌ها اجرا می‌شود نه تنها ایرادی نیست بلکه همه همدل می‌شوند ولی اگر قرار باشد همین شکل وارد تئاتر شود، آن وقت اتفاق جدید نیافتاده است.
وی با بیان این‌که باید به دنبال تازگی در عرصه‌ی نمایش‌های مذهبی بود اظهار داشت: باید به دنبال حرف‌های تازه در قالب‌های جدید رفت. ببینید بیشتر نمایش‌هایی که راجع به ائمه‌ی اطهار(علیهم السلام) به صحنه می‌رود، آیا دارای حرف تازه‌ای می باشند؟ خیر. متاسفانه این ضعف هم در بخش محتوایی این نمایش‌ها و هم در بخش شکل اجرایی‌شان نیز نمود دارد.
این کارگردان تئاتر سبب این ضعف را عملکرد مدیران و برخی هنرمندان دانست و تصریح کرد: نمی‌توان تعیین کرد در برابر اجرای چنین نمایش‌هایی، فرد مسئول مقصر است یا هنرمند. بخشی از این قضیه مربوط می‌شود به مسئولی که سعی می‌کند در هر مناسبتی و با استفاده‌ی ابزاری از دین و مذهب و باورهای عامه‌ی مردم، آمار و ارقامی به پرونده‌کاری خود اضافه کنند. بخش دوم نیز هنرمندان این گونه نمایش‌ها می باشند که چه خوب است اگر قرار است نمایش مناسبتی مذهبی به صحنه ببرند کمی تعمق کنند. البته وقتی مسئولین کار این اشخاص را می‌پذیرند خب طبیعتاً برخی هم استفاده می‌کنند تا پولی بگیرند و نمایشی به صحنه ببرند. گاهاً هم پیش می‌آید اشخاصی که باور مذهبی هم ندارند برای کسب درآمد دست به ساخت چنین نمایش‌هایی می‌زنند.
وی ضمن مخالفت در تقسیم‌بندی تئاتر مذهبی و غیرمذهبی عنوان کرد: اساسا با تقسیم‌بندی نمایش مذهبی و غیرمذهبی یا خودی و غیر خودی، مخالفم. به نظرم این تقسیم‌بندی غلط است. این مرزبندی و این نوع تقسیم‌بندی همیشه به تئاتر لطمه زده است. یادم هست در یک زمانی مسئولین، هنرمندان را نیز تقسیم‌بندی کردند. اصلا چه ضرورتی دارد که ما به خودمان اجازه دهیم برچسب بزنیم بر پیشانی بعضی‌ها و ایشان را از بقیه تفکیک کنم؟ ما که هستیم که بخواهیم این ارزش‌گذاری را انجام دهیم؟ در چنین موقعیتی اشخاص فرصت طلب که به دنبال منافع خودشان می باشند، سعی می‌کنند از این برچسب‌ها به نفع خودشان استفاده کنند. در طی این سال‌های اخیر می‌بینیم برخی از این جشنواره‌های موضوعی برای برخی آدم‌های خاص به دکانی تبدیل شده است که پشت عناوین مذهبی و ارزشی، خودشان را پنهان ‌کنند. به قول معروف که می‌گوید: “یک سفره‌ای هست و …” برخی‌ها به دنبال منافع خود در این فضا می باشند بدون این‌که کارشان تاثیر مثبتی در جامعه داشته باشد.
حسین فرخی که در حال آماده سازی نمایش “من سیاوش نیستم” برای اجرا در تماشاخانه سنگلج است پیرامون نمایش خود به صحنه، گفت: این نمایش از ۸آذر ماه در تماشاخانه سنگلج به صحنه خواهد رفت و با اینکه فضایی مذهبی دارد و در ماه محرم به صحنه می‌رود اما مثل نمایش‌های سفارشی که دارای روضه خوانی و مداحی می باشند، نیست. کل نمایش “من سیاوش نیستم” فضایی سوررئالیستی دارد./ی۲