بررسی نقش قطر و ترکیه در تحولات سیاسی خاورمیانه

خبرگزاری آریا- تحرکات ترکیه، عربستان و قطر در منطقه و دخالت این سه کشور در مسائل سوریه و عراق موضوعی بود که در میزگرد تحلیلی “گفت و گوی روز” جمعه شب های رادیو گفتگو بررسی شد.
به گزارش خبرگزاری آریا، تحرکات ترکیه، عربستان و قطر در منطقه و دخالت این سه کشور در مسائل سوریه و عراق موضوعی بود که در میزگرد تحلیلی “گفت و گوی روز” جمعه شب های رادیو گفتگو بررسی شد.
دکتر سیدهادی میرافقهی (کارشناس مسائل خاورمیانه) در آغاز این برنامه اظهار داشت: «علارقم تمام کارشکنی ها و نفوذها و بکارگیری سرمایه گذاری های نهفته منظومه سیاسی امریکا در منطقه، رو به پیش است و در این رابطه سال گذشته شاهد موضع گیری های متناقض در سطح بین المللی و منطقه بودیم.»
وی ضمن توضیحاتی در خصوص مسائل مبتلابه کشورهای عربی منطقه و بازتاب موج بیداری در این کشورها، افزود: «آغاز تهاجم علیه کشور سوریه و سناریوی براندازی نظام بشاراسد از اتحادیه های عرب شروع شد که در آنجا شاهد نقش برجسته قطر بودیم که متناسب با پیچیده شدن تحولات سیاسی امنیتی منطقه از ظرفیت قطر خارج شد.»
میرافقهی عناصری چون رژیم صهیونیستی، ترکیه، قطر، کویت، عربستان، امارات و مصر را نگهبانان منظومه سیاسی امریکا در منطقه خواند و تصریح کرد: «در این میان برای قطر نقش برجسته تری در این منظومه نظامی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی تعریف شده است وگرنه این کشور به لحاظ تعریف یک کیان و از منظر استانداردهای بین المللی یک دولت متکامل نیست.»
دکتر علی اکبر آقایی (استاد دانشگاه تهران) در ادامه روی خط ارتباطی رادیو گفتگو حاضر و پاسخ گوی سوالات دکتر مهدی مطهرنیا (کارشناس-مجری) شد.
وی گفت: «با به قدرت رسیدن اسلام گرایان در ترکیه، این انتظار وجود داشت که در زمینه هایی بین حکومت این کشور و غرب شکاف ایجاد شود؛ خاصه بعد از اتفاقاتی که در اسرائیل علیه مردم فلسطین روی داد.»
آقایی با اشاره به هماهنگی میان غرب و دولت ترکیه گفت: «از یک طرف دولت ترکیه می خواهد کشوری متعادل و سبکی لاییک و سکولار داشته باشد و گاهی شاخص های فرهنگی و ارزشی غرب در ترکیه نمود یابد و از دیگر سوی غربی ها نیز همین تمایل را در مورد ترکیه دارند.»
وی ادامه داد :«ترکیه به عنوان کشوری با ماهیت اسلامی نقش خود را در مقابله با غرب به خوبی ایفا نکرده است و سیاستی را اتخاذ کرده که در عین سامان بخشیدن به پیشرفت و صنعت خود، در مقابل غرب نیز تمکین می کند.»
این تحلیلگر سیاسی اذعان داشت: «حل مسئله میان اسرائیل و فلسطین نیازمند فداکاری است و ترکیه در چنینی مواقعی باید یک طرف را انتخاب کند؛ اگر ترکیه می خواهد نقش رهبری در منطقه داشته باشد، بایستی بین منافع غرب و منافع کشورهای اسلامی یکی را برگزیند.»
آقایی نقش رهبری ترکیه در منطقه را نقشی کاذب توصیف کرد و افزود :«کشورهایی که در حال حاضر دچار انقلاب و تحرکات اسلامی هستند، در زاویه ای نگاه خود را با ترکیه هماهنگ می کنند اما بنظر بنده در سال های آینده از درون دچار چالش می شوند؛ چون جبهه اسلام و غرب باهم در تقابل جدی هستند.»
دکتر سیدهادی میرافقهی در بخشی دیگر از این بحث گفت: «ترکیه عضو ناتو و به لحاظ سیاسی و اقتصادی به غرب وابسته است؛ وقتی بحث طرح کوفی عنان مطرح و درگیری هایی در مرز ترکیه و سوریه ایجاد شد، اردوغان با موضعی چالش برانگیز، مرز ترکیه را مرز ناتو دانست.»
وی تاکید کرد: «کشوری که می خواهد نقش لیدر و رهبر را در منطقه ایفا کند، می بایست به اقتدار و خودکفایی اقتصادی دست یابد و امروز می بینیم که ترکیه حدود ۱۰ سال به دنبال عضویت در اتحادیه اروپا است.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار داشت: «عربستان صعودی دارای ظرفیت های داخلی و منطقه ای است که دست به خرج آن ها زده و الآن به ظرفیت های بین المللی چشم دوخته است که بازیگران بزرگ در این بین ایفاگر چه نقشی هستند.»
وی با بیان اینکه عربستان و قطر بر مسلح کردن معارضین سوری با تسهیلات نیمه سنگین و پیشرفته اصرار دارند، گفت: «سوری ها و روس ها مراقبند که طرح کوفی عنان بستری برای نقش های بعدی که منجر به جنگ، بمباران از بیرون و کودتای داخلی است نشود؛ لیکن در حال حاضر طرح عنان متضمن چنین فقراتی نیست.»
“گفت و گوی روز” جمعه ها، با اجرا و سردبیری مهدی مطهرنیا از ساعت ۱۸ روی موج اف.ام ردیف ۱۰۳٫۵ مگاهرتز شنیده می شود.