بنزین بار افزایش قیمت را به تنهایی به دوش می‌کشد؟

دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها پیشنهاد خود برای الحاق به لایحه بودجه ۹۳ را در قالب یک تبصره ارائه کرد.

دولت در این تبصره درآمدهای اجرای قانون را به بیش از ۶۳ هزار میلیارد تومان افزایش داده است که در‌آمدهای مربوط به اصلاح قیمت حامل‌های انرژی از ۳۸ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان به ۵۰ هزار میلیارد تومان در سال آینده افزایش خواهد یافت.

نمایندگان مجلس معتقدند برای دستیابی به این درآمدها قیمت حامل‌های انرژی به طور متوسط بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.

مرکز پژوهش‌های مجلس نیز با انتشار یافتن گزارشی تاکید کرده است: به طور خلاصه تحقق درآمد حدود ۵۲۰ هزار میلیارد ریالی از محل فروش حامل‌های انرژی (غیر از برق) به معنای افزایش حدود ۸۵ درصدی متوسط قیمت سایر حامل‌های انرژی در سال است.

احمد توکلی نیز با ابراز نگرانی از تداوم شیوه دولت دهم توسط دولت یازدهم در هدفمندی یارانه‌ها، گفت: تبصره پیشنهادی دولت افزایش ۲ برابری قیمت سوخت را در پی خواهد داشت که بنده با آن شدیدا مخالفم و معتقدم مردم به یکباره توان افزایش ۲ برابری قیمت‌ها را ندارند.

با این حال علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد تاکید می‌کند: با توجه به شرایط رکودی که کماکان در کشور وجود دارد، دولت شیب قیمت افزایش حامل‌های انرژی را ملایم انتخاب کرده است و معتقدیم نرخ حامل‌های انرژی با شیب ملایم به نرخ هدف حرکت کند و در دوره چند ساله آثار منفی را به حداقل ممکن برسانیم.

حسن روحانی، رئیس دولت یازدهم نیز در جلسه مشترک دولت و مجلس در مورد هدفمندی یارانه‌ها تاکید دارد که باید این کار به گونه‌ای انجام شود که فشار بسیاری به مردم وارد نشود، به اقشار آسیب‌پذیر کمک شود و به حوزه بهداشت و تولید توجه لازم صورت گیرد.

در عین حال روحانی در همان جلسه گفته است: سعی می‌کنیم در ارتباط با بحث تغییر قیمت‌ حامل‌های انرژی در مواردی که در امر تولید دخالت دارند، شیب ملایمی را داشته باشیم تا مانعی بر سر راه تولید ایجاد نشود اما در مواردی که به حوزه تولید ارتباط چندانی ندارد، همانند بنزین، شیب تندتری را در افزایش قیمت‌ها خواهیم داشت.

بر این اساس راهبرد دولت در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۳ با ابهامات قابل توجهی روبرو است چنانکه از یک سو، متوسط قیمت حامل‌های انرژی باید لااقل ۸۵ درصد افزایش بیابد تا اهداف دولت محقق شود و از سوی دیگر مسئولان دولتی می‌گویند شیب اصلاح قیمت‌ها ملایم خواهد بود.

این نکته واضح است که افزایش دو برابری قیمت حامل‌های انرژی یک شیب ملایم در اصلاح قیمت‌ها دانسته نمی‌شود. در عین حال با توجه به نقل از‌های رئیس جمهور این احتمال قوت می‌گیرد که بنزین بار افزایش قیمت دیگر حامل‌های انرژی را نیز به دوش بکشد و افزایش قیمتی بیش از دو برابر داشته باشد. در فاز اول هدفمندی یارانه‌ها متوسط افزایش قیمت حامل‌های انرژی ۶۵ درصد بود که از نظر بسیاری از کارشناسان یک شیب تند برای اصلاح قیمت دانسته شد.

بر این اساس به نظر می‌رسد ابهامات قابل توجهی از جمله احتمال جهش شدید قیمت بنزین در سال آینده در راهبرد دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها وجود داشته باشد که قطعا شفاف‌سازی در این زمینه می‌تواند به کم کردن چالش‌های اجرای آن کمک کند.