بیماری‌ای به نام برادپیت
یک پزشک آمریکایی پیشنهاد داده اسم این بیماری را بگذارند «بیماری برادپیت». خب اگر اینطور باشد خیلی‌ها به این بیماری توجه خواهند کرد و از آن اسم عجیب و غریب هم استفاده نخواهند کرد. خب آخر «پروزو پاگنوزیا» هم شد اسم؟ به هر حال میلیون‌ها نفر از مردم جهان حالا در مورد این بیماری کنجکاو شده‌اند و می‌خواهند درباره آن بدانند و برای همین بهتر است یک اسم خوب برای این بیماری بگذارند، مثلا همین بیماری برادپیت.
آشناها را نمی‌شناسم
اما اصلا ماجرای این بیماری چیست؟ چند روز قبل که برادپیت مصاحبه‌ای با یک شبکه تلویزیونی داشت. در آن مصاحبه فرد مصاحبه‌گر از او پرسید: بعضی‌ها می‌گویند شما بیش از حد مغرور و خودپسند هستید… جناب بازیگر در پاسخ به این سؤال گفت: اصلا اینطور نیست، آنهایی که من را می‌شناسند می‌دانند که من اصلا مغرور نیستم. خیلی از مردم از من شاکی می‌شوند چرا که فکر می‌کنند به آنها بی‌توجهی می‌کنم اما اینجا قسم می‌خورم، قسم می‌خورم که اگر کسی را باید به دلیلی بشناسم و بعد رفتاری نشان می‌دهم که ناشی از آشنایی نیست، دلیل آن غرور یا بی‌ادبی من نیست، مسئله این است که من نمی‌توانم آن فرد و چهره او را به خاطر بیاورم، در واقع در شناختن آدم‌ها و به یاد آوردن چهره آنها مشکل دارم.
باید به پزشک مراجعه کنم
شاید حرفهای برادپیت به نظرتان عجیب باشد اما حرفهای او را کامل بخوانید: «خیلی وقت‌ها کسی نزدم می‌آید و به گرمی با من احوالپرسی می‌کند اما من مجبور می‌شوم از او بپرسم: ببخشید شما را به‌جا نیاوردم، شما را کجا دیده‌ام؟ این حرفهای من آنها را ناراحت می‌کند چرا که فکر می‌کنند تعمدا به آنها کم‌محلی می‌کنم اما وقتی اسم آنها را می‌شنوم یا برایم توضیح می‌دهند، می‌‌فهمم که قبلا این افراد را دیده‌ام و با آنها آشنا هستم و اصلا بعضی از آنها همکار من بوده‌اند و برای آنها احترام قائل هستم، نمی‌دانم مشکل در کجاست، اما من در مورد به یاد آوردن چهره آدم‌ها مشکل دارم، فکر می‌کنم دیگران اینطور نیستند چرا که بسیار دیده‌ام که افراد پس از سال‌ها فردی را می‌بینند و بعد می‌گویند او را هفت سال قبل در استادیوم دیدم یا با او ۱۰ سال پیش در پروژه‌ای همکار بودیم. باید برای این مشکل حتما به پزشک مراجعه کنم.»
آدم‌هایی که در آینه خودشان را نمی‌شناسند
این مصاحبه بازیگر مشهور دارای ۶ فرزند واکنش‌های بسیاری را موجب شد. در ابتدا بعضی افراد حرفهای او را جدی نگرفتند و تصورشان این بود که براد پیت در حال بهانه آوردن برای رفتارش است اما بعد بعضی پزشکان این حالت را مشابه یک بیماری بسیار غیرشایع اما جالب دانستند و حتی برخی ابراز عقیده کردند که براد پیت دقیقا به این بیماری (یا حالت) مبتلاست. دکتر مارلین بومان، فوق‌تخصص داخلی اعصاب در کالج کارنژ یکی از این پزشکان است که می‌گوید به احتمال زیاد براد پیت به سندروم «پروزو پاگنوزیا» مبتلاست. این پزشک می‌گوید که قرار است براد پیت توسط گروهی از برجسته‌ترین پزشکان مغز و اعصاب جهان در کلینیکی در سانتامونیکا معاینه شود و تصویربرداری‌های لازم از او انجام شود تا مشخص شود به این حالت مبتلاست یا نه. دکتر بومان می‌گوید: «این حالت را می‌توان کوری در تشخیص چهره‌ها نامید. در واقع فردی که از این حالت رنج می‌برد حتی ممکن است چهره خودش را در آینه ببیند و خودش را نشناسد.»
دختری که همکلاسی‌هایش را نمی‌شناخت
اولین‌بار در مقطع جنگ جهانی دوم بود که پزشکان با حالت فراموشی یا کوری چهره‌ای روبه‌رو شدند. در آن زمان چند مجروح جنگی گزارش شدند که به رغم آنکه مشکل مغزی نداشتند و عملکرد ذهنی آنها مناسب بود اما در به یاد آوردن چهره‌ها مشکل داشتند و مثلا پزشک معالج خود را به یاد نمی‌آوردند. اما در سال ۱۹۷۰ بود که پزشکان کانادایی گزارش کردند که این حالت صرف افراد صدمه‌دیده با ضربات مغزی یا مجروحان جنگی نیست و ممکن است فردی با این حالت به دنیا بیاید. در سال ۱۹۷۱ یک مورد بسیار جالب بیماری گزارش شد که مادر یک دختر ۷ساله گزارش کرده بود که دخترش وقتی همکلاسی‌هایش لباس فرم می‌پوشند آنها را به یاد نمی‌آورد و نمی‌تواند آنها را از هم تشخیص دهد. پزشکان در نهایت این حالت را سندروم «پروزو پاگنوزیا» نامیدند. دکتر بومان می‌گوید: «من چند بیمار داشته‌ام که دچار این حالت بوده‌اند، برخی از آنها به شدت انسان‌های اجتماعی هستند و وقتی فردی با آنها سلام و احوالپرسی می‌کند با او مشغول صحبت می‌شوند به این امید که متوجه شوند که این فرد چه نسبتی با آنها دارد و از کجا با او آشنا هستند.»
یک درصد مردم جامعه مبتلا هستند
دکتر براد داچین، متخصص مغز و اعصاب که در مورد این حالت تحقیق کرده است، می‌گوید: «این حالت ممکن است حتی یک درصد افراد جامعه را درگیر کند، البته حالت‌های این بیماری متفاوت است و فرم‌های شدید تا خفیف دارد. در کل مطالعات پزشکان نشان داده است که برای یادآوری و شناختن یک چهره و به یاد آوردن نسبت و تاریخچه ارتباط با او باید بخش‌های متعددی از مغز درگیر یک فعالیت شوند و به محرک پاسخ دهند. در این افراد ممکن است که یک یا چند منطقه مغز در این حالت فعالیت خوب عمل نکنند و در نتیجه عملکرد مغز طبیعی نباشد، جالب است که در برخی موارد این حالت در کودکی و نوجوانی وجود دارد اما با بالا رفتن سن بهبود یافته است. در بسیاری از موارد هم شخص با اینکه تا آخر عمر به این مشکل مبتلاست متوجه خود نمی‌شود و احساس می‌کند که عملکرد مغزی‌اش کاملا طبیعی است.»
درمان براد پیت
دکتر برمان می‌گوید: «ما نقطه مقابل حالت کوری در تشخیص چهره را هم داریم؛ حالتی موسوم به حافظه عجیب که در آن فرد ممکن است یک بار از کنار آدم دیگری در یک جای شلوغ رد شود و سپس ۱۰ سال بعد آن آدم را در جای دیگری ببیند و به یاد بیاورد. اینگونه آدم‌ها حافظه چهره‌ای فوق‌العاده قوی دارند.»
اما سرنوشت براد پیت چه می‌شود؟ دکتر داچین می‌گوید: «قطعا اگر برادپیت به این حالت دچار باشد می‌توان برای او داروها و شیوه‌های رفتاری را در نظر گرفت تا وضعیت او بهتر شود و در نتیجه استرس او هم در این مورد کمتر می‌شود. قطعا مورد براد پیت خیلی شدید نیست و حالا هم او راحت‌تر می‌تواند ارتباطات اجتماعی داشته باشد.»