توافقنامه ژنو یک هفته دیگر اجرا می‌شود

ایران > سیاست‌خارجی– سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان روز قبل اعلام کرد که موارد اختلافی بین ایران و گروه ۱+۵حل شده است.

او آخر هفته قبل برای حل این موارد اختلافی ۴دور با هلگا اشمید معاون کاترین اشتون دیدار کرده و نهایتا گفته بود راهکارهایی برای حل اختلافات ارائه شد که پایتخت‌ها برای تصویب این راهکارها باید تصمیم بگیرند. خبری که او عصر دیروز داد به مفهوم این بود که در دوطرف اراده‌ای بر حل و فصل پرونده‌ای هسته‌ای ایران وجود داشته و راهکارهای ارائه‌شده مورد توافق تهران و پایتخت ۶کشور طرف مذاکره ایران قرار گرفته است.

درباره اینکه راهکارهای ارائه‌شده در دیدار عراقچی و اشمید چه بودند و طرفین چه راهکارهایی برای حل اختلاف طرح کرده‌اند صحبتی نشده، اما موارد اختلافی بین طرفین به ۳مورد ختم می‌شد که علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در یک برنامه تلویزیونی از یکی از آنها پرده برداشته بود. صالحی گفته بود یکی‌دو مورد بود که کارشناسان برای حل آنها به ژنو رفته بودند، یکی از این موارد اختلافی که طرف مقابل مطرح می‌کرد سانتریفیوژهای پیشرفته بود که حق جمهوری اسلامی ایران است.
بعد از توافقی که سوم آذرماه در ژنو بین وزیران خارجه ایران و گروه ۱+۵ صورت گرفت، کارشناسان ایران و ۱+۵در یک‌ماه مذاکرات فشرده توانستند سازوکار اجرایی توافقنامه ژنو یا همان برنامه اقدام مشترک را تعیین کنند اما ۳مورد باقی مانده بود که عراقچی گفته بود این ۳مورد باید در سطح سیاسی حل شود. برای حل این ۳مورد سیدعباس عراقچی و هلگا اشمید معاونان ظریف و اشتون آخر هفته قبل ۴دور با یکدیگر مذاکره داشتند.

با حل این اختلافات، آنچنان که طرفین اعلام کرده‌اند، ۲۰ژانویه (۳۰دی ماه) نقطه آغاز اجرای توافقنامه ژنو است. حمید بعیدی‌نژاد که مسئولیت مذاکرات کارشناسی ایران و ۱+۵را برعهده داشت پیش‌تر دربارهٔ نحوه اجرای توافقنامه ژنو گفته بود: چارچوب اجرای توافق به این شکل است که بعضی تعهدات در روز نخست اجرا می‌شوند و بعضی دیگر از روز نخست آغاز و طی دوره ۶ماهه انجام می‌شوند. به طور مثال در زمینه تولید اورانیوم ۲۰درصدی انتظار طرف ۱+۵ این است که از روز نخست تولید آن متوقف شود و این مسئله مقدماتی دارد که باید از قبل ازجمله از طریق هماهنگی با آژانس انجام گیرد. از طرفی خواسته ما این است که آنها (۱+۵) به‌عنوان مثال در روز نخست کانال مالی مورد اشاره در توافق برای خرید محصولات کشاورزی و دارویی و غیره را آماده کرده باشند.

براساس توافقنامه ژنو که در سوم آذرماه بین طرفین امضا شد ایران اعلام می‌کند که برای یک دوره ۶ماهه، اورانیوم را با سطح بالاتر از ۵درصد غنی‌سازی‌ نکند و فعالیت‌های خود در تاسیسات سوخت هسته‌ای نطنز، فوردو یا رآکتور اراک را که توسط آژانس با نام IR-40شناسایی می‌شود، بیش از این گسترش ندهد. همچنین تعهداتی برای نظارت‌های بیشتر بر فعالیت‌های هسته‌ای می‌دهد. در مقابل طرف غربی نیز بر بازگشت مبالغ مشخص از عواید فروش نفت ایران در خارج از کشور به ایران و لغو بخش‌هایی از تحریم‌های پتروشیمی، طلا، صنعت خودرو و هواپیماسازی متعهد می‌شود. ضمن اینکه در ۶‌ماه نخست اجرای این قرارداد طرف غربی متعهد می‌شود تحریم‌های تازهی علیه ایران وضع نکند.