جلسه کمیسیون مشترک برجام میان کشورهای امضا کننده برجام و ایران بهصورت مجازی با درخواست دوباره تروئیکای اروپایی برای اجرای کامل برجام از سوی ایران برگزار شد. جلسات کمیسیون برجام برای نظارت بر درست اجراشدن مفاد «برنامه جامع اقدام مشترک» است.
بدلیل شیوع ویروس کرونا این جلسه با شرکت نمایندگان ایران، چین و روسیه و سه کشور بریتانیا و فرانسه و آلمان و با مدیریت هلگا اشمیت، دبیرکل سازمان امنیت و همکاری اروپا و نماینده دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا بهصورت مجازی انجام شد.
ماریا آدبار، سخنگوی وزارت خارجه آلمان گفته است که کشورهای اروپایی در جلسه روز چهارشنبه از ایران خواستهاند تا توافق هستهای را بهطور کامل اجرا کند و به تعهدات خود بازگردد.
هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام پس از پایان این جلسه در بیانیهای اعلام کرد که شرکتکنندگان در جلسه دو ساعته خود، در مورد کارهای در حال انجام برای حفظ برجام و چگونگی اجرای کامل و موثر توافقنامه از سوی تمام طرحها با توجه به چالشهای موجود بحث کردند.
شرکتکنندگان همچنین توافق کردند که در تاریخ ۲۱ دسامبر (یک دی)، یک جلسه غیر رسمی در سطح وزیران بهصورت مجازی برگزار شود.
ابراز امیدواری اروپا در بازگشت آمریکا به برجام
طبق گزارش آسوشیتدپرس سه قدرت اروپایی یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا ابراز امیدواری کردهاند که با تغییر دولت در واشنگتن، ایالات متحده آمریکا بتواند به این توافق برگردد.
تنش ها برسر این توافق تاریخی که در سال ۲۰۲۴ بدست آمد، با خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است.
ترور شهید محسن فخری زاده دانشمند هسته ای باعث شد تا مجلس شورای اسلامی طرحی را تصویب کند که دولت را موظف به افزایش تولید و ذخیره حداقل ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در سال میکند. همچنین طبق این مصوبه درصورت برآورده نشدن خواستهای ایران دولت موظف است در مدت دو ماه از تصویب این قانون، دسترسیهای نظارتی آژانس بینالمللی انرژی هستهای فراتر از پروتکل الحاقی طبق برجام را متوقف کند.
نمایندگان سه کشور اروپایی حاضردر برجام از ایران خواستند تا این طرح پارلمان را اجرایی نکنند چرا که «اجرای این طرح به معنای مرگ برجام خواهد بود.» عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه در این جلسه گفت که کشورهای اروپایی که خود را پایبند به دموکراسی و قواعد آن میخوانند، نمی توانند از دولت ایران بخواهند که طرح های مصوب مجلس در ارتباط با برجام را به اجرا نگذارد.
نماینده روسیه هم در این باره به ایران تذکر داد و خواستار مسئولیت پذیری بیشتر دولت حسن روحانی در قبال برجام شد. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه پس از جلسه در صفحه توییتر خود نوشت: «شرکت کنندگان در جلسه بر تعهد تمام و کمال خود در ارتباط با برجام تاکید کردند و پذیرفتند تا گفتگوهای دیپلماتیک را برای اجرای کامل مفاد برجام بکار گیرند.»
هر چهار کشور امضا کننده برجام از عباس عراقچی خواستهاند تا تلاش کند ایران از مسیر توافق هستهای خارج نشود. یکی از دیپلمات های حاضر در جلسه که خواست نامی از او برده نشود، به خبرگزاری فرانسه گفت: « به آنها گفتیم که توافق هستهای را رعایت کنند و جایی برای دیپلماسی بگذارند و مهمتر از همه قانون مجلس را اجرا نکنند.»
به گفته این دیپلمات مشکل اساسی این نشست عدم تقارن زمانی آن با جابجایی قدرت در آمریکاست و «به همین دلیل گفتگوها پیچیده تر از همیشه بوده است.» این دیپلمات می گوید «کار گفتگو در صورت حضور جو بایدن در کاخ سفید هموارتر بود.»
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه، خطاب به کشورهای اروپایی در این جلسه گفت که به جای محکوم کردن ترور شهید محسن فخری زاده، دانشمند هستهای، سه دولت اروپایی مجازات قانونی یک شخص مجرم را محکوم کردند.
اتحادیه اروپا در واکنش به اعدام روح الله زم نشست تجاری ایران و اروپا را که قرار بود از روز دوشنبه آغاز شود، تحریم کرد.
همزمان با این جلسه، جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا، از همه نمایندگان حاضر در جلسه خواست تا «تلاش کنند برجام زنده بماند.» آقای بورل گفت: «برنامه جامع اقدام مشترک تنها وسیلهای است که مانع اتمی شدن ایران می شود.»