جینز دیفنس: «صیاد ۲» شبیه پاتریوت است/ برنامه دفاع هوایی ایران سر درگم کننده است

به گزارش گروه وبگردی ممتاز نیوز، تنها چند روز پس از رونمایی موشک صیاد-۲ و نمایش خط تولید آن، هفته نامه دفاعی جینز انگلیس در مطلبی با عنوان «ایران موشک سطح به هوای میان‎برد دیگری را خارج داد» به ارائه تحلیلی از این دستاورد دفاعی کشورمان پرداخت.

در ابتدای مطلب و در ذیل تصویری از موشک و پرتابگر آن به شاخص‎ترین خصوصیات ظاهری موشک به این صورت اشاره شد که «صیاد-۲ ایران بر مبنای موشک سطح به هوای دریایی RIM-66 استاندارد (SM-1) شکل گرفته و از محفظه‎هایی مشابه پاتریوت شلیک شد».
 
در ادامه این گزارش که به قلم دبیر بخش خاورمیانه و آفریقای هفته نامه جینز دیفنس نوشته شده با اشاره به اینکه «با اعلام آغاز تولید یک موشک سطح به هوای میان‎برد دیگر به نام صیاد-۲، ایران به افزایش سردرگمی پیرامون برنامه‎های دفاع هوایی خویش ادامه داده است»، تلاش شده استقلال دفاعی ایران زیر سوال برود و آمده است: « به موشک صیاد-۲ برای اولین بار در آوریل ۲۰۱۱ (فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۰) اشاره شده، زمانی که رسانه‎های ایرانی گزارش کردند این موشک، آزمایش شده و نمونه ارتقاء یافته صیاد است که خود نمونه ‎ایرانی – موشک چینی HQ-2 است و این سامانه چینی هم نمونه‎ای از سامانه روسی S-75 است».

جینز دیفنس با درج نقل قولی از فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الأنبیاء ارتش با اشاره به اینکه امیر اسماعیلی اعلام کرده که موشک صیاد-۲ با سامانه اس-۲۰۰ به کار گرفته شده است، نوشته است: «در حالی که اینگونه تصور می‎شد صیاد-۲ یک موشک سطح به هوای دوربرد تازه باشد، سرتیپ اسماعیلی تصریح کرد این موشک به سامانه قبلی افزوده می‎شود و نه جایگزین موشک فعلی سامانه اس-۲۰۰٫ او در اکتبر ۲۰۲۴ (مهر-آبان ) به رسانه‎ها گفته است که ما توانستیم با تغییر ساختار و پروتکل‎های سامانه اس-۲۰۰ و استفاده از موشک های صیاد-۲ توانمندی‎های اس-۲۰۰ را برای پوشش ارتفاعات متوسط افزایش دهیم».

دبیر بخش خاورمیانه و آفریقای هفته نامه جینز در بررسی خود از پیشینه این موشک می‎نویسد: «هنگامی‎که صیاد-۲ در مراسمی ‎در ۹ نوامبر (۱۸ آبان) برای اولین بار رونمایی شد مشخص گردید که این موشک از بدنه موشک سطح به هوای دریایی استاندارد استفاده می‎کند که ایران در دهه ۱۹۷۰ از آمریکا خریداری کرده است.»

به نوشته وی، مسئولان ایرانی قبلاً گفته بودند که در حال تولید نسخه بومی از موشک SM-1 با نام محراب می باشند و نیروی دریایی ایران در ۱ ژانویه ۲۰۱۲ (۱۱ دی ۱۳۹۰) اعلام نمود که موشک محراب برای اولین بار شلیک آزمایشی خود را از شناور سریع (ناوچه) گرز به انجام رسانده است.»

مشهورترین نشریه دفاعی جهان، در زمینه بررسی پرتابگر موشک ایرانی با مقایسه آن با یک نمونه ساخت آمریکا معتقد است: «بر خلاف نمونه دریایی، صیاد-۲ از محفظه‎هایی پرتاب شد که مشابه نوع مورد استفاده توسط سامانه دفاع هوایی پاتریوت یا همان MIM-104 است و در جریان رونمایی یک پرتابگر چهار فروندی مستقر روی کامیون نمایش داده شد».

نویسنده مطلب با توجه به اهمیت سامانه‎های هدفگیری و کنترل موشک بیان کرده است که «اطلاعات اندکی از سامانه هدایت صیاد-۲ و برد آن انتشار یافته و وزیر دفاع ایران آن را یک سامانه پدافندی ارتفاع بالا و برد متوسط توصیف و اعلام کرد این موشک با سامانه تلاش به کار گرفته می‎شود. ژنرال دهقان گفت: سامانه پدافندی تلاش برای تشخیص و رهگیری هدف‎ها برای موشک صیاد-۲ طراحی و ساخته شده است. آزمایش‎های این سامانه موفق بوده و به امید خدا خط تولید آن در آینده نزدیک راه‎اندازی می‎شود”.

جینز دیفنس همچون سایر نشریات غربی در ادامه گزارش خود تلاش کرده این دستاورد موشکی کشورمان را ضعیف و مبهم جلوه دهد و بر این اساس، آورده است: « تلویزیون ایران همچنین تصاویری از شلیک صیاد-۲ از یک پرتابگر نشان داد که ظاهراً موفق به رهگیری یک هدف شد. تصاویر به روشنی رادارهای مرتبط را نمایش نداد اما به نظر می‎رسد یک ارتفاع‎یاب به طور گذرا دیده می‎شود که القاء کننده استفاده موشک به همراه یک سامانه قدیمی روسی یا چینی به جای یک رادار پیشرفته سه بعدی است».

با ذکر مقدمات فوق، در ادامه مطلب این هفته نامه به سامانه‎های دیگر دفاع هوایی برد متوسط ایران اشاره شده است. نویسنده در این بخش عنوان کرده است که «نمونه اولیه SM-1 برد ۴۰ کیلومتر داشت اما صیاد-۲ توان بالقوه دستیابی به برد بیشتر را دارد در صورتی که یک سامانه هدایت برای میانه مسیر داشته باشد که آن را کارامدتر از نمونه پیشین به سمت هدف هدایت کند.»

تحلیلگر این نشریه در عین حال نتوانسته اند این موفقیت نیروهای مسلح ایران را نادیده بگیرند و در ادامه نوشته خود آورده است: « این اقدام می‎تواند “تلاش” یا همان سامانه “صیاد-“۲ ” را به یک رقیب برای سامانه رعد تبدیل کند که در رژه نظامی ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۲ (۳۱ شهریور ) به نمایش درآمد و مشابه سامانه پدافند هوایی میان‎برد روسی بوک به نظر می‎رسد که اطلاعی از بدست آوردن آن توسط ایران در دست نیست. در آن زمان اعلام شد رعد ۵۰ کیلومتر برد دارد.»

در انتهای گزارش مشهورترین نشریه دفاعی جهان نیز به نکاتی بر مبنای تصاویر انتشار یافته اشاره شده است. از جمله در ذیل تصویری که در آن پرتابگر ۴ فروندی در حال شلیک موشک است، بکارگیری این پرتابگر را در آزمایش عملیاتی مورد توجه قرار داده است.

 
این نشریه در بیان تفاوت پرتابگرهای نمایش داده شده برای موشک تازه پدافند هوایی ایران نوشته است: «این تصویر پرتابگر صیاد-۲ را با دو محفظه موشک نشان می‎دهد که در تصاویر نمایش داده شده در تلویزیون ایران، در حال شلیک موشک به نظر می‎رسد. این پرتابگر ظاهراً پیش نمونه بوده زیرا به طور محسوسی متفاوت از پرتابگر نمایش داده شده در رونمایی روز ۹ نوامبر به نظر می‎آید خصوصاً از این جهت که محفظه‎های پرتاب کوتاه‎تر می باشند».
 
به گزارش مشرق، هرچند دبیر بخش خاورمیانه و آفریقای نشریه جینز قبلاً در مطالبی صراحتاً به دنبال زیر سؤال بردن دستاوردهای دفاعی ایران بوده  و به عنوان مثال پس از رونمایی نمونه دریایی ایران-۱۴۰ با استناد به دوربین زیر هواپیما و عدم خریداری مستقیم آن توسط ایران از سازنده، کل پروژه و رونمایی را دروغ دانسته بود (این ادعا مفصلا توسط مشرق بررسی و رد شد) اما در این گزارش خود نتوانسته اهمیت ساخت چنین سامانه ای را مخفی نگاه دارد.

تصویر درج شده در گزارش جینز دیفنس دربارهٔ رادار سامانه تازه ایران

البته در مطلب فوق با توجه به غیر قابل انکار بودن ساختن موشک، وجود خط تولید، پرتابگرها و شلیک با ظرافت خاصی پس از اشاره به شباهت‎های صیاد-۲ به استاندارد، با پرداختن به سایر پروژه‎های موشک‎های پدافند هوایی ایران، از بیان تفاوت‎های واضح ظاهری دو موشک صرف نظر شده است. نکاتی که می‎تواند اجرای فرایندهای طراحی و توسعه بومی را بر مبنای سایر سامانه‎های موجود برای رسیدن به محصول موشک صیاد-۲ به اثبات برساند.

از آن جمله بیشتر بودن طول موشک صیاد-۲ از RIM-66 استاندارد، مشابهت بالک‎های کنترلی موشک در انتهای بدنه با طراحی انجام شده در بالک موشک طائر-۲ در سامانه رعد، تفاوت زوایای حمله و فرار بال موشک و فاصله بالک‎های کنترلی از انتهای بال در مقایسه با موشک استاندارد.

ناگفته نماند طرح موشک استاندارد، الهام‎بخش و مبنای طراحی چندین موشک پدافند هوایی در کشورهای مختلف دنیا بوده و خود آن نیز در آمریکا با بهسازی‎ها و توسعه‎های پی در پی همچنان در گونه‎های تازه و دوربرد در حال خدمت در ناوشکن‎های نیروی دریایی این کشور و هم‎پیمانان آن است.

در بخش دیگری از این گزارش، نویسنده برای ابهام آمیز دانستن بکارگیری موشک صیاد-۲ در سامانه اس-۲۰۰ با اشاره به تصویری که در آن رادار ارتفاع‎یابی که متعلق به سامانه روسی اس-۲۰۰ است، شلیک موشک در کنار آن را عملی القاء گرایانه از سوی ایران می‎داند در حالی که در همان تصویر، آنتن های سامانه اخلالگری دیده می‎شود که همواره در کنار سامانه اس-۲۰۰ ایران استفاده می‎شود و بنا بر این موشک صیاد-۲ از مجموعه یک سامانه اس-۲۰۰ شلیک شده و نه فقط در کنار رادار ارتفاع‎یاب آن.