خشکسالی؛ غارتگر بی صدای دشت ها

دوشنبه ۱۵آبان به نقل از منبع ذکر شده در انتهای خبر در پورتال خبری ممتاز نیوز منتشر گردیده است

خشکسالی؛ غارتگر بی صدای دشت ها

خشکسالی، یکی از بی سر و صداترین بلایای طبیعی است، اما خساراتی به مراتب بیشتر از دیگر بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله و طوفان دارد.

به گزارش تفسیری راسخون به نقل از باشگاه خبرنگاران: اثرات تخریبی خشکسالی برخلاف دیگر بلایا، در دوره ای نسبتاً طولانی قابل ملاحظه است و شاید این مسئله یکی از دلایلی باشد که خشکسالی را همچون دیگر بلایا، چندان در معرض دید و توجه قرار نداده است.

وقوع یک دوره خشکسالی شدید، علاوه بر خسارات آشکار که معمولاً به محصولات کشاورزی، فضای سبز و دامپروری وارد می آورد و گاهی سبب قحطی نیز می گردد، خسارات ناپیدای دیگری را نیز سبب می گردد که می تواند جبران ناپذیرتر از خسارات دیگر بلایا باشد.

برای در امان ماندن از خطرات زلزله، آتشفشان یا سیلاب، کافی است برای مدت کوتاهی از مرکز وقوع این بلاهای طبیعی دور شد و بلافاصله پس از وقوع، میزان خسارات را برآورد و جبران نمود، اما در صورت وقوع خشکسالی، کل یک جامعه در یک دوره وقتی طولانی خسارت خواهد دید و گریز از آن، بدون برنامه ریزی بلندمدت میسر نخواهد بود.

خشکسالی، علاوه بر اثرات مخرب مستقیمی که بر تولید محصولات کشاورزی دارد، از آن جا که با ماده حیاتی و استراتژیک غذایی مرتبط می گردد، اثرات غیر مستقیم اقتصادی و اجتماعی را نیز در پی دارد.

با کاهش تولیدات زراعی، درآمد کشاورزان و شاغلین این بخش کاهش می یابد، قیمت محصولات کشاورزی و مواد غذایی افزایش می یابد، قدرت اقتصادی خانوارها کاهش، و در پی آن، جرم و جنایت ها افزایش می یابد.

هجوم و مهاجرت کشاورزان و جمعیت های روستایی به شهرها، از دیگر اثرات تخریبی اجتماعی این پدیده خاموش در جامعه است.

استان چهارمحال و بختیاری با دارا بودن سهم ۲۲٫۶درصدی ارزش افزوده کشاورزی از تولید ناخالص داخلی و تولید بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن محصولات کشاورزی در سال، استانی کشاورزی محسوب می گردد که در سال های اخیر، متأثر از تداوم خشکسالی، کاهش چشمگیری در تولید محصولات خود داشته است.

به گفته مدیر زراعت سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری؛ تولید هفت محصول این استان در سال های اخیر، کاهش یافته است.

سهراب ابراهیمی گفت: خشکسالی و سرمازدگی ناشی از تغییر اقلیم، از دلایل عمده این کاهش ها است.

وی اضافه نمود: تولید گندم آبی با سطح زیر کشت ۲۸ هزار و ۵۰۰ هکتار، به ۸۲ هزار و ۵۰ تن در سال زراعی ۹۰-۹۱ رسید که این میزان در مقایسه با سال زراعی گذشته ۲٫۳ درصد کاهش نشان می دهد.

وی ادامه داد: تولید گندم دیم در ۳۷ هزار و ۸۰۰ هکتار، ۲۱ هزار و ۴۸۴ تن است که میزان تولید این محصول نیز ۳۱ درصد کاهش یافته است.

ابراهیمی تصریح نمود: تولید جو دیم نیز با ۲۳ درصد کاهش به ۱۲ هزار و ۶۹۴ تن در ۱۶ هزار و ۵۰۰هکتار رسیده است.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: حبوبات آبی نیز با ۱۴ درصد کاهش در سه هزار و ۵۰۰ هکتار سطح زیر کشت، هفت هزار و ۳۵۰ تن تولید شده و حبوبات دیم نیز با شش درصد کاهش در دو هزار و ۷۰۰هکتار، یک هزار و ۴۸۵ تن تولید شده است .

وی همچنین افزود: محصول چغندر نیز در سطح زیر کشت ۸۵۰ هکتار کشت شده و با ۳۲ هزار تن تولید در سال زراعی جاری، هفت و نیم درصد و دانه های روغنی نیز در۵۰ هکتار کشت شده و با ۱۰۰ تن تولید ۷۷ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.

ابراهیمی بیان داشت: محصول شبدر از دیگر محصولاتی است که با ۳۰ هزار تن تولید در سطح چهار هزار و ۳۰۰ هکتار، ۴۳ درصد کاهش تولید داشته است.

به گفته این مسئول در سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری؛ در سال زراعی گذشته در مجموع ۸۰۰ هزار تن محصولات زراعی نظیر گندم، جو، برنج، حبوبات، گلرنگ، دانه های روغنی، سیب زمینی، یونجه، ذرت، سرگوم، اسپرس (علوفه دام)، شبدر و چغندرقند در این استان تولید شد.

همچنین، به نقل از مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری، خشکسالی مانع از افزایش تولید ماهیان سردابی در استان چهارمحال و بختیاری شده، در حالی که این استان، با تولید سالانه بیش از ۱۶ هزار تن ماهی قزل آلا، رتبه اول کشور را در این زمینه دارد.

اسماعیل پیرعلی، کاهش تولیدات شیلاتی را از اثرات مخرب خشکسالی سالجاری عنوان نمود و گفت: امسال، تولید و پرورش ماهی قزل آلا در استان چهارمحال و بختیاری، افزایشی به همراه ندارد.

وی افزود: بر اساس برنامه ریزی، میزان افزایش تولید ماهی سردابی در استان چهارمحال و بختیاری، سالانه دو هزار ۵۰۰ تن پیش بینی شده که تداوم خشکسالی مانع از تحقق این هدف گذاری شده است.

پیرعلی، از صدور ۱۰ پروانه بهره برداری از مزارع پرورش ماهی قزل آلا به ظرفیت ۱۵۰ تن، از ابتدای امسال تا کنون خبر داد و گفت: اگر افزایش ناچیزی در تولید ملاحظه شود، ناشی از بهره برداری مزارع تازه پرورش و تکثیر است.

مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری، میزان تولید ماهی قزل آلای امسال را ۱۶ هزارتن پیش بینی نمود و گفت: از ابتدای امسال تاکنون، حدود هشت هزار تن ماهی قزل آلا در این استان تولید شده است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری هم از خسارت یک هزار و ۴۰۰ میلیارد ریالی ناشی از خشکسالی در این بخش، خبر می دهد.

برزو هیبتیان اظهار داشت: البته این خسارات، ناشی از کاهش تولیدات نبوده، بلکه از افزایش قیمت علوفه و بها های تولید ناشی می گردد که بیشتر آن، متوجه تولید نماینده است.

وی، با بیان اثرات مستقیم خشکسالی در بخش های دامی افزود: به سبب تداوم خشکسالی در سال جاری، بیش از ۵۰ حلقه چاه از ۱۸۵ حلقه چاه مرغداری های استان خشک شده است.

هیبتیان تصریح نمود: در اثر خشکسالی، سطح آب مجتمع های دامپروری نیز تا ۶۰ درصد کاهش یافته است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری بیان داشت: با توجه به کاهش تولید محصولات زراعی و باغی،‌ قیمت علوفه افزایش یافته و این امر، منجر به افزایش بها نگهداری دام در استان شده است.

با تدوام خشکسالی، اقداماتی برای مقابله با اثرات مخرب آن نیز انجام گرفته که توزیع یک هزار و ۲۵۴ تن بذر گندم مقاوم به خشکی بکراس و جایگزینی آن با ارقام الوند و امید، از این جمله آن است.

به گفته مسئولان زراعت سازمان جهادکشاورزی استان چهارمحال و بختیاری، در این جهت، امسال ۲۰ درصد از سطح ۲۸ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی گندم استان، به کاشت رقم بکراس اختصاص یافته است .

البته چنین پدیده ای با این حجم تأثیرگذاری، نیازمند برنامه ریزی و اقدامات بیشتر و مؤثرتری است.

/۱۱۱/


اخبار راسخون / محیط زیست

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.