درمان سریع تب کنگو

طی دو ماهه اخیر فصل جدیدی از بیماری در ایران دیده شده است. عامل بیماری ویروس مهلکی است که در بین جانداران منتشر می‌شود.

انتقال بیماری از سه طریق صورت می‌گیرد:

الف) کنه: مهم‌ترین ناقل و مخزن بیماری کنه است. کنه می‌تواند طیف وسیعی از حیوانات اهلی و وحشی را آلوده کند. آلودگی در گاو، گوسفند، بز، سگ و حتی شترمرغ دیده شده است. اکثر پرندگان نسبت به عفونت مقاوم هستند. بیماری در حیوانات اهلی علائم چندان واضحی ندارد و با یک بیماری تب‌دار چند روزه تمام می‌شود.

ب) تماس با خون، ترشحات و بافت آلودگی دامی: اگر در دوره ابتلا، دام ذبح شود یا با خون و ترشحات یا لاشه آلوده حیوان تماس ایجاد شود، زمینه انتقال بیماری به انسان فراهم می‌شود. در کشور ما معمولا شایع‌ترین راه انتقال ذبح دام‌های آلوده و تماس با لاشه دام، خون و احشاء پس از ذبح است.

ج) انتقال انسان به انسان: تماس با خون و ترشحات بیماران بویژه در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اقدامی که به تماس انسان با خون آنها منجر شود، باعث انتقال بیماری می‌شود. بیمار طی مدتی که در بیمارستان بستری است بشدت برای دیگران آلوده‌کننده است و همه‌گیری‌های کوچک فراوانی به دنبال عفونت‌های بیمارستانی در مراقبت از مبتلایان مشاهده شده است.

نشانه‌های بالینی: بیماری دارای چهار مرحله است. در مرحله اول بیماری نهفته است و هیچ علامتی بروز نمی‌کند. زمان نهفتگی از دو روز تا دو هفته متغیر است. در مرحله دوم علائم مقدماتی بیماری بروز می‌کند. بیمار دچار سردرد شدید، تب، لرز، درد عضلانی، درد و سفتی گردنی، درد و قرمزی چشم یا ترس از نور می‌شود. ممکن است حالت تهوع، استفراغ یا گلودرد هم باشد و گاه با اسهال و درد منتشر شکمی همراه است. متوسط زمان علائم اولیه سه روز است.

پس از علائم اولیه مرحله سوم با علائم جدی و خاص بیماری که شامل خونریزی است بروز می‌کند. خونریزی از نوع کوچک و سر سوزنی در پوست بخصوص در قسمت بالای بدن و در طول خط زیربغلی دیده می‌شود. همیشه خونریزی کوچک نبوده و گاهی به شکل دفع خون از دهان، گوش، سرفه خونی یا خون دماغ تغییر می‌کند. این دوره برای چهار روز به طول می‌انجامد.

آخرین مرحله بیماری دوره نقاهت است. اغلب بیماران در هفته سوم به بعد با طبیعی شدن آزمایش‌ها از بیمارستان مرخص می‌شوند.

بهبود معمولاً بدون عارضه ماندگار است.اگر فردی در معرض منبع آلودگی است باید بسرعت به بیمارستان منتقل شود.

افرادی که مشکوک به این بیماری هستند باید قرنطینه شوند، چرا که خطر انتقال بین انسان‌ها وجود دارد.

پیشگیری شامل شناسایی و درمان اولیه فرد بیمار و جلوگیری از ذبح حیوانات مبتلاست. افرادی که در کشتارگاه‌ها کار می‌کنند باید مراقب تماس با خون، احشاء و لاشه حیوانات باشند.

لازم است که قرنطینه‌های بین مرزی دامی برقرار شود تا به‌طور جدی از تردد دام آلوده جلوگیری شود.

دکتر بهروز هاشمی – متخصص طب اورژانس