درویشی مرد پیدا کردن گمشده‌های موسیقی این سرزمین است

گردآوری توسط گروه موسیقی ممتازنیوز

استاد شجریان در نشست نقد و بررسی مستند ˝شش قرن و شش سال˝:

فیلم مستند ˝شش قرن و شش سال˝ به کارگردانی و تهیه‌کنندگی مجتبی میرطهماسب، شامگاه دوشنبه ۶آبان‌ماه در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش در‌آمد.

به گزارش ممتاز نیوز؛ فیلم مستند “شش قرن و شش سال” که در آن گروهی از موسیقیدانان تصنیف‌های‌ منسوب به عبدالقادر مراغی، برجسته‌ترین نظریه‌پرداز و موسیقیدان ۶۰۰ سال پیش را به استناد کتاب‌ها و رسالات کُهن و از لابه‌لای تاریخ و فرهنگ ایران بازیابی و بازخوانی می‌کنند؛ با حضور استاد محمدرضا شجریان، غلامحسین امیرخانی، جعفر پناهی، همایون شجریان، محمدرضا درویشی، رخشان بنی‌اعتماد، محمد سریر، حمیدرضا نوربخش و جمع بسیاری از هنرمندان و علاقه‌مندان به صورت همزمان در دو تالار استاد شهناز و استاد ناصری خانه هنرمندان ایران نمایش داده شد.

بنابر این گزارش، قبل از نمایش این فیلم مستند، دکتر مجید سرسنگی، مدیرعامل خانه هنرمندان ایران ضمن تشکر از حضور همه مهمانان و موسیقیدانان، به فعالیت سینما تک خانه هنرمندان ایران اشاره کرد و گفت: خانه هنرمندان ایران شامل ۱۲ انجمن عضو است و به عنوان یک نهاد غیردولتی می‌کوشد خدمات فرهنگی و هنری مختلفی را عرضه نماید. کوشش خانه هنرمندان ایران این بوده است که به همه هنرها به صورت مشخص و یکسان بپردازد، در این میان فقدان توجه به سینما در خانه هنرمندان ایران بارز بود به همین سبب تصمیم گرفتیم تا با تاسیس سینماتک، این فقدان را به نحوی جبران کنیم. سینماتک خانه هنرمندان ایران فیلم هایی را به نمایش می‌گذارد که امکان دیده شدن در فضاهای رسمی کمتر بوده است، پس از نمایش فیلم نیز جلسه نقد و بررسی با حضور عوامل سازنده فیلم و منتقدان برگزار می‌شود تا از این طریق بتوانیم به صورت جامع و کامل به یک فیلم بپردازیم و علاقه مندان و دوستداران سینما بتوانند از این جلسات استفاده خوبی داشته باشند.

بنی‌اعتماد: سینمای مستند نماد و مظهر هنر مقاومت است

پس از نمایش این فیلم مستند، رخشان بنی‌اعتماد مستند “شش قرن و شش سال” را نماد هنر مقاومت دانست و گفت: من به عنوان یک ایرانی بسیار خوشحال هستم که همچنان جریان هنر مقاومت در جهان زنده است. هنر مقاومت، هنر پس زدن سیاست‌های نادرست در عرصه هنر است. هنر مقاومت، هنر ایستادگی در مقابل هنر بازاری است. هنر مقاومت، هنر در میان مردم ماندن است. هنر مقاومت، هنر تحمل مشکلات است. سینمای مستند را می‌توان نماد و مظهر هنر مقاومت دانست. سینمایی که نه تولید آن مورد توجه قرار می‌گیرد و نه نمایش آن از سوی مخاطبان. مخصوصاً در چند سال اخیر که سینمای مستند سختی‌های بسیار بسیاری را تحمل کرد.

این کارگردان سینمای ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: هنر مقاومت یعنی ساخت فیلم مستند. “شش قرن و شش سال” مستندی از محمدرضا درویشی و موسیقیدانان ایرانی است که به موسیقی سنتی این سرزمین پرداخته‌اند و از سوی دیگر تلاش مجتبی میرطهماسب کارگردان آن است که با دستی خالی و بدون کمک مالی از سوی هیچ نهادی این فیلم را تهیه کرده است.

محمدرضا شجریان: درویشی مرد پیدا کردن گمشده‌های موسیقی این سرزمین است

در ادامه این برنامه استاد محمدرضا شجریان به زنده کردن هنر قبل اشاره کرد و گفت: ما ایرانیانی هستیم که به فرهنگ و هنر انسانی احترام می‌گذاریم. ما به دنبال زنده کردن هنر قبل خود هستیم، هنری که این روزها دارد به فراموشی سپرده می‌شود. تلاش درویشی و دوستانش زنده کردن گمشدگان هنری است، امیدوارم این تلاش‌ها بتواند گمشدگان عرصه هنر را در تاریخ این سرزمین پیدا نماید.

استاد آواز ایران افزود: محمدرضا درویشی مرد پیدا کردن گمشده‌های موسیقی این سرزمین است. این هنرمند سال‌ها است که در کوه و کمر می‌گردد و هنرمندان بومی متعلق به مناطق مختلف را پیدا می‌کند و موسیقی آنها را به عنوان میراث فرهنگ و هنر جمع‌آوری می‌کند. من دست درویشی را می‌بوسم که با حوصله‌ای که به خرج داد یکی از گمشده‌های موسیقی ایران را که همان عبدالقادر مراغی است، پیدا کرد و به تبع مخاطبان هنر ایرانی را با بخشی از تاریخ گم شده آشنا کرد.

استاد شجریان به شباهت موسیقی با زبان اشاره کرد و گفت: به اعتقاد من موسیقی مثل زبان است که در درازای زمان تراش می‌خورد. درست مثل واژه‌هایی که امروز در بین جوانان به کار گرفته می‌شود که می‌بینیم نسل ما نسبت به این زبان بیگانه‌ایم و این دقیقا همان تراش خوردن زبان است هرچند ما به زبان حافظ و سعدی صحبت می‌کنیم که البته اصیل‌ترین زبان است اما همین زبان در طول زمان تراش خورده و موسیقی هم به همین منوال است.

محمدرضا درویشی: نام عبدالقادر مراغی در یونسکو ثبت شد

در بخش دیگری از این برنامه محمدرضا درویشی به پیشینه پژوهش دربارهٔ عبدالقادر مراغی اشاره کرد و گفت: زنده‌یاد مرتضی حنانه در زمان تحصیل خود در ایتالیا در کتابخانه واتیکان با نسخه‌هایی ترجمه شده از آثار عبدالقادر مراغی مواجه می‌شود. حنانه در آن دوران آرزو می‌کند که ای کاش گروهی تشکیل شود و یک خواننده خوب هم آنها را اجرا کند.

درویشی در ادامه صحبت‌های خود به چگونگی شکل گیری گروه «عبدالقادر مراغی» پرداخت و گفت: سال‌ها پیش در پروژه “شهرآشوب” یدالله صمدی قطعاتی از موسیقی عبدالقادر را برای موسیقی این فیلم که هیچ وقت هم به ثمر نرسید، تمرین می‌کردیم. در آن زمان یک گروه هشت نفره بودیم که هسته اولیه این گروه را تشکیل می‌داد اما این گروه تعطیل شد. پس از آن یک گروه ۳۰ نفره تشکیل دادم که این گروه دو اشکال داشت؛ ایراد اول این بود که تعداد گروه بسیار بود و نکته دوم عدم سنخیت این گروه سی نفره بود که ترجیح دادم این گروه هم تعطیل شود. بعد از تعطیلی چند ماه این گروه دو نفر از دوستان را دعوت کردیم و بعد سایر اعضای گروه به کار پیوستند و در نهایت گروه فعلی عبدالقادر مراغی با حضور ۸ نوازنده و یک خواننده تشکیل شد.

محمدرضا درویشی به ثبت این اثر ملی در یونسکو اشاره کرد و گفت: حدود ۹ ماه پیش از دفتر ثبت آثار ملی در یونسکو تماس گرفتند و خواستند که یک شخصیت تاریخی در حوزه موسیقی را برای ثبت جهانی به نام هنرمند ایرانی معرفی کنند و متوجه شدم که عبدالقادر مراغی در لیست هنرمندان ایرانی ثبت شده در یونسکو نیست، به همین سبب مدارک لازم برای ثبت این هنرمند به نام ایران اقدام کردم. مجموع مستندات از رساله‌های علمی عبدالقادر و مجموع آلبوم “شوق نامه” و مجموع مدارک را جمع آوری کردم و برای ثبت در فهرست شخصیت‌های ملی ایران ارسال کردم تا اینکه یک ماه پیش خبر رسید که عبدالقادر مراغی به نام هنرمند ایرانی به ثبت رسیده است.

همایون شجریان: همه گروه سعی کردیم به اصل اثر وفادار بمانیم

در ادامه این برنامه همایون شجریان ضمن تشکر از محمدرضا درویشی و محمدرضا شجریان به تفاوت‌های آواز در اجرا و مراحل ساخت این اثر اشاره کرد و گفت: نفس گیری بین جمله‌های موسیقی بسیار سخت بود و موتیف‌ها به گونه‌ای کنار هم قرار گرفته بود که در اجرا نفس کم می‌آوردم به همین سبب باید به گونه‌ای می‌خواندم که حق آواز ادا شود و هم نفس‌گیری مناسب داشته باشم. به همین سبب چگونگی نفس گیری در اجرای آواز آثار مراغی بسیار مهم بود. در واقع کم خرج کردن نفس فاکتور مهمی بود. نکته دیگر این بود که هیچ پیش آگاهی از موسیقی در این اثر موسیقایی نداشتم و در عین حال باید به اثر وفادار می‌بودیم به همین سبب برقراری تعادل بین این دو عنصر مهم بود و در کل همه گروه سعی کردیم به اصل اثر وفادار بمانیم.

در بخش دیگری از این برنامه محمد تهامی نژاد، منتقد و پژوهشگر سینمای مستند دربارهٔ “شش قرن و شش سال” گفت: این فیلم مستندی علمی و پژوهشی است که وظیفه اش ثبت یک رخداد مهم هنری بوده است. همچنین از جنبه هنری و نشانه‌های فیلم شناسی میرطهماسب هم بهره برده بود و ساختاری که در این مستند نشان می‌دهد جدا از ساختار موسیقی است.

انتهای پیام/۳۲/


آخرین خبرها
منبع:هنرآنلاین
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.