در برابر زورگیران به هیچ وجه مقاومت نکنید!

 به دنبال اظهارنظر آیت الله آملی لاریجانی دربارهٔ محارب بودن اشخاصی که با سلاح سرد زورگیری میکنند پلیس آگاهی پایتخت به تکاپو افتاد و چند روز بعد چهار جوان زورگیر دستگیر شدند.

 سرهنگ عباسعلی محمدیان رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ طی  از جزئیات این عملیات، شیوههای تبهکاران برای زورگیری و چگونگی برخورد با آنان سخن گفت.

 
رسیدگی به پرونده زورگیری معروف پایتخت از چه زمانی آغاز شد؟

این اتفاق روز ۱۱ آذرماه امسال اتفاق افتاد و طی آن یکی از شهروندان بعد از خروج از بانک درحالیکه میخواست وارد محل کارش شود از سوی چهار زورگیر با دو موتورسیکلت مورد حمله قرار گرفت. با وجود مقاومت این شهروند، زورگیران مبلغی پول نقد، تعدادی کارت عابر بانک و حتی لباسهای او را سرقت کردند. بعد از اعلام شکایت مالباخته، تیمهای ویژه عملیاتی پلیس آگاهی تهران بزرگ تلاشهایشان را برای شناسایی و دستگیری چهار متهم پرونده آغاز کردند.

درباره جزییات عملیات دستگیری متهمان صحبت کنید.

بعد از چهرهنگاری و اقدامات پیچیده پلیسی افسران آگاهی یکی از متهمان به نام «مهدی» را شناسایی کردند و ادامه تجسسها نشان داد پاتوق او یک قهوهخانه در خیابان ۱۷ شهریور است. به این ترتیب او دستگیر شد و اعتراف کرد سرقتها را با همدستی ۳ نفر از دوستانش به نامهای میلاد، مهرداد و علیرضا مرتکب شده است. در ادامه علیرضا در خیابان یوسفآباد و دو نفر دیگر نیز در مخفیگاهشان دستگیر شدند و اعتراف کردند تاکنون مرتکب ۵ فقره زورگیری شدهاند.

زورگیری جرم تازهای نیست و پیش از این هم بارها چنین اتفاقی افتاده است. چه چیز سبب شد این پرونده برای دستگاه قضایی و پلیس حائز اهمیت شود؟

یکی از جرائمی که پلیس آگاهی تهران بزرگ همواره با حساسیت ویژهای به آن رسیدگی کرده است بحث زورگیری است. در این پرونده نیز از روزی که پرونده به آگاهی ارجاع شد تیمهای ویژه، تلاشهایشان را آغاز کردند و در کوتاهترین زمان ممکن نیز به نتیجه رسیدند. نکته حائز اهمیت این پرونده انتشار یافتن تصاویر آن در فضای مجازی بود. این کار برای چند روز سبب ایجاد حس ناامنی در جامعه شد اما خوشبختانه اقدام ضربتی پلیس در دستگیری زورگیران سبب شد فضای جامعه آرام شود.

این پرونده فرصت خوبی است تا جرم زورگیری بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. از دیدگاه پلیسی به چه کسانی زورگیر گفته میشود و این اشخاص چه ویژگیهایی دارند؟

افرادی که با توسل به زور و خشونت اموال سایرین را تصاحب میکنند زورگیر می باشند. در بحث حقوقی به اشخاصی که مرتکب سرقت مقرون به آزار میشوند زورگیر اطلاق میشود. این اشخاص معمولا تحصیلات پایینی بین سوم راهنمایی تا دیپلم دارند. اکثر آنها سابقهدار می باشند و حداقل یکبار توسط پلیس دستگیر شدهاند. معمولا از بنیه قوی برخوردارند و جسارت زیادی دارند. زورگیرهایی که از نظر جثه و هیکل ضعیف می باشند سعی میکنند حتما از چاقو و قمه استفاده کنند تا با ترساندن طعمهشان ضعف بدنی خود را جبران کنند. با این حال نمیشود بهطور مطلق این ویژگیها را برای همه زورگیران یکی دانست و ممکن است متهمانی خارج از این ویژگیها نیز وجود داشته باشند.

زورگیریها معمولا در چه شرایطی رخ میدهد؟

زورگیران به شکل باندی عمل میکنند و معمولا بین ۳ تا ۵ نفر می باشند. آنها سعی میکنند نقشهشان را خیلی سریع عملی کنند و به همین دلیل در همان لحظه اول آغاز به ترساندن طعمهشان میکنند و معمولا در چنین شرایطی طعمهها قدرت واکنش زیادی ندارند. از طرفی تبهکاران مکانهای خلوت و تاریک را برای این کار انتخاب میکنند تا نقشهشان را راحتتر عملی کنند و احتمال شناسایی شدن شان کم شود.

زورگیران از چه ترفندهایی برای عملیشدن نقشهشان استفاده میکنند؟

معمولا هر باند تبهکاری برای ارتکاب جرم شگردهای خاص خود را دارد اما در یک نگاه کلی میتوان چند ترفند مهم را برای بحث زورگیری متصور شد. ترفند اول؛ زاغزنی است. در این شیوه معمولا یکی از اعضای باند که سن بیشتری دارد در بانک یا مراکز تجاری پرسه میزند و اشخاصی را که پول زیادی با خود حمل میکنند شناسایی میکند. در ادامه با خارج شدن طعمه از بانک، سایر اعضا او را در محل خلوتی به دام میاندازند و با تهدید و ارعاب نقشه زورگیریشان را عملی میکنند. از انواع دیگر زورگیری میتوان به شیوه «آویزان بری» اشاره کرد که در آن معمولا خانمهایی که کیف دستی همراه دارند هدف قرار میگیرند.

برخی زورگیران نیز بهطور رهگذری از شهروندان خفتگیری میکنند. اما یکی دیگر از شگردهایی که طی سالهای اخیر شایع شده است زورگیری تحت پوشش خودروی مسافربر است. تبهکاران ابتدا یک خودرو را بهصورت دربستی و به مقصد مکانی خلوت در حاشیه شهر کرایه میکنند و در ادامه با تهدید و ارعاب خودرو را از چنگ راننده بیرون میکشند. سپس با استفاده از آن شهروندان را بهعنوان مسافر سوار خودرو کرده و از آنان زورگیری میکنند. آنها معمولا از خودرو بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت استفاده و در ادامه آن را در کنار خیابان رها میکنند.

پرونده چهار زورگیر بار دیگر سبب مطرح شدن بحثهایی دربارهٔ حمل سلاح سرد در جامعه شد. دیدگاه شما در این باره چیست؟

متاسفانه برای سلاح سرد قانون مشخصی وجود ندارد. به طور مثال شاهدیم در کنار خیابان اشخاص بدون هیچ مانعی چاقوهای نامتعارف میفروشند. حال سوال اینجاست که چاقوهای بزرگ یا به طور مثال شمشیری که فروخته میشود چه کاربردی میتواند داشته باشد. خرید، فروش و حمل چنین وسایلی به هیچ عنوان توجیه ندارد. در این خصوص مدتها قبل طرحی به مجلس فرستاده شد اما تاکنون به جایی نرسیده است. این در حالی است که بسیاری از جرائم خشن مثل قتل و زورگیری با استفاده از همین چاقوهای نامتعارف انجام میشود.

 شما چه توصیه هایی به شهروندان در خصوص مواجهه با زورگیران دارید؟

توصیه ما این است که اشخاص در برابر زورگیران به هیچوجه مقاومت نکنند. چراکه ممکن است آنها از سلاحشان استفاده کنند. در یک مورد زورگیران با چاقو به گردن یک نفر ضربه زده بودند و ممکن بود این فرد جان خود را از دست بدهد. عاقلانهترین کار این است که اشخاص تلاش کنند اطلاعات بیشتری از تبهکاران به دست بیاورند. به طور مثال شماره پلاک خودرو یا موتورسیکلتشان و چهره آنها را به خوبی به خاطر بسپارند تا پلیس را در کشف جرم یاری دهند.