وزیر امور خارجه ایالات متحده هیلاری کلینتون ادعا می کند که اصول توافق دوجانبه که انتقال قدرت در سوریه بر پایه آن استوار خواهد بود بر خروج بشار اسد از قدرت مبتنی است. وزیر امور خارجه روسیه سرگئی لاوروف برخلاف نظر خانم وزیر بر تشکیل دولت انتقالی بر مبنای اصل فراگیری اصرار دارد.
پیش از تجزیه و تحلیل سخنان این مقامات بهتر است نگاه مجددی به حقیقتی عریان که در ژنو گذشت بیاندازیم: ۵ قدرت جهانی دور هم جمع شدند تا در خصوص سرنوشت یک کشور دیگر تصمیم بگیرند. تصمیم گیری در غیاب رهبر کشور فوق و مردمانش. این نشست نتیجه بال و پر دادن به شاخه های فرعی قوانین بین المللی است که اتفاقا بسیار هم ناعادلانه است. اما ظالمانه تر این است که هیچ کس در خصوص این بعد از قضیه سخنی به میان نیاورد.
اکنون نتیجه این نشست از زبان روس ها : مسکو به صراحت از خروج بشار اسد از قدرت سخن نمی گوید اما اعتقاد دارد که دولت جدید باید بر اساس توافق دوجانبه شکل بگیرد. مقام های روسیه و چین به خوبی معنای این جملات را درک می کنند: بشار اسد باید بخشی از پروسه انتقال قدرت باشد.
اما تعبیر سخنان دبیر کل سابق سازمان ملل کوفی عنان: دولت باید بر اساس گفتگو،مذاکره و توافق مشترک شکل بگیرد. من نیز شک دارم که سوری هایی که تا امروز برای استقلال خود جنگیده اند با حضور آنها که دستشان به خون آلوده است در دولت جدید موافق باشند.
وزیر امور خارجه فرانسه نیز در ادامه حیرت برانگیز تبعیت از سیاست های امریکا در سطح بین المللی بیش از دیگر مقام های حاضر در نشست صراحت به خرج می دهد: حتی اگر روسیه و چین هم خلاف این را بگویند ، حقیقت این است که آنچه در نشست ژنو با اتفاق نظر مکتوب شد خروج بشار اسد از قدرت را رقم زد. اپوزیسیون در سوریه هیچ گاه با حضور او در قدرت موافقت نخواهند کرد. آنچه که مشخص و واضح است این است که اسد باید برود.
به نظر می رسد که واشنگتن آخرین راهکار برای بشار اسد را یافته است. دولت انتقالی متمرکز بر توافق دوجانبه برای سوری ها درست مانند راهکار منطقه ممنوع پرواز برای لیبی بود. در شرایطی که یک فرد عادی عبارت ” منطقه ممنوع پرواز ” را به حریم هوایی که در آن پرواز ممنوع است ، تعبیر می کند ، واشنگتن آن را به حریم هوایی که در آن بیش از ۳۰ هزار مورد پرواز و حمله جنگنده های ناتو ثبت شد ، تبدیل کرد. در مورد سوریه نیز درست مانند لیبی تغییر رژیم با امضا و موافقت اعضای دایم شورای امنیت انجام خواهد شد!
اما ترسناک ترین بخش داستان این است که روسیه باز هم و برای چندمین بار در دام آمریکایی ها افتاد. در آخرین دقایق نشست ژنو، روس ها متنی را امضا کردند که مفاد آن به معنای رهاکردن سوریه بود. درست مانند حرکتی که روسیه در قبال امریکا انجام داد و بر اساس آن سرنوشت طرابلس در دستان واشنگتن نشین ها قرار گرفت.
اما در خصوص نقش کوفی عنان در این داستان نیاز چندانی به داستان سرایی نیست. در فوریه ۲۰۱۲ درست زمانی که دولت سوریه قصد داشت جبهه مخالفانی را که تا دندان به تجهیزات اعزامی امریکا و متحدان منطقه ایش مجهز بودند در هم بکوبد، عنان با طرح ۶ گانه صلح به دمشق رسید. وی از نیروهای ارتش سوریه خواست که فورا مناطق مورد مناقشه را تخلیه کرده و به پایگاه های خود بازگردند. این در حالی بود که تنها مطالبه وی از مخالفان، متوقف کردن درگیری ها بود. در حقیقت طرح عنان فرصت لازم برای تجهیز را به مخالفان بشار اسد اعطا کرد. مخالفان مجهز شدند و همزمان فضا برای حمله به سوریه در غرب نیز مهیاتر از پیش شد.
پیش از نشست ژنو نیز عنان از طرح صلح دیگری سخن گفت: تشکیل دولت ائتلاف ملی که در آن بخشی از حاکمیت فعلی ، اپوزیسیون و دیگر گروه های سیاسی حاضر در صحنه سوریه حاضر خواهند بود. در این دولت تنها کسانی حق فعالیت و حضور نخواهند داشت که حضورشان ثبات و بازسازی سیاسی کشور را مختل کند. بر اساس این طرح شبه نظامیان قاتلی که کشتارهای حولا را مرتکب شدند می توانند در قدرت سهم داشته باشند و تنها فردی که سهمی نخواهد برد آقای رئیس جمهور است.
اصلی ترین هدف آمریکا از ایجاد بی ثباتی در سوریه ساخت جبهه ای برای مبارزه با ایران است. در این مسیر، عملیات ها در سوریه با تحریک تنش میان ایران و همسایه شمالی اش یعنی آذربایجان همراه می شود. افتادن در دام آمریکا برای روس ها تبعات ناخوشایند بسیاری دارد. در سطح بین المللی ، مسکو اعتبار خود را در چشم متحدان استراتژیکش مانند ایران از دست داد. از منظر جغرافیای سیاسی نیز سقوط دولت بشار در سوریه به معنای نزدیک شدن بیشتر امریکا به خاورمیانه ، آسیای میانه و منطقه قفقاز است.
خسارت هایی که اشتباه روسیه در ژنو در کوتاه و بلند مدت برای این کشور به ارمغان خواهد آورد به سختی قابل جبران خواهد بود.
منبع: راشا تودی ۲ جولای / ترجمه : سارا معصومی
۵۱۵۱
دانلود
خبرآنلاین