روند ترجمه در ایران در نمایشگاه کتاب تهران مرور شد

به گزارش ایرنا، در این نشست جمشید کیان‌فر، محسن ناجی نصرآباد و فرشته ناصری حضور داشتند.

جمشید کیان‌فر، پیش از آغاز صحبت درباره این مجموعه، تاریخچه‌ ترجمه در دوره‌های مختلف را بررسی کرد و دوره صفویه را دوره مهم و گمشده در بررسی‌های تاریخی حوزه ترجمه عنوان کرد.

وی آغاز ترجمه را در این دوره به دلیل حضور سفیرانی دانست که به ایران سفر می‌کردند و با خود نامه‌هایی به همراه داشتند.

کیان فر توضیح داد: این نامه‌ها باید ترجمه می‌شدند و رفت‌وآمد به کشور نیاز به ترجمه را به وجود آورد. در این دوره ترجمه مکتوب هم وجود داشته که برخی از آن‌ها در دست‌اند و نیز ده‌ها کتاب دیگر هم وجود داشته که ترجمه شده اما منتقل نشده‌اند. در این زمینه باید ناگفته‌های دوره پیش از قاجار را بررسی کرد.

وی به کتاب‌هایی که ترجمه و تالیف همزمان آن‌ها صورت گرفته اشاره کرد و افزود: برای مثال دو سفرنامه در ایران وجود دارد که به رغم تالیفی بودند اما متون ترجمه‌شده زیادی در آن‌ها به کار رفته است. سفرنامه‌ میرزا صالح شیرازی و میرزا ابوالحسن‌خان ایلچی از این نمونه‌ها هستند.

کیان‌فر همچنین از سه دوره تاریخی نام برد و ویژگی‌های هر یک را برشمرد و افزود: نخستین کتاب‌ها توسط مترجمان فرنگی ترجمه می‌شد و حتما یک ادیب ایرانی، متن ترجمه شده را تحریر و پیرایش می‌کرد، به همین دلیل است که نمی‌توان تخمین درستی درباره کیفیت توانایی ترجمه مترجمان زد. ترجمه‌ها در این دوره‌ها آزاد و وفاداری به متن مدنظر نبوده است.

این پژوهشگر به مقایسه ترجمه‌های دوره قاجار و سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: حدود پنجاه مترجم در دوره قاجار حضور داشتند که آثار زیادی را ترجمه کردند و در مقایسه با امروز می‌توان گفت که حداقل از لحاظ کمی بسیار بهتر و فعال‌تر از مترجمان دوره حاضر بودند.

کیان‌فر یکی از مشکلات مهم را برای تالیف آثار غنی و جامع، ضعف کار گروهی دانست و گفت: ما در کار فردی توفیقات بیشتری کسب کرده‌ایم. برای مثال طبری به تنهایی اثری عظیم خلق و آقابزرگ تهرانی نیز به خوبی کتابشناسی شیعه را تدوین کرده است. با این حال یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب را تلاش گروهی برای تدوین آن دانست.

به گزارش ایرنا، ناجی نصرآباد نیز در این نشست گفت: در سال ۱۳۷۲ طرحی را شروع کردیم به نام فهرست کتاب‌های ترجمه شده به زبان فارسی، در ابتدا قصد داشتیم هر کتابی را که ترجمه شده بیاوریم، اما در جست‌وجوی آن‌ها به ترجمه‌هایی برخوردیم که هیچ‌گاه منتشر نشده اند.

ناجی نصرآباد فرآیندنوشتن این مجموعه را بسیار دشوار و پرزحمت دانست و ا دامه داد: منابع اولیه برای تدوین این کتاب کافی نبود. ما از حدود ۳۰۰ هزار کتاب فیش‌برداری کردیم و این فیش‌ها با فیش‌های قدیمی مقایسه شدند اما عناوین بسیاری از کتاب‌ها در فیش‌ها موجود نبود و برطرف کردن این مشکل نیازمند تلاش و زمان زیادی بود.

بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران تا ۲۳ اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برپاست.

فراهنگ **۱۶۳۰**

انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) / کد خبر ۸۰۱۱۲۴۲۱


ایرنا: خبرگزاری جمهوری اسلامی

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.