به گزارش خبرآنلاین، بیش از ۱۰۰ سال از مرگ هنریک ایبسن (۱۹۰۶-۱۸۲۸) نمایشنامه‌نویس مشهور می‌گذرد و با این حال آثارش به دفعات روی صحنه رفته‌اند.
این درحالی است که وقتی در سال ۱۸۷۹ برای اولین بار نمایش «خانه عروسک» روی پرده رفت جنجال بسیاری به پا کرد. یکی از دلایل این جنجال این جمله از زبان نورا هلمر بود: «از همه چیز مهمتر این است که من انسان هستم.»
سال گذشته ۱۶۶ نمایش براساس متن‌های ایبسن روی پرده تماشاخانه‌های دنیا رفتند و در این بین «خانه عروسک» یکی از رکوردداران از نظر اجرا بود. به زودی دو نمایش از این نمایشنامه‌نویس نروژی در بریتانیا روی صحنه می‌رود؛ «خانه عروسک» و «هدا گابلر».
هتی موراهان در «خانه عروسک» نقش نورا را بازی می‌کند. او درمورد این نقش می‌گوید: «او معجون غریبی است. ۱۸ سالم که بود در مدرسه این نمایشنامه را روی صحنه بردیم. حالا دوباره این نقش را بازی می‌کنم درحالی که تجربه‌ام زیاد شده است.»
به نظر می‌رسد تجربه کار خود را کرده است. منتقد گاردین که پیش‌نمایش «خانه عروسک» را دیده در یادداشت خود نوشته: «بازی معرکه موراهان او را به صف اول بازیگران تئاتر بریتانیا می‌برد.»
هتی موراهان (چپ) در نمایی از نمایش
اقتباس از این نمایشنامه را سیمون استفنز انجام داده است. محل وقوع نمایش نروژ سال ۱۸۷۸ است. به نظر می‌رسد نورا زندگی ایده‌آلی دارد، او سه فرزند دارد، خانه‌ای مجلل و همسری دوست‌داشتنی به نام ترووالد، اما نورا برای بهبودی حال همسرش بطور پنهانی پولی قرض کرده و با فاش شدن این مسئله پایه‌های زندگی آن‌ها شروع به لرزش می‌کند.
موراهان می‌گوید: «نمایشنامه دو انسان را به تصویر می‌کشد که اسیر دروغ و دروغ‌گویی می‌شوند. آن‌ها پس از ۹ سال زندگی زناشویی دچار بحران می‌شوند و به نظرم این مسئله برای بیننده بسیار تلخ و آزاردهنده باشد.»
آنچه نمایش را برای مخاطب امروز جذاب می‌کند پیام فمینیستی آن است. به گفته موراهان «نمایش برای دوران خودش کاری خاص بوده است. هرچه بیشتر به این اثر فکر کنی بیشتر متوجه می‌شوی چه ساختار محکمی دارد و روانشناسی آن چقدر عمیق است.»
موراهان برای بازی در این نقش از پیشنهادهای مادرش آنا کارترت بهره برده که در دهه ۱۹۸۰ نقش نورا را بازی کرده بود؛ «مادرم به من گفت از تمام وجوه مختلف شخصیت نورا لذت ببرم. گفت به چندبعدی بودن او احترام بگذارم، او قادر است به ۱۰ چهره مختلف دربیاید.»
یکی از معروف ترین زنان آثار ایبسن شخصیت هدا گابلر است که به عقیده بسیاری یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های دنیای نمایش است.
در اجرای جدید نمایش «هدا گابلر» که ماه سپتامبر افتتاحیه آن برگزار می‌شود، شرایدن اسمیت نقش هدا را بازی می‌کند. اسمیت که برنده جایزه معتبر اولیویر است درحال حاضر مشغول تمرین برای این نقش است. از طرف دیگر اجرای دیگری از این نمایشنامه با بازی اما همیلتن در نقش اصلی به تازگی روی پرده رفته است.
«هدا گابلر» اولین بار سال ۱۸۹۱ روی صحنه رفت و داستان هدا است که واقعیت زندگی زناشویی او را دچار بحران می‌کند. او در خانه‌ای راحت باید با شوهری که دوستش ندارد زندگی کند.
همیلتن درمورد این نقش می‌گوید: «او شخصیتی است که درواقع درک درستی از خویش ندارد. شخصیتی که ایبسن خلق کرده واقعا واقعی است. شخصیتی سه‌بعدی که نفس می‌کشد، زنده است، احساسات دارد، باهوش است و قدرتمند. چالش من برای بازی در این نقش تلاش برای رخنه به شخصیت او بود.»
اما همیلتن با گریم هدا گابلر
همیلتن در نوجوانی با شخصیت هدا گابلر آشنا شده و سال ۲۰۰۵ اجرای تحسین شده ایوا بست در این نقش را روی صحنه تئاتر دیده است. «اگر شما شخصیت گابلر را درون خودتان بیافرینید آن وقت می‌توانید به نتیجه خارق‌العاده‌ای برسید.»
با توجه به این دو اجرای جدید و دیگر نمایش‌هایی که قرار است روی صحنه برود به نظر می‌رسد زنان قدرتمند ایبسن همچنان پایگاه خود را در دنیای تئاتر حفظ کرده‌اند.
بی‌بی‌سی / ۱۱ ژوئیه / ترجمه: حسین عیدی‌زاده
۵۸۲۴۱
دانلود
خبرآنلاین