شبکه ملی اطلاعات‌ امن است اما امنیتی نیست

وابستگی بسیار زندگی مردم به اینترنت و فناوری‌های روز سبب شده است هرخبر یا شایعه‌ای برای آنها بسیار حائز اهمیت شود بخصوص اینکه وقتی این خبر مربوط به پروژه مهم و اثرگذاری مانند راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات باشد.
به گزارش ایتنا از ایران، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و پیش به سوی ایران الکترونیک تأکیدی است که هم قانونگذار آن را در برنامه پنجم توسعه کشور مورد توجه قرار داده و هم نیاز گریزناپذیر مردم کشور را به این سمت خواهد برد. راه‌اندازی چنین پروژه عظیمی‌ حتماً شبهات و سؤالاتی را در جامعه به دنبال داشته و خواهد داشت از قطع اینترنت جهانی گرفته تا نظارت بر رفتار شهروندان و محدود شدن آنها در شبکه ملی اطلاعات.
گفت‌وگوی پیش رو پاسخی است به بایدها، نبایدها، شده‌ها و ناشده‌های این پروژه ملی و سایر مباحث حوزه فناوری اطلاعات و اینترنت که با مهندس «علی حکیم جوادی» رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران به بحث نشسته‌ایم.

• محور اصلی این گفت‌وگو شبکه ملی اطلاعات و مسائل مربوط به اینترنت است. برای آغاز بحث اگر موافق باشید از فعالیت و نقش سازمان فناوری اطلاعات در جامعه و شبکه ملی اطلاعات که یکی از پروژه‌های مهم کشوری محسوب می‌شود شروع کنیم.
سازمان فناوری اطلاعات ایران با توجه به نیاز روزافزون کشور به برقراری و توسعه شبکه‌های رایانه‌ای و ارتباطات آنها و با هدف ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی لازم برای تحقق چنین امری و نیز امکان دسترسی به منابع اطلاعاتی و خدماتی از سال ۱۳۷۰ به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های وزارت پست، تلگراف و تلفن آغاز به کار کرد. با تغییر نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران در سال ۱۳۸۲، تغییراتی در سطح شرکت‌های تابعه رخ داد و امور ارتباطات «دیتا» به شرکت ارتباطات «داده‌‌ها» تغییر نام یافت و در سال ۱۳۸۷ نیز در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، این شرکت ضمن تفکیک از شرکت مخابرات ایران به شرکت فناوری اطلاعات ایران تغییر پیدا کرد. سازمان «فناوری اطلاعات ایران» نیز یکی از معاونت‌ها و بازوی اجرایی وزارتخانه محسوب می‌شود. در سال گذشته با تدوین سند راهبردی در ۱۴ محور که محورهای ۱۴گانه سازمان فناوری اطلاعات ایران محسوب می‌شود، تهیه شد. با پیاده‌سازی این محورها به عنوان عنصر اصلی سازمان فناوری اطلاعات ایران در کشور شناخته شدیم.

• در حقیقت قلب فناوری کشور در دست شماست؟
حوزه اجرایی، قلب هر وزارتخانه‌ای است. سازمان فناوری اطلاعات ایران با داشتن چنین اهداف و دانشی، کشور را پوشش می‌دهد؛ البته منهای بخش حوزه محتوایی و برای این که تداخل پیش نیاید، سعی می‌کنیم وارد آن حوزه نشویم، امیدواریم در پایان برنامه پنجم توسعه به اهداف از پیش تعیین شده برسیم، همچنین یک «کارگروه مدیریتی» در حوزه فناوری اطلاعات تشکیل شده که مدیریت آن را وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران برعهده دارد. در این کارگروه ۱۲ کمیته تخصصی در حوزه دولت الکترونیک از کمیته تجارت، دانش، حقوق، عمران، راه‌سازی، خدمات بانکی و پولی، مدارس و… فعالیت دارند.

• چه اهدافی در برنامه پنجم توسعه برای شما پیش‌بینی شده که باید به آن برسید؟
در ماده ۴۶ قانون پنجم توسعه تکلیف شده که شبکه ملی اطلاعات ایران باید راه‌اندازی و در سطح کشور گسترش یابد بنابراین وزارت ارتباطات در زمینه توسعه شبکه ملی ایران برای ارتقای کیفیت و سرعت بالای اینترنت کارش را شروع کرده و «کارگروه مدیریت» دولت هم یکسری از اهدافی از اهداف ۱۴گانه را در دستور کار خود قرار داد. به عنوان مثال در حوزه آموزش که باید ۳۰ درصد آموزش‌ها الکترونیکی شود.

• چه مرحله از آموزش‌ها؟ در سطح مدارس یا آموزش عالی؟
کل آموزش‌ها باید الکترونیکی شود البته این کار نیاز به زمان دارد که در حال حاضر تلاش می‌شود که امکان آموزش الکترونیک هر چه زودتر فراهم شود. ۸۰ درصد گردش پولی کشور، ۲۰درصد تجارت داخلی و ۳۰ درصد تجارت خارجی باید الکترونیکی شود. مردم باید کارت هوشمند ملی داشته باشند، همچنین کاربران از پهنای باند مناسب‌تر استفاده کنند و ۶۰ درصد خانواده‌ها بتوانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند.

• سال ۹۴ پایان برنامه پنجم توسعه است. فکر می‌کنید در آن زمان به این اهداف برسید و تاکنون چه اقداماتی را انجام داده‌اید؟
سازمان فناوری اطلاعات ایران یک حوزه فرابخشی است که یک بخش آن به وزارت ارتباطات مربوط می‌شود که در این حوزه بیشتر بحث ایجاد زیرساخت‌ها مطرح است. به عنوان مثال، وقتی درباره پرونده سلامت خانوارها صحبت می‌کنیم، در این زمینه یک بخش عمده آن به وزارت بهداشت برمی‌گردد و دوستان ما در این حوزه باید با ما هماهنگ باشند و تلاش کنند تا شبکه راه‌اندازی شود. البته بستر و شرایط کار را ما باید برای آنها فراهم کنیم و آنها پروژه سلامت خانوارها را به صورت الکترونیکی اجرا می‌کنند.
یکی از محاسن شبکه ملی اطلاعات ایجاد رونق جدی در حوزه فناوری اطلاعات است. میزبانی‌ها قطعاً به داخل کشور منتقل و مراکز «داده‌ها» از رونق خاصی برخوردار خواهد شد و دیگر مجبور نخواهیم بود اطلاعات را از خارج کشور دریافت کنیم. در شبکه ملی اطلاعات در زمینه مرکز داده ملی، مراکز داده‌های استان‌ها و دستگاه‌ها، بخش‌های خصوصی و کاربران خانگی رونق خواهد گرفت. در حال حاضر روزانه بیش از هزار و ۸۰۰ خدمات مختلف اینترنتی به سازمان‌ها، نهادها، بخش‌های خصوصی و خانوارها داده می‌شود ضمن این که شبکه ملی اطلاعات امکاناتی را فراهم خواهد کرد که ما سهم بیشتری را در تولید در جهان داشته باشیم.

• برای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات چه اقداماتی انجام شده؟
در حال حاضر شبکه‌های بسیاری به صورت اختصاصی و یا دستگاه‌های اجرایی، سازمان‌ها و نهادها در حال شکل‌گیری هستند که همه در آینده نزدیک به شبکه ملی اطلاعات متصل و ترکیب می‌شوند. سازمان فناوری اطلاعات ایران برای اجرا و راه‌اندازی شبکه ملی ایران، با سرعت وارد فاز عملیاتی شد و با شکل‌گیری مراکز داده‌ها در استان‌ها و زیرساخت‌ها کار خود را شروع کرد.
در مورد شبکه ملی اطلاعات باید بگویم این شبکه مشتمل بر شبکه‌های ارتباطی پرسرعت نسل جدید عمومی و اختصاصی و همچنین مراکز داده‌های امن دولتی و غیر‌دولتی است که وظیفه تأمین زیرساخت‌های لازم به‌ منظور ذخیره‌سازی، اشتراک‌گذاری، پردازش اطلاعات، برقراری کلیه تعاملات و مبادلات الکترونیکی بین تمام دستگاه‌های دولتی و بنگاه‌های خصوصی را به‌عهده دارد.
این شبکه با توسعه ظرفیت ارتباطات بین‌الملل و اینترنت جهانی بر حسب نیاز، میزان پهنای باند آن گسترش یافته و دسترسی کاربران داخلی از شبکه ارتباطی عمومی به اینترنت جهانی را قادر خواهد کرد، در واقع شبکه ملی اطلاعات قادر است امکان دسترسی پرسرعت اینترنت با کیفیت بالا به تمام دستگاه‌های دولتی، بنگاه‌های خصوصی و کاربران خانگی به سامانه‌های اطلاعاتی و خدمات الکترونیکی را فراهم کند.

• این پروژه از چه زمانی شروع شد و اکنون در چه مرحله‌ای است؟
خوشبختانه پروژه شبکه ملی اطلاعات اوایل سال برنامه پنجم توسعه یعنی از ابتدای سال ۹۰ هم فاز عملیاتی و هم فاز مطالعاتی آن تکمیل شده است و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ملی طی حکمی اینجانب را به عنوان مجری طرح شبکه ملی اطلاعاتی تعیین کردند. تا پایان امسال بخش عمده‌ای از این پروژه مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت و هدف ما این است که انشاء‌الله تا پایان برنامه پنجم توسعه به اهداف از پیش تعیین شده شبکه ملی اطلاعات برسیم. این مژده را هم بدهم که روز ۲۷ اردیبهشت بخشی از شبکه ملی اطلاعات همزمان با سالروز ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور شخصیت‌ها و مقامات ارشد و مسئول رونمایی خواهد شد.

• بر‌اساس بخشنامه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، تمامی ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت موظف به تفکیک ترافیک شدند، در این زمینه توضیح دهید.
این اتفاق در بسیاری از کشورهای دنیا روی داده و زمانی که یک کاربر می‌تواند نیاز خود را از منابع داخلی برآورده کند، دلیلی به مراجعه به منابع خارجی نیست. شبکه ملی اطلاعات به گونه‌ای طراحی شده که از نظر اقتصادی ترافیک نخواهیم داشت و کاربری که نیاز به دسترسی اینترنت داخلی دارد، به راحتی از آن استفاده می‌کند و کاربری که نیاز به اینترنت جهانی است، می‌تواند آن را با سرعت و کیفیت بالا دریافت کند، بالطبع قیمت و سرعت اینترنت نیز از نظر اقتصادی به نفع کاربر خواهد بود، ضمن این‌که اگر اطلاعاتی در یک شهر تولید می‌شود، در همان شهر استفاده می‌شود و دیگر نیاز نیست آن اطلاعات به استان دیگری و یا به استان مجاور منتقل شود، در نتیجه گردش اطلاعات بهینه می‌شود و در مراکز «داده‌ها»، سرویس‌دهندگان با حداقل اشغال ترافیک، حداکثر بهره‌برداری را خواهد برد، در واقع ترافیک داخلی را از ترافیک خارجی تفکیک کرده‌ایم تا پهنای باند مناسب‌تری در‌اختیار کاربران قرار گیرد.

• شبکه ملی اطلاعات با شبکه اینترنت ارتباطی با هم ندارند، یعنی کاربری که اطلاعاتش را می‌گیرد، نمی‌داند از کدام شبکه گرفته است؟
وقتی شما به بانک مراجعه می‌کنید، کار شما به خاطر اطلاعات ذخیره شده در شبکه بانکی به سرعت انجام می‌گیرد و شبکه ملی اطلاعات در این زمینه با سرعت و کیفیت بالا وظایف خود را در قبال مشتری انجام داده است یعنی برای استفاده دستگاه‌های اجرایی ترافیک خدمات آنها را از اینترنت به شبکه ملی اطلاعات منتقل می‌کنیم که هم امنیت بیشتری دارد و هم کمکی برای روان شدن ترافیک اینترنت است.

• برخی با انتقاد به این موضوع که راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات منجر به قطع اینترنت خواهد شد و یا کیفیت و سرعت اینترنت پائین خواهد آمد، به‌طوری که مجبورشوند از شبکه ملی اطلاعات تغذیه کنند آیا این انتقاد را درست می‌دانید؟
این بحث‌ها کارشناسانه و قطعاً منطقی نیست. وقتی از یک مسیر داخلی بتوانیم نیازها و اطلاعات خود را تأمین کنیم، چه لزومی دارد که آن اطلاعات را از خارج کشور و از یک مسیر طولانی بگیریم و این کار هزینه اینترنت را بالا می‌برد و از نظر اقتصادی به نفع کاربر نیست، همچنین سرعت و کیفیت اطلاعات تولید و دریافت شده مناسب نخواهد بود، در حالی که شبکه ملی اطلاعات این مشکل را حل کرده است و کلیه اطلاعات درخواستی کاربران را با سرعت و کیفیت بالا از طریق اینترنت در دسترس آنها قرار خواهد داد و از نظر اقتصادی نیز به نفع کاربران خواهد بود، ضمن اینکه منابع داخلی از نظر امنیتی به مراتب امن‌تر است. اینترنت در شبکه ملی اطلاعات قطع نمی‌شود، بلکه با کیفیت و سرعت بالا در دسترس کاربران خواهد بود.

• عده ای هم معتقدند هدف از راه‌اندازی شبکه ملی این است که به وسیله آن شهروندان را کنترل کنند و اطلاعاتی که به کاربران داده می‌شود را رصد نمایند و در واقع می‌گویند شبکه ملی اطلاعات یک شبکه امنیتی است؟
شبکه ملی اطلاعات، امن است ولی نه به معنای «امنیتی». یک سؤال می‌پرسم وقتی در خانه‌ هستیم و می‌خواهیم به اطلاعاتی دسترسی پیدا کنیم، آیا امنیت بیشتری را احساس نمی‌کنیم تا اینکه این اطلاعات را از محیط خارجی دریافت کنیم؟
«امنیت» در شبکه ملی اطلاعات به معنای ایمنی و در مرحله بعدی پایداری است. امروزه اگر یک اختلال کوچک در یک شبکه بانکی به وجود آید ممکن است خیلی‌ها را دچار زیان کند و زندگی مردم مختل می‌شود بنابراین «امنیت» را به معنای ایمن بودن می‌دانیم.

• اگر امنیت را از نگاه منتقدان به معنای «امنیتی» بودن آن تلقی کنیم، چه؟
نه واقعاً اینجور نیست ولی به هر حال ایمنی و امنیت در شبکه‌های اینترنتی مورد نیاز است تا در مقابل هکرها و حملات سایبری از خودمان دفاع کنیم . چون در این حوزه تکنولوژی را خوب می‌شناسیم، به نظرم هیچ تفاوتی نمی‌کند، به هرحال اگر کسی بخواهد کنترلی در خارج یا داخل داشته باشد تفاوتی در اصل موضوع نمی‌کند و می‌تواند این کار را انجام دهد.

• امنیت شبکه ملی اطلاعات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خوشبختانه در شبکه ملی اطلاعات این موضوع مطرح و نگرانی در این رابطه وجود ندارد. این شبکه هم مانند بسیاری از شبکه‌های دنیا وقتی کاربری برای دریافت اطلاعات وارد شبکه شود، اگر داخلی باشد، مشخص است و اگر کاربر نیز خارجی باشد، می‌توان پیدایش کرد. حملات سایبری از کشورهای مختلف به ما می‌شود، در نتیجه شبکه‌های اینترنت بشدت ناامن و آسیب‌پذیرند. اما شبکه ملی اطلاعات به گونه‌ای طراحی شده است که پایداری خود را حفظ می‌کند. بنابراین تأکید ما بر جداسازی‌ شبکه‌های دولتی و یا خصوصی از شبکه‌های اینترنتی است.در قانون توسعه پنجم آمده که دستگاه‌های اجرایی و دولتی تا پایان سال ۹۱ از شبکه‌های اینترنتی جدا شده و به شبکه ملی اطلاعات متصل شوند اما شبکه‌های اختصاصی خودشان را داشته باشند. شبکه ملی اطلاعات شامل سه بخش کاربران دولتی، اختصاصی و خانگی است که در فاز نخست راه‌اندازی این شبکه برای کاربران دولتی و شبکه‌های اختصاصی خواهد بود که امیدواریم تا پایان سال جاری بهره‌برداری آن آغاز شود.

• کشورهای اروپایی و غربی هم چنین شبکه‌های ملی برای خودشان دارند؟
بله ولی آنها این موضوع را رسانه‌ای نمی‌کنند. شما اگر برای کارهای اداری و روزمره در این کشورها به اینترنت مراجعه کنید بدون اینکه بدانید و متوجه شوید از شبکه ملی اطلاعات استفاده می‌کنید.

• اخیراً ما شاهد حمله سایبری به شبکه اینترنتی تعدادی از وزارتخانه‌ها از جمله وزارت نفت بوده‌ایم. برای مقابله با این‌گونه حملات، چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
امروزه همگام با پیشرفت فناوری‌های ارتباطی امنیت فضای تبادل اطلاعات به یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران، کارشناسان و کاربران حوزه فناوری اطلاعات تبدیل شده است. درپاسخ به این دغدغه، مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه‌ای(ماهر) راه‌اندازی گردید.
مرکز «ماهر» این اتفاقات را رصد می‌کند و اگر اتفاقی بیفتد و یا حمله سایبری صورت بگیرد با اعلام هشدار به کمک آن مجموعه می‌رود. موضوع حمله سایبری به وزارت نفت یک موضوع جدیدی نیست و هرازگاهی این حملات به شبکه‌های اینترنتی می‌شود. باید امنیت فضای تبادل اطلاعات حفظ و تأمین شود و با حملات سایبری‌ها مقابله کنیم. البته معتقد نیستیم که پس از هر حمله هکرها بلافاصله اطلاع‌رسانی کنیم چون حملات از خارج از کشور صورت می‌گیرد و آنان می‌خواهند بدانند چه اتفاقی روی شبکه‌های ما افتاده در نتیجه با مطالب منتشر شده می‌فهمند که آیا حملات موفق‌آمیز بوده یا نه و با انعکاس اخبار و اطلاعات به آنها فرصت ارزیابی داده شده است.
خوشبختانه مرکز «ماهر» تاکنون در مقابل حملات سایبری موفق بوده و تصمیم داریم این مرکز را گسترش داده تا بتوانیم کل کشور را پوشش دهیم.

• در حمله اخیر سایبری‌ها به وزارتخانه نفت مرکز «ماهر» چه اقدامی برای شناسایی هکرها و مقابله با آنها انجام داده است؟
متخصصان مرکز برای تحلیل نیاز به زمان بیشتری دارند. حتی نوع ویروس اخیر هکرها شناسایی شده و اطلاعات خوبی در این زمینه به‌دست آورده‌ایم. اجازه بدهید پس از بررسی‌های لازم کارشناسان، در این‌باره صحبت کنیم.

• حملات سایبری‌ها به شبکه‌های مختلف بیشتر داخلی است یا خارجی؟
مطمئناً حملات داخلی نیست، بلکه خارج از کشور است. حملات سایبری ‌خیلی حساب شده و با برنامه صورت می‌گیرد.

• برای دفاع در برابر این حملات از دانش بومی استفاده می‌شود؟
قطعاً. نمی‌شود یک موضوع مهم امنیتی را به خارج از کشور سپرد. بنابراین سامانه‌های امنیت کشورمان را با دانش بومی گسترش می‌دهیم تا بتوانیم در مقابل حملات هکرهای خارجی دفاع کنیم.

• می‌دانید که سرعت اینترنت در کشور پائین است و این موضوع کاربران را نگران کرده، چه برنامه‌ای برای رفع این نگرانی‌ها دارید؟
دو مسئله وجود دارد، ممکن است اتفاقی این کار صورت بگیرد یا سرویس‌دهندگان به تعهدات خود به درستی عمل نکنند. خوشبختانه مدیریت توسعه مرکز اینترنت به کار سرویس‌دهندگان اینترنت نظارت دارد تا آنان به تعهدات خود به طور کامل عمل کنند. اینترنت یک سرویس است که روی پهنای باند قرار دارد و کاربران باید به راحتی به آن دسترسی داشته باشند، اما هر از گاهی در شبکه‌های اینترنتی این‌گونه مشکلات پیش می‌آید ولی این موضوع در شبکه ملی اطلاعات حل شده است و کاربر می‌تواند به پهنای باند با سرعت بسیار و کیفیت بالا دسترسی پیدا کند.

• قطع شدن اینترنت هم داستانی شده است، چون هرازگاهی شنیده می‌شود که کابلی در خلیج فارس به لنگر کشتی ‌گیر کرده و یا نهنگی کابل را خورده و… اینترنت قطع شده است. واقعاً منشأ قطع اینترنت کجا است آیا نمی‌شود یک فکر اساسی برای آن کرد؟
مسیرهای اتصال فیبر نوری مشخص است و از چند نقطه در خارج از کشور تغذیه می‌شود اما هرازگاهی اتفاق می‌افتد که بر اثر شرایط جوی آب و هوا کابل قطع می‌شود و نکته مهم این است که ما این موضوع را در مسائل عمرانی بیشتر داریم. امیدواریم با گسترش فیبر نوری این مشکل هم حل گردد و هیچ گونه قطعی نداشته باشیم.

• اینترنت کشور از کدام مسیرها می‌آید؟
یک بخش از جنوب و بخش دیگر هم از ترکیه است.

• آیا دولت در زمینه خرید فیبر نوری – اینترنت – یارانه‌ای پرداخت می‌کند؟
نه هیچگونه یارانه‌ای از دولت دریافت نمی‌کنیم.

• پس ارزان می‌خرید و گران می‌فروشید؟
خیر، کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در این زمینه نرخ‌های مصوب دارد و از نظر اقتصادی کارها روی حساب و کتاب و محاسبه است و قیمت عرضه پهنای باند برای مصرف‌کنندگان مشخص است.

• برخی از کاربران معتقدند که سرعت اینترنت در داخل کشور پائین است اما خیلی گران محاسبه می‌شود در حالی که در کشوری مانند کره‌جنوبی اینترنت با سرعت زیاد و کیفیت مطلوب هزینه‌ای پرداخت نمی‌شود، این تفاوت کیفیت و قیمت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در خارج از کشور مبلغ مصرفی را یکجا دریافت می‌کنند. به طور مثال برای یک کاربر که صورتحساب می‌آید در آنجا هزینه‌های تلفن، برق، تلویزیون کابلی، اینترنت و… یکجا محاسبه می‌شود و کاربر ۹۰ یا ۱۰۰ دلار را پرداخت می‌کند در نتیجه او متوجه هزینه اینترنت مصرفی خود نمی‌شود و فکر می‌کند که اینترنت در آن کشور رایگان است اما کشور ما هنوز به آن سمت نرفته است. در واقع ما در حال حاضر پهنای باند را به کاربر واگذار می‌کنیم. ان‌شاءالله در شبکه ملی اطلاعات پهنای باند با قیمت مناسب در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و قطع هم نخواهد‌شد.

• این تبلیغی برای استفاده هموطنان از شبکه ملی اطلاعات بود؟
(خنده) به لحاظ اقتصادی به نفع کاربران خواهد بود چون از پهنای باند بیشتر و سرعت زیاد و کیفیت مطلوب استفاده خواهند کرد. البته ماده اولیه پهنای باند را از خارج از کشور می‌خریم. یکی از دستاوردهای شبکه ملی اطلاعات ارائه سرویس‌ها و خدمات به کاربران است که برای مصرف‌کننده و توزیع‌کننده باصرفه است.

• موتور جست‌وجوگر بومی در شبکه ملی اطلاعات چه جایگاهی دارد؟
تصور ما این است که در شبکه ملی اطلاعات بعد از اینکه زیرساخت‌های شبکه و زیرساخت‌های اطلاعاتی و مراکز «داده» ایجاد شد نیاز به سیستم موتور بومی جست‌وجوگر و پست الکترونیک داریم. این پروژه شروع شده و امیدواریم در آینده نزدیک در فاز اول شاهد بهره‌برداری این سه پروژه در شبکه ملی اطلاعات باشیم.

• برای جلوگیری از قطع شدن شبکه ملی اطلاعات هنگام بروز حوادث چه تدبیری اندیشده‌اید؟
در کنار امنیت اینترنتی بحث پایداری را هم در شبکه ملی اطلاعات داریم چون ممکن است بر اثر بلایای طبیعی دچار بحران شویم. در نتیجه در شبکه مسائلی تحت عنوان پدافند غیرعامل پیش‌بینی شده است که در صورت لزوم از آن استفاده خواهد شد.

• آینده فضای مجازی ایران در حوزه فناوری اطلاعات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
یکی از اهداف سازمان فناوری اطلاعات ملی این است که تا پایان چشم‌انداز ۲۰ ساله باید در منطقه اول شویم و در این راستا کشور را به عنوان «ایران الکترونیک» مطرح و معرفی نماییم. این به آن معنا است که هر ایرانی در هر کجای جهان باشد به راحتی به پهنای باند دسترسی داشته باشد.
خوشبختانه دولت دهم نیز نگاه الکترونیک دارد و امیدواریم با ایجاد زیرساخت‌ها و حمایت از سوی دولتمردان بتوانیم این تکنولوژی را گسترش داده و هزینه‌ها را کاهش دهیم.

• اخیراً سه میلیون رمز کارت‌های بانکی مردم توسط فردی منتشر شد، آیا این نشان نمی‌دهد امنیت شبکه‌های ما همچنان زیر سؤال است؟
این کار زنگ خطری برای همه بود که هشیار باشیم و امنیت شبکه‌ها را بالا ببریم. البته هر چقدر با دقت کار کنیم ۸۰ درصد امنیت را حفظ خواهیم کرد و ۲۰ درصد آن به خطای کاربر و اپراتوری که با سیستم کار می‌کند برمی‌گردد.
فردی که اطلاعات و رمز سه میلیون نفر از مشتریان بانک‌ها را برداشته بود نتوانسته از آن استفاده کند و مشکل جدی در این زمینه ایجاد نشده است.