جام جم آنلاین: اگر آبهای کره زمین را بخواهیم از نظر اهمیت و استراتژیک بودن رتبهبندی کنیم حتما خلیجفارس جزو اولینها خواهد بود.
خلیجفارس با وسعت حدود ۲۳۲ هزار و ۸۵۰ کیلومتر مربع در جنوب ایران و میان کشور ما و شبه جزیره عربستان واقع شده و از طریق تنگه هرمز با دریای عمان ارتباط پیدا میکند.
نام این منطقه نیز از دیرباز خلیجفارس بوده و بر اساس منابعی که از سدههای پیش از میلاد موجود است این نام همیشه با پارس و فارس، نام سرزمین ملت ایران، گره خورده است.
علت این مساله نیز بدیهی است و آن اینکه ایران بیشترین سواحل خلیجفارس را به خود اختصاص داده است و سواحل هیچ یک از کشورهای عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین به اندازه سواحل ایران در خلیجفارس نیست.
بزرگترین عامل اهمیت خلیجفارس وجود معادن سرشار نفت و گاز در کف بستر و سواحل آن است به طوری که این منطقه را «مخزن نفت جهان» مینامند.
در حدود ۳۰درصد نفت جهان از منطقه خلیجفارس تامین میشود که این مقدار گاهی افزایش و گاهی کاهش مییابد.
خلیجفارس از نظر ذخایر نفتی در مقایسه با سایر نقاط جهان دارای مزایای زیادی مانند سهولت استخراج، هزینه پایین تولید، مازاد ظرفیت تولید، کیفیت بالا، سهولت حمل و نقل، توان بالای تولید چاهها و امکان کشف ذخایر جدید نفتی وسیع است.
همچنین نفت کشورهای ایران، عراق، کویت، عربستان و امارات متحدهعربی از مسیر خلیجفارس و از طریق تنگه هرمز به سایر نقاط جهان صادر میشوند و این مساله بر راهبردی بودن این منطقه میافزاید.
از نظر نظامی نیز وجود پایگاههای نظامی متعدد اعم از دریایی، هوایی و زمینی در منطقه خلیجفارس که برخی از آنها نیز متعلق به کشورهای فرامنطقهای همچون آمریکا هستند و همچنین حضور ناوهای جنگی کشورهای غربی در آبهای خلیجفارس، همگی نشاندهنده اهمیت راهبردی این منطقه است.
پیشینه تحریف نام
رجوع به منابع و اسناد موجود تاریخی معتبر نشان میدهد از سفرنامه فیثاغورث در ۵۷۰ سال قبل از میلاد گرفته تاکنون در تمام منابع مکتوب جهان نام خلیجفارس یا معادلهای آن در دیگر زبانها ثبت شده است.
در فرهنگهایی که به زبانهای مختلف تدوین و چاپ شده است، از جمله فرهنگهای آلمانی، انگلیسی، آمریکایی، فرانسوی، ترکی نیز خلیجفارس به همین نام آورده شده است.
سازمان ملل نیز در سند مورخ ۵ مارس سال ۱۹۷۱ میلادی و یادداشت AD113/GEN به دولت ایران یادآور میشود که عرف جاری در دبیرخانه سازمان ملل متحد در اسناد و نقشههای جغرافیایی منطقه آبی بین ایران از سمت شمال و خاور و تعدادی از کشورهای عربی از سوی جنوب و باختر به نام خلیجفارس نامیده شود و این بنا بر عرف قدیمی انتشار اطلسها و فرهنگهای جغرافیایی است.
این دبیرخانه همچنین بابت اشتباهاتی که سازمان ملل در برخی اسناد در به کار بردن نام خلیجفارس مرتکب شده، عذرخواهی کرده و آن را اشتباه سهوی دانسته (سند ۲۶ ژوئن ۱۹۹۱میلادی در سازمان ملل) و از کارگزاران سازمان خواسته است همواره این موضع ایران را در نظر داشته باشند.
اما از سال ۱۹۵۸تلاشهایی صورت گرفت تا در راستای اختلاف میان کشورهای منطقه، یک نام جعلی را برای خلیجفارس در اذهان جا بیندازند.
بر طبق اسناد، نخستین این تلاشها به وسیله رودریک اوون و سر چارلز بلگریوی انگلیسی انجام شد و اوون با ارائه استدلالی ضعیف در توجیه این اقدام خود مدعی شد که با توجه به حضور اعراب در سواحل جنوبی خلیجفارس ادب حکم میکند این منطقه را خلیج عربی بنامیم.
این مساله بابی شد تا هر چند وقت یکبار ادعاهایی از سوی برخی کشورهای عربی مطرح شود، اما با توجه به وجود مستندات فراوان تاریخی هرگز نتوانستهاند با چنین ادعاهایی نام این منطقه را مخدوش کنند.
در مجموع میتوان گفت تلاش برای تحریف نام خلیجفارس در ادامه تلاشهایی قرار دارد که با اهداف و منافع دولتهای فرامنطقهای و همپیمان منطقهای آنها در خاورمیانه یعنی رژیم صهیونیستی ارتباط مستقیم دارد و به همین علت است که متناسب با نیازهای منطقهای، برخی از همپیمانان غرب در منطقه دست به کار میشوند و در پازل دشمنان بازی میکنند.
از جمله آنها میتوان به جوسازیهای اخیر در خصوص جزایر سهگانه که در سالهای اخیر بخشی از ادعاهای برخی کشورهای منطقه بوده است، اشاره کرد.
همزمانی بحث مذاکرات هستهای ایران و تحولاتی که در هفتههای اخیر اتفاق افتاده است را میتوان نمونهای از هماهنگی برخی کشورهای منطقه با کشورهای غربی دانست.
البته تردیدی نیست که جمهوری اسلامی ایران با دراولویت قرار دادن گسترش همه جانبه روابط با کشورهای اسلامی و عربی منطقه بهدنبال حفظ امنیت منطقه است، اما سایر کشورها نیز باید با درایت در حفظ امنیت حوزه خلیجفارس بکوشند.
اقدامات ایران در واکنش به ادعاها
جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر در واکنش به ادعاهای کشورهای عربی، برخی اقدامات را نیز انجام داده که از جمله آنها نامگذاری ۱۰ اردیبهشت به عنوان روز خلیجفارس است.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ۵۶۵ مورخ ۲۱ تیرماه ۱۳۸۴ به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی، سالروز اخراج پرتغالیها از خلیجفارس را به عنوان روز ملی خلیجفارس تصویب کرد.
همچنین نمایندگان مجلس به دنبال طرحی برای تشکیل استان خلیجفارس هستند. بر اساس این طرح قرار است استان توریستی- فرهنگی خلیجفارس با مرکزیت «بوموسی» تشکیل شود.تهیه این طرح در راستای ادعاهای اماراتیها تهیه شده است.
در کنار این اقدامات، دستگاه دیپلماسی کشورمان نیز همواره نسبت به اقدامات و ادعاهایی که در راستای تحریف نام خلیجفارس یا در مورد جزایر سهگانه ایرانی مطرح میشود واکنش نشان داده و آنها را محکوم کرده است.
کشورهای عربی منطقه از جمله امارات نیز باید فرصت را غنیمت شمرند و مسائل را از طریق دیپلماسی حل و فصل کنند و بدانند که کشورهای فرامنطقهای و رژیم صهیونیستی اولین برندگان اختلافات در میان کشورهای منطقه هستند. (گروه سیاسی جام جم)
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version