تاریخ قانون و حقوق به صورت جامع در مشرق زمین به ۱۷ قرن قبل از میلاد برمی‌گردد در حالی که غرب و اروپا به ۳ ـ ۴ قرن بعد ازمیلاد بر می‌گردد.
این قانون که به لاتینی و سپس به فرانسوی در ۱۹۰۲ توسط “پ. شیل” ترجمه شده در موزه لوور پاریس موجود است.
یکی دیگر قانون مانوئی‌ها که به ۱۳ الی ۱۴ قرن قبل از میلاد بر می‌گردد و در کشور هند و شرق دور بود.
دیگری قانون بوخوریس که در مصر قدیم تدوین شده است که بعد از قانون حمورابی و متأثر از آن بود.
امّا در اروپا و غرب اولین قانون جامع و همه‌‌گیر در حقوق روم نضج و شکل گرفته است و از تأسیس شهر روم در سال ۷۵۴ قبل از میلاد شروع و تا سال ۵۰۹ قبل از میلاد اولین دوره آن بنام دوران پادشاهی است می‌باشد. که الان رژیم حقوقی، رومی، ژرمنی که الآن در اروپای شرقی و مرکزی و سایر کشورها برقرار است و سایر مکاتب حقوقی نیز از آن متأثرند همان حقوق و قانون روم قدیم است که احیاء شده است.
نکته ای که باید بدان توجه داشت این است که تاریخ قانون و حقوق به صورت جامع در مشرق زمین به ۱۷ قرن قبل از میلاد برمی‌گردد در حالی که غرب و اروپا به ۳ ـ ۴ قرن بعد ازمیلاد بر می‌گردد و نکته دیگر این که در قوانین مشرق زمین اندیشه الهی و توحیدی حاکم است، امّا در قوانین و حقوق غرب از اندیشه الهی خبری نیست.
“انتهای پیام”/پ۳
باشگاه خبرنگاران