جام جم آنلاین: در حالی که پیش از این برخی کارشناسان در پی افزایش قیمت ارز خواستار افزایش نرخ سود بانکی شده بودند، دیروز رییس کل بانک مرکزی، هرگونه افزایش این نرخ در شرایط فعلی را منتفی شده دانست.
به گزارش خبرنگار ما، برخی کارشناسان با اشاره به آخرین آمار بانک مرکزی درباره کاهش ماندگاری سپردهها در سیستم بانکی تحت افزایش جدید قیمت ارز پیشنهاد کرده بودند نرخ سود بانکی متناسب با این رشد قیمت افزایش یابد تا از خروج مجدد سپردهها از سیستم بانکی و حرکت آن به سوی بازار ارز و طلا جلوگیری شود.
براساس آخرین آماری که ابوالفضل کرمی، مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی ارائه داده، شاخص ماندگاری سپردهها در سیستم بانکی در چند ماه اخیر با یک ماه کاهش از ۳۰٫۹ به ۲۹٫۹ ماه رسیده است.
وی همچنین وضع ماندگاری سپردهها در سیستم بانکی را چندان مطلوب ارزیابی نکرده است و بهزعم وی، افزایش نرخ تورم و ارز در کاهش این شاخص موثر بوده است.
معنی این اظهارنظر این است که مردم توجه بیشتری برای خروج سپردههای خود از بانکها و به جریان انداختن آن در بازارهایی چون ارز و طلا یافتهاند و علت این تمایل را باید در دو عامل افزایش نرخ تورم و افزایش قیمت ارز جستجو کرد.
به عبارت بهتر، وقتی نرخ تورم افزایش یافته و از نرخ سود بانکی پیشی بگیرد، سپردهگذار، سود بیشتر خود را در به جریان انداختن پولش در جایی غیر از بانک میبیند و اقدام به خروج پول خود از بانک خواهد کرد؛ چراکه مشاهده میکند نرخ تورم به طور مداوم از ارزش پول او کم میکند، در حالی که نرخ سود بانکی به اندازه کافی این کاهش ارزش را جبران نمیکند.
از سوی دیگر، رشد قیمت ارز نیز جذابیتی برای فعالیت افراد ایجاد میکند و آنان در انتظار کسب سود بیشتر یا دستکم جلوگیری از کاهش ارزش پول خود احتمالا ترجیح میدهند به جای سپردهگذاری در بانک، روبه فعالیت در بازارهایی چون ارز و طلا بیاورند.
راهکار افزایش سود بانکی
در برابر این تحولات، کارشناسان اقتصادی یکی از راهکارهای دوام ماندگاری سپردهها در سیستم بانکی را افزایش نرخ سود بانکی یا به عبارت بهتر نرخ سود سپردهها میدانند.
به زعم آنان اگر نرخ سود سپردهها حداقل مقداری متناسب با افزایش تورم اخیر اصلاح شود، بسیاری از سپردهگذاران از خارج کردن پول خود از بانکها منصرف میشوند.
آنان برای اثبات استدلال خود، ماجرای سال گذشته را یادآوری میکنند. زمانی که بانک مرکزی تنها سه ماه پس از ابلاغ بسته سیاستی خود مجبور به اصلاح آن، شناور کردن و افزایش نرخ سود سپردهها به همراه نرخ سود اوراق مشارکت شد، چرا که با کاهش نرخ سود سپردهها در اولین نسخه این بسته در فروردین ۹۰، روند کاهش سپردهها در بانکها و هجوم آن به بازار ارز و بویژه سکه آغاز و باعث رقم خوردن رکوردهایی تاریخی در این بازارها شد، اما همانگونه که خود بانک مرکزی اذعان کرد، بلافاصله پس از افزایش نرخ سود سپردهها، بخش زیادی از نقدینگی سرگردان به بانکها بازگشت و قیمتها در بازار ارز و طلا آرام گرفت.
بهزعم کارشناسان ماجرای ابتدای سال ۹۰ اکنون به نوعی دیگر در حال تکرار است؛ چراکه فاصله نرخ فعلی سود سپردهها با نرخ تورم و بویژه نرخ ارز در حال افزایش است و پر نکردن این شکاف میتواند به خروج سپردهها از بانکها منجر شود.
آنان میافزایند: سال گذشته نیز هشدارهای کارشناسی متعددی برای اصلاح به موقع نرخ سود سپردهها به بانک مرکزی داده شد، اما با بیاعتنایی این بانک و شورای پول و اعتبار مواجه شد تا سرانجام خود بانک مرکزی نیز به اضطراری بودن شرایط پی برد و با اصرارهای پیاپی و با وجود نارضایتی رییسجمهور، شورای پول و اعتبار را وادار به افزایش نرخها کرد.
بهمنی: تغییر نمیکند
در برابر تمام این هشدارها و توصیهها، محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی دیروز تاکید کرد نرخ سود بانکی فعلا تغییری نخواهد کرد.
وی به ایسنا گفت: نرخ سود بانکی فعلا تغییر نمیکند تا زمانی که ببینیم وضع تورم چه میشود و تا چه میزان میتوانیم آن را پایین بیاوریم. بهمنی افزود: معمولا نرخ سود بانکی باید متناسب با نرخ تورم تعیین شود.
این در حالی است که رئیسجمهور در گفتوگوی تلویزیونی اخیر خود در پاسخ به سوالی درباره بانک مرکزی و آنچه برخی مسابقه تورم و سود بانکی در کشور مینامند، از افزایش سود بانکی انتقاد کرده و گفته بود: رشد تورم کاهشی است و در حال بازگشتن به شرایط قبلی هستیم و اگر به خاطر تورم بالا سود بانکی را بالا ببریم، کار اشتباهی است.
رئیسجمهور افزود: باید سود بانکی تبدیل به مشارکت شود که مشارکت در سود و زیان است. چطور وقتی یک بانک به فردی که در یک صنعت سرمایهگذاری و ضرر کرده است، فشار میآورد و سود تسهیلات خود را طلب میکند، اگر ادعا میکند که مشارکت کرده به نظر من سود یکطرفه رباست و باید این شیوه را اصلاح کنیم.
برداشت دوباره از حساب بانکها
رئیس کل بانک مرکزی همچنین درباره تخلفات ارزی بانکها اظهار کرد: ما ۸۰ بازرس به تمام بانکها فرستادیم و یکسری اطلاعات به دست آوردیم که براساس آن اطلاعات، با بانکها صحبت میکنیم و جلساتی خواهیم داشت.
بهمنی گفت: با بانکها جلسه گذاشته و صحبت میکنیم و دلایل و مستندات را نیز عنوان میکنیم و در نهایت بانک مرکزی مابهالتفاوت ارز را از بانکها خواهد گرفت.
وی ادامه داد: بعد از بررسیها به این نتیجه رسیدیم که یک مقدار دیگر نیز باید اضافهتر از آن چیزی که قبلا برداشت کردهایم، برداشت کنیم.
اوایل خرداد امسال رییس کل بانک مرکزی در مورد علت برداشت بانک مرکزی از حساب بانکها اظهار کرده بود: ما براساس مصوبهای که از هیات دولت داشتیم، باید ۸۷ هزار و ۶۲۵ میلیارد ریال از حساب بانکها به دلیل تخلفی که در فروش ارز انجام شده بود، برداشت میکردیم، اما از آنجا که فکر میکردیم بانکها ممکن است این مبلغ را نداشته باشند، یکسوم آن را معادل ۳۰ هزار میلیارد ریال، از حساب بانکها برداشتیم.
بهمنی در آخرین سخنان خود درباره گزارش برداشت از حساب بانکها گفته بود: با بانکها جلسات مکرری برگزار کردیم؛ البته این موضوع را بررسی و سند به سند جمعآوری میکنیم، اگر برداشتمان کم بود، دوباره اضافه برداشت خواهیم داشت و اگر بیشتر از میزان برداشت کرده باشیم، بقیه آن را برمیگردانیم. البته فکر میکنم اضافه برداشت دیگری نیز انجام دهیم.
ارائه گزارشهای ارزی بانکها به رییسجمهور
در همین حال معاون نظارتی بانک مرکزی با اشاره به نهایی شدن گزارش تخلفات ارزی بانکها، گفت: این گزارش به رییس کل بانک مرکزی ارائه شده و وی طی هفته جاری این گزارش را به رییسجمهور ارائه خواهد کرد.
ابراهیم درویشی در گفتوگو با فارس اظهار کرد: این گزارش پایان هفته گذشته نهایی و به رییس کل بانک مرکزی ارائه شد.
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version