اردیبهشت ۱۴۰۳
در تاریخ جایزه نوبل ادبیات زنان بسیاری بوده اند که به این جایزه نرسیدهاند.
اولین جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۰۱ اهدا شد و از آن زمان تا کنون ۱۱۰ نویسنده یا شاعر برنده این جایزه شدهاند. در تاریخ صد و اندی ساله نوبل ادبیات تنها ۱۳ نویسنده یا شاعر زن برنده جایزه نوبل ادبیات شدهاند.
برخی از این نویسندگان حالا فوت کردهاند و طبق قوانین نوبل دیگر بخت بردن این جایزه را ندارند و میشود گفت که نوبل «سعادت» اهدای جایزه به این نویسندگان بزرگ را از دست داده است. یکی از شاعران بزرگ زن که این جایزه را نگرفت ایزابل بیشاپ (۱۹۱۱ – ۱۹۷۹) آمریکایی بود که اشعار «زمستان سخت»، «مسئله سفر» و «شمال و جنوب» او بسیار معروف می باشند.
دوروتی پارکر (۱۸۹۳ – ۱۹۶۷) نویسنده داستانهای کوتاه و شاعر آمریکایی یکی دیگر از نویسندگان مهم بود که نوبل به او اعتنایی نکرد. او منتقد تئاتر نشریه «ونتی فر» و منتقد تئاتر و کتاب «نیویورکر» هم بود و از میان آثارش میشود به «نالههای زندگان» و «مرگ و مالیات» اشاره کرد.
آکادمی نوبل هرگز خودش را برای اهدا نکردن نوبل ادبیات به سیلویا پلات نخواهد بخشید. شاید خودکشی نابهنگام پلات شاعر هم مزید بر سبب باشد اما اصرار آکادمی نوبل به اهدای جایزه به نویسندگان مسن (میانگین سنی نویسندگان برنده نوبل ۶۴ سال است) سبب شده نویسندگان متعددی مثل پلات بخت بردن نوبل ادبیات را از دست بدهند.
ادیت وارتون (۱۸۶۲ – ۱۹۳۷) یکی دیگر از بزرگان رماننویسی است. او آثار ماندگاری مثل «عصر معصومیت» را نوشته و برنده جایزه پولیتزر هم شهد، اما انگار آکادمی نوبل چندان علاقهای به رمانهای او با شخصیتهای زن جذابش نداشت.
آکادمی نوبل برای جایزه ندادن به ویرجینیا وولف چه بهانهای دارد؟ وولف هم نویسنده تاثیرگذار بود و هم آثارش در تاریخ ادبیات ماندگار شدند و هم از طرفی آثارش مثل «خانم دالووی»، «امواج» و «به سوی فانوس دریایی» مرزهای ادبیات را درنوردیدهاند و وارد بحثهای زنان و جامعه شناسی و روانشناسی شدهاند. وولف سال ۱۹۴۱ خودکشی کرد، و آکادمی نوبل ۴۰ سال برای اهدای جایزه به او وقت داشت، چرا این کار انجام نشد؟ هیچکس نمیداند.
یکی دیگر از رماننویسهای بزرگ که نوبل او را نادیده گرفت دافنه دوموریه (۱۹۰۷ – ۱۹۸۹) بود. نویسنده آثار ماندگاری مثل «ربهکا»، «پرندگان» و «حالا نگاه نکن». آثار گوتیک او بر بسیاری از نویسندگان پس از دوموریه تاثیر گذاشت. سینما بیش از نوبل به این نویسنده اهمیت داد و سه فیلمی که براساس سه کتاب بالا ساخته شد همگی جز آثار کلاسیک سینما محسوب میشوند.
با این حال وقت هنوز برای نوبل دیر نشده است، هنوز هم می باشند نویسندگان زنی که شاید بهترین گزینه برای نوبل ادبیات نباشند اما با این حال آثار قابل اعتنایی در چند سال اخیر نوشتهاند؛ ایزابلا آلنده، مارگارت آتوود، هیلاری منتل و آسیه جبار چند تن از این نویسندگان می باشند.
باید منتظر ماند و دید نوبل به آنها توجهی میکند یا نه؟
باشگاه خبرنگاران
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com